هیپرمنوره یا همان خونریزی شدید قاعدگی (که قبلاً به عنوان منوراژی شناخته می‌شد) یک اختلال رایج در بین افرادی است که عادت ماهانه دارند. هیپرمنوره به خونریزی قاعدگی بیش از هفت روز اشاره دارد و شامل جریان خون بیشتر از حد معمول در دوران قاعدگی است. اگر به دلیل خونریزی شدید پریود دچار اختلال در زندگی روزمره خود هستید، در مورد گزینه‌های درمانی با پزشک خود صحبت کنید و برای کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص با پینو بیبی همراه باشید.
خونریزی شدید قاعدگی (منوراژی) چیست؟
خونریزی شدید قاعدگی (منوراژی یا هیپرمنوره) زمانی است که قاعدگی بسیار سنگین یا طولانی است. خونروش سنگین به این معنی است که دوره قاعدگی بیش از هفت روز طول می‌کشد یا خون بیشتری از حد معمول در طول قاعدگی از دست می‌دهید. ممکن است آنقدر خونریزی داشته باشید که مجبور شوید هر یک ساعت تامپون و یا پد خود را به مدت چند ساعت پشت سر هم عوض کنید. ممکن است لخته‌های خونی به اندازه یک چهارم یا حتی بزرگتر از خود دفع کنید. هیپرمنوره (خونریزی قاعدگی) که آنقدر شدید است که در زندگی روزمره اختلال ایجاد می‌کند، هرگز طبیعی نیست. پزشک می‌تواند درمان‌هایی را برای مدیریت جریان خون سنگین توصیه کند.
پریودهای سنگین چقدر رایج است؟
خونریزی شدید پریود شایع است و بین ۲۷ تا ۵۴ درصد از افرادی که قاعدگی دارند، دیده می‌شود.
آیا خونریزی شدید قاعدگی جدی است؟
اگر خون زیادی از دست بدهید که علائم کم خونی را نشان دهید، خونریزی شدید قاعدگی می‌تواند جدی باشد. کم خونی وضعیتی است که از کمبود آهن در بدن به وجود می‌آید. کم خونی بدون درمان می‌تواند تهدید کننده زندگی باشد. هم چنین، برخی از شرایطی که می‌توانند باعث خونریزی شدید پریود شوند، مانند سرطان، نیاز به مداخله اولیه پزشکی دارند. با پزشک خود صحبت کنید تا در مورد خطرات مربوط به خونریزی قاعدگی خود آگاه شوید.
علائم و نشانه‌های خونریزی شدید قاعدگی چیست؟
علائم خونریزی شدید قاعدگی عبارت هستند از:
- درد شکم
- دوره‌های پریودی که بیش از هفت روز طول می‌کشد.
- عبور لخته‌های خونی به اندازه یک چهارم و یا بزرگتر: خون ممکن است قرمز، صورتی، قهوه‌ای یا حتی شبیه زنگ به نظر برسد.
- خونریزی زیاد: نیاز به تعویض یک یا تعداد بیشتری تامپون و یا پد بهداشتی در هر ساعت برای بیش از دو ساعت متوالی
- از دست دادن بیش از ۸۰ میلی‌لیتر خون در طول قاعدگی به جای آن چه معمول است، یعنی ۳۵ -۴۰ میلی‌لیتر
- علائم کم خونی مانند احساس خستگی، بی‌حالی و یا تنگی نفس
با بروز کم خونی، ممکن است علائم بیماری به نام پیکا را نیز مشاهده شود. علائم پیکا شامل ریزش مو، رنگ پریدگی پوست و میل به خوردن مواد غیر خوراکی (کاغذ، مو، گچ، پشم، پودر بچه و غیره) است. در صورت داشتن این علائم فرد باید به پزشک مراجعه کند.
چگونه می‌توان متوجه شد که خونریزی قاعدگی شدید وجود است؟
خونریزی شدید قاعدگی کیفیت زندگی را مختل می‌کند. بسیاری از افرادی که پریودهای سنگین (هیپرمنوره) دارند تصور می‌کنند که عادت ماهانه ناخوشایند و ناراحت کننده است. آنها ممکن است شاهد زندگی افراد خانواده خود با پریودهای سنگین بدون مراقبت باشند و از آنها الگوبرداری کرده باشند. اما دوره‌های پریود هرگز نباید باعث شوند که فعالیت‌های فرد محدود شود و یا فرد مجبور به تحمل درد و ناراحتی باشد. در طول قاعدگی، فرد باید بتواند:
- یک نوار بهداشتی یا تامپون استاندارد را هر سه تا چهار ساعت بدون تعویض آن استفاده کند.
- یک محصول قاعدگی را بدون نیاز به دوتایی (پوشیدن دو پد و یا دو تامپون به طور همزمان) استفاده کند و یا یک کاپ و نوار بهداشتی استفاده کند.
- بدون نیاز به همراه داشتن کیسه‌های اضافی از پد و یا نیاز به تعویض لباس، خانه خود را ترک کند.
- بدون از دست دادن کار، اجتناب از بیرون رفتن در جمع و یا نادیده گرفتن فعالیت‌هایی که از آن لذت می‌برید، مانند همیشه زندگی کند.
اگر پریودهای سنگین زندگی شما را مختل می‌کند، وقت آن است که به پزشک خود مراجعه کنند.
خونریزی شدید قاعدگی چقدر طول می‌کشد؟
خونریزی شدید قاعدگی دوره‌ای است که بیش از هفت روز طول می‌کشد. مدت زمان خونریزی بستگی به این دارد که در چه زمانی از دوره پریود خود هستید، معمولاً خونروش در روزهای اول زیادتر و سنگین‌تر است، همچنین شدت خونریزی هیپرمنوره بستگی به علت خونریزی نیز دارد..
علت خونریزی شدید قاعدگی چیست؟
خونریزی شدید قاعدگی می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد، از مسائل مرتبط با هورمون گرفته تا شرایط مختلف پزشکی و حتی استرس.
عدم تعادل هورمونی
هورمون‌هایی که بدن تولید می‌کند، مانند هورمون استروژن و پروژسترون، به تنظیم چرخه قاعدگی فرد کمک می‌کنند و هم چنین اختلال در سطح ترشح این هورمون‌های می‌تواند باعث ایجاد دوره‌های سنگین قاعدگی (منوراژی) نیز شود. داشتن شرایطی که باعث عدم تعادل هورمون‌ها می‌شود می‌تواند منجر به خونریزی شدید پریود شود. علل مرتبط با عدم تعادل هورمون‌ها عبارت هستند از:
- عدم تخمک گذاری
- بیماری تیرویید
- سندرم تخمدان پلی کیستیک PCOS
- وزن بیش از وزن ایده آل می‌تواند در تولید هورمون بدن اختلال ایجاد کند و هم چنین منجر به خونریزی شدید قاعدگی شود.
رشد غیر سرطانی در رحم
رشد خوش‌خیم در رحم و شرایطی که باعث رشد نامناسب سلول‌های رحم می‌شود نیز می‌تواند باعث خونریزی شدید قاعدگی شود. علل عبارت هستند از:
رشد سرطانی در رحم
شرایطی که خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد، از جمله هیپرپلازی آندومتر و هم چنین سرطان‌هایی که بر سیستم تولید مثل فرد تأثیر می‌گذارند، می‌توانند باعث خونریزی شدید قاعدگی شوند. این موارد شامل:
عفونت‌ها
عفونت‌ها، از جمله عفونت‌های مقاربتی STIs می‌توانند باعث ایجاد دوره‌های سنگین شوند. این موارد شامل:
- تریکومونیازیس
- سوزاک (گونوره)
- کلامیدیا
- اندومتریت مزمن (التهاب رحم)
عوارض بارداری
خونریزی شدید می‌تواند علامت هشدار دهنده عوارض بارداری باشد، مانند:
- سقط جنین
- حاملگی خارج رحمی
- سزارین، تعداد زیاد سزارین‌ها می‌تواند منجر به زخمی شدن رحم شود که یک پاکت (فرورفتگی) در رحم ایجاد می‌کند، این پاکت (جیب) می‌تواند خون را جمع آوری کند که بعداً می‌تواند باعث خونریزی شدید شود.
سایر شرایط پزشکی
خونریزی شدید قاعدگی (هیپرمنوره) یک علامت همراه با شرایط مختلف از جمله اختلالات خونریزی و اختلالات غیر خونریزی است. برخی از شرایط پزشکی رایج که می‌تواند منجر به خونریزی شدید (منوراژی) شود عبارت هستند از:
- بیماری فون ویلبراند
- بیماری کبد
- بیماری کلیوی
- بیماری التهابی لگن PID
- لوسمی یا اختلالات پلاکتی
مصرف برخی از داروها
برخی داروها نیز می‌توانند باعث منوراژی (خونریزی شدید قاعدگی) شوند. این موارد شامل:
- رقیق کننده‌های خون و آسپرین
- درمان جایگزینی هورمونی
- تاموکسیفن (داروی سرطان سینه)
- دستگاه‌های داخل رحمی IUD
- قرص‌های ضد بارداری و تزریقی (کلاهک، دیافراگم، شیاف، حلقه واژینال، دپو پروورا ، ایمپلانون یا ایمپلنت ضد بارداری).
- عدم برداشتن وسایل پیشگیری از بارداری در صورت نیاز نیز می‌تواند باعث خونریزی غیرطبیعی رحم شود.
خونریزی شدید قاعدگی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک یک سری سوالات در مورد سابقه پزشکی و چرخه قاعدگی برای تشخیص خونریزی شدید قاعدگی می‌پرسد.
پزشک ممکن است در خصوص موارد زیر از فرد سوال بپرسد:
- سن زمانی که اولین قاعدگی فرد شروع شده است.
- تعداد روزهایی که پریود فرد طول می‌کشد.
- تعداد روزهایی که پریود سنگین است.
- داشتن اعضای خانواده با سابقه خونریزی شدید قاعدگی
- سابقه بارداری و روش‌های کنونی کنترل بارداری
- داروهای فعلی که مصرف می‌کند، از جمله داروهای بدون نسخه.
بهتر است بیمار برای صحبت در مورد کیفیت زندگی خود نیز آماده باشد. پزشک باید بداند که آیا فرد برای مدیریت خونروش پریود، استفاده از محصولات قاعدگی را دو برابر کرده است، آیا به خاطر خونریزی شدید از فعالیت‌های اجتماعی، کاری و حتی جنسی اجتناب کرده و یا به هر طریقی زندگی فرد به دلیل پریودهای سنگین محدود شده است یا خیر.
برای تشخیص خونریزی شدید قاعدگی چه آزمایشاتی انجام می‌شود؟
پزشک یک معاینه فیزیکی و یک معاینه لگن انجام می‌دهد. بسیاری از روش‌های غیرتهاجمی در دسترس هستند که می‌توانند به پزشک کمک کنند تا علت خونریزی را تشخیص دهد، مانند:
- یک سونو هیستروگرام (سونوگرافی با تزریق نمک) برای بررسی مشکلات در پوشش داخلی رحم انجام می‌شود. سونوهیستروگرام به پزشک اجازه می‌دهد تا داخل رحم را در حالی که پر از نمک است ببیند. این نوع سونوگرافی دقت و حساسیت بالاتری را هنگام تشخیص ناهنجاری‌ها در حفره رحم نسبت به سونوگرافی بدون نمک ارائه می‌دهد.
- هیستروسکوپی برای بررسی پولیپ، فیبروم یا سایر بافت‌های نامنظم در رحم انجام می‌شود. هیستروسکوپی به پزشک اجازه می‌دهد تا واژن، دهانه رحم و رحم را بررسی کند. پزشک می‌تواند توده‌هایی را که ممکن است باعث خونریزی شوند، مانند فیبروم یا پولیپ، در طول هیستروسکوپی حذف کند.
بسته به سن و شدت علائم بیمار، پزشک ممکن است آزمایش‌های دیگری نیز انجام دهد. سایر آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش خون برای بررسی علائم کم خونی، مشکلات لخته شدن خون یا بیماری تیروئید.
- یک آزمایش پاپ اسمیر برای بررسی سلول‌های دهانه رحم برای بررسی تغییراتی که ممکن است نشان دهنده سرطان باشد.
- بیوپسی آندومتر برای بررسی بافت رحم برای سلول‌های سرطانی یا سایر بی‌نظمی‌ها.
- سونوگرافی ترانس واژینال برای بررسی ظاهر اندام‌ها و بافت‌های لگن.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی MRI برای بررسی ساختارهای غیرطبیعی در داخل رحم، زمانی که سونوگرافی اطلاعات کافی را ارائه نمی‌دهد.
- کشت دهانه رحم برای آزمایش عفونت، بر اساس آن چه که در سوابق پزشکی و نتایج معاینه فیزیکی نشان داده شده است.
خونریزی شدید قاعدگی چگونه درمان می‌شود؟
درمان بستگی به علت خونریزی، شدت خونریزی، سلامت، سن و سابقه پزشکی فرد دارد. هم چنین، درمان بستگی به پاسخ به داروهای خاص و ترجیحات بیمار دارد. به عنوان مثال، ممکن است بیمار اصلاً نخواهد پریود شود، یا ممکن است بخواهد خونریزی خود را کاهش دهد. علاوه بر این، برنامه‌های برای باردار شدن گزینه‌های درمانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بهتر است بیمار خیلی شفاف با پزشک خود در مورد نگرانی‌های سلامتی خود و اهداف خود برای درمان صحبت کند. داروهایی که برای درمان خونریزی شدید قاعدگی (منوراژی) استفاده می‌شود.
- مکمل‌های آهن: ذخایر آهن را بهبود می‌بخشد.
- داروهای ضد التهابی غیراستروئیدیNSAIDs : مانند ایبوپروفن یا آسپرین می‌توانند گرفتگی عضلات را کاهش داده و خونریزی را کاهش دهند.
- کنترل بارداری (قرص، حلقه واژینال، پچ، آی یو دی) ممکن است به منظم‌تر شدن دوره‌های قاعدگی و کاهش جریان خون کمک کند.
- هورمون درمانیHT می‌تواند به تعادل میزان هورمون‌های استروژن و پروژسترون در بدن کمک کند تا جریان قاعدگی آنقدر سنگین نباشد. HT اغلب برای خونریزی‌های شدید قاعدگی مرتبط با یائسگی توصیه می‌شود، اما خطراتی دارد که باید با پزشک خود در مورد آنها مشورت کنید.
- آگونیست‌های هورمون آزاد کننده گنادوتروپینGnRH می‌توانند با جلوگیری از تخمک‌گذاری به طور موقت خونریزی را متوقف یا کاهش دهند.
- آنتاگونیست‌های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH) (elagolix) می‌توانند خونریزی‌های شدید دوره مربوط به فیبروم‌ها را مدیریت کنند.
- اسپری بینی دسموپرسین می‌تواند با کمک به لخته شدن خون، خونریزی مرتبط با بیماری فون ویلبراند را متوقف کند.
- داروهای آنتی فیبرینولیتیک، مانند ترانگزامیک اسید، از شکستن لخته و ایجاد لخته و خونریزی بیش از حد جلوگیری می‌کند.
روش‌های مورد استفاده برای هیپرمنوره (منوارژی)
هیستروسکوپی اغلب برای تشخیص و درمان خونریزی شدید پریود استفاده می‌شود. با هیستروسکوپی جراحی، پزشک یک لوله نازک و روشن را در واژن قرار می‌دهد که به او اجازه می‌دهد حفره رحم را بررسی کنند. هیستروسکوپ نیز به عنوان یک ابزار جراحی دقیق عمل می‌کند و می‌تواند به پزشک کمک کند تا هر گونه زائده‌ای که ممکن است باعث خونریزی شود را حذف کند. سایر رویه‌ها عبارت هستند از:
- میومکتومی روشی که فیبروم‌ها را از رحم خارج می‌کند.
- آمبولیزاسیون شریان رحمی UAE)): روشی که جریان خون را از فیبروم‌ها و تومورها محدود می‌کند.
- ابلیشن آندومتر: روشی که تمام یا بخشی از پوشش داخلی رحم را از بین می‌برد. اغلب، پزشک پس از آن عقیم‌سازی را توصیه می‌کند. در صورت باردار شدن، ابلیشن آندومتر جنین را در معرض خطر عوارض جدی قرار می‌دهد.
- هیسترکتومی: جراحی که رحم را برداشته و از پریود شدن و یا باردار شدن جلوگیری می‌کند.
هیپرمنوره (خونریزی شدید پریود) چگونه مدیریت می‌شود؟
درمان ممکن است با دارو شروع شود و سپس به روش‌های جزئی و گزینه‌های جراحی پیشرفت کند. با مشورت پزشک می‌توان تصمیم گرفت که کدام گزینه برای سلامتی و اهداف درمانی بهتر است.
چگونه از منوراژی (خونریزی شدید پریود) جلوگیری می‌شود؟
نمی‌توان از همه علل خونریزی شدید پریودی جلوگیری کرد. اما صحبت با پزشک برای تشخیص و درمان می‌تواند به مدیریت خونریزی کمک کند تا در کیفیت زندگی فرد اختلال ایجاد نکند.
پیش آگهی زندگی با خونریزی شدید قاعدگی چیست؟
پریودهای سنگین در صورت درمان نشدن می‌توانند در زندگی اختلال ایجاد کنند. علاوه بر این، خونریزی شدید قاعدگی می‌تواند باعث کم خونی و احساس خستگی و ضعف شود. در صورت عدم دریافت کمک، سایر مشکلات سلامتی نیز ممکن است ایجاد شود. با درمان مناسب و کمک پزشک، می‌توان دوره‌های سنگین (منوراژی) را بدون به خطر انداختن سلامت خود مدیریت کرد.
چه زمانی برای منوراژی (هیپرمنوره) باید با پزشک تماس گرفت؟
اگر علائم خونریزی شدید قاعدگی، کم خونی وجود دارد و یا اگر خونریزی قاعدگی غیرطبیعی شده است (دیسمنوره، امنوره و یا هیپومنوره)، باید با پزشک تماس گرفت. ردیابی پریودها با استفاده از تقویم و یا اپلیکشین می‌تواند به این افراد کمک کند تشخیص دهند که آیا قاعدگی سنگین‌تر و طولانی‌تر از حد معمول است و یا خیر. این یادداشت‌ها را با پزشک خود به اشتراک بگذارد. هم چنین اگر متوجه شدند که مجبور هستند محصولات قاعدگی را دو برابر کنید و یا اگر به دلیل خونریزی شدید از فعالیت‌هایی که از آن لذت می‌برند، صرف نظر کردید، باید یک قرار ملاقات با پزشک بگذارید.
آیا خونریزی شدید قاعدگی می‌تواند تهدید کننده زندگی باشد؟
قاعدگی‌های سنگین (هیپرمنوره) معمولاً تهدید کننده زندگی نیستند، اما در صورت از دست دادن خون بیش از حد ممکن است، عوارض جدی برای فرد به همراه داشته باشند. خونریزی که نیاز به تعویض دو یا چند تامپون و یا پد (نوار بهداشتی) در هر ساعت به مدت دو ساعت متوالی داشته باشد نشانه آن است که فرد باید فوراً به پزشک مراجعه کند و یا به دنبال مراقبت‌های اورژانسی باشد.
سخن آخر
فقط به این دلیل که پریودهای سنگین (هیپرمنوره یا منوراژی) معمول هستند به این معنی نیست که باید به آن عادت کرد و با ناراحتی‌هایی که ایجاد می‌کند، زندگی کرد. اگر مدیریت جریان خون مانع از سلامت عاطفی و جسمی فرد می‌شود، باید به پزشک مراجعه کرد. پزشک متخصص می‌تواند مسیر مراقبتی را فراهم کند که تسکین دهنده این شرایط باشد.