دیسپارونی به معنای داشتن درد واژن قبل، حین و یا بعد از رابطه جنسی و درد هنگام مقاربت است. ممکن است فرد درد همراه با دخول، درد عمیق در حین رانش، سوزش و یا درد در حین رابطه جنسی، یا درد کوبنده بعد از رابطه جنسی را تجربه کند. مواجهه با این مشکل ممکن است احساس ناامیدی و ناراحتی در فرد ایجاد کند، اما این یک بیماری شایع است که میتواند به طور طبیعی درمان شود. گاه این درد بر روابط جنسی فرد و زندگی او تاثیر منفی دارد. با این حال، اگر بانویی به طور مکرر دیسپارونی را تجربه میکند و یا درد حاد وجود دارد، بهتر است برای مشاوره به پزشک مراجعه کند. با پینو بیبی همراه باشید تا بیشتر راجع به روشهای کاهش دیسپارونی را بدانید.
کاهش درد واژن
افزایش مدت زمان پیشنوازی یا پیشبازی قبل از رابطه روش موثری برای کاهش درد واژن است. بهتر است تا زمانی ک تحریک شدن و اعلام آمادگی برای دخول، پیش نوازی ادامه داشته باشد. پیش بازی به زن این امکان را میدهد که روحیه برقراری رابطه جنسی داشته باشد. برای داشتن رابطه استفاده از روغن روان کننده ضروری است. اگر به طور کامل از روغن روان کننده استفاده نشده باشد، احساس درد در حین دخول طبیعی است، بنابراین بهتر است زن به خودش زمان کافی برای وارد شدن به شرایط آمادگی برای رابطه جنسی را بدهد. بهتر است شریک زندگی این بانوان بازی قبل از دخول را افزایش دهند تا کمک کنند این بانوان نیز لذت بیشتری ببرند و درد کمتری را تجربه کنند. اگر فرد قصد دارد بعداً رابطه جنسی داشته باشد، به رابطه جنسی و یا موقعیتهایی فکر کند که او را برای ایجاد روحیه هیجانانگیز میکند. به عنوان مثال، میتواند برای شریک جنسی خود پیامهای متنی «تحریک کننده» بفرستد یا درباره کارهایی که بعداً قصد انجام آن را دارد صحبت کند. این میتواند به او کمک کند تا سریعتر به خلق و خو و آمادگی برای رابطه جنسی خود برسد.
استفاده از یک روان کننده
بهتر است قبل از رابطه جنسی از یک روان کننده بدون عطر بر پایه آب و بدون گلیسیرین استفاده شود. بدن این افراد ممکن است روان کننده کافی تولید نکند که میتواند رابطه جنسی را دردناک کند (دیسپارونیا). خوشبختانه، امروزه انواع روان کنندهها دردسترس هستند و افراد میتوانند روان کنندههایی را خریداری کندد که به سرعت خشکی واژن را از بین میبرند. این بانوان بهتر است قبل از رابطه جنسی از روان کننده استفاده کنند و در صورت لزوم بیشتر در حین رابطه جنسی نیز از آنها استفاده کنند. تمیز کردن روان کننده مبتنی بر سیلیکون اغلب دشوار است و ممکن است در برخی موارد پوست را تحریک کند. هرگز نباید از وازلین به عنوان روان کننده استفاده کرد، زیرا میتواند باعث تحریک پوست و تشدید درد شود. اگر بانویی میخواهد از روغنهای طبیعی به جای روان کنندههای تجاری استفاده کند، میتوان از روغن جوجوبا، روغن نارگیل، آلوئه ورا و یا شیافهای ویتامین E را امتحان کنند.
استفاده از مرطوب کننده
بانوان مبتلا به دیسپارونیا برای از بین بردن خشکی واژن میتوانند هر دو تا سه ساعت یکبار از مرطوب کننده واژن بر پایه آب استفاده کنند. مرطوب کنندههای واژن بهتر از یک روان کننده میتوانند خشکی واژن را بهبود بخشند زیرا بیشتر استفاده میشوند. اگر این بانوان پوست خشکی دارند و یا در هنگام قرار دادن تامپون نیز درد دارند، استفاده از مرطوب کنندههای واژن گزینه عالی است. برای استفاده از مرطوب کننده، قبل از رابطه بهتر است هر دو تا سه ساعت یا طبق دستورالعمل روی برچسب محصول مقداری از آن روی ناحیه خارجی واژن استفاده شود. توجه شود که از مرطوب کننده در داخل واژن استفاده نشود زیرا میتواند باعث تحریک شود.
تغییر موقعیت در هنگام رابطه
برای تسکین درد ناشی از فشار دادن حین رابطه، ممکن است تغییر موقعیتهای جنسی به کاهش درد کمک کند. این طبیعی است که گهگاه فرد در اثر فشار دادن احساس درد کند که تغییر وضعیت میتواند کمک کننده باشد. بهتر است بانوان از همسرشان بخواهند، هنگام درد رابطه را متوقف کنند و موقعیت دیگری را امتحان کنند. اگر این موقعیت جواب نداد، پوزیشن دیگری را امتحان کنند. برای مثال، میتوان موارد زیر را امتحان کرد:
- بلند شدن با قرار گرفتن در موقعیت بالاتر، میتواند سرعت رانش، زاویه آلت تناسلی و عمقی که به آن میرسد را کنترل کند.
- قرار دادن یک بالش زیر باسن، استفاده از یک بالش زیر باسن میتواند زاویه دخول را تغییر دهد که میتواند به این بانوان کمک کند احساس بهتری داشته باشند.
- قرار گرفتن در پهلو حین رابطه، شاید به پهلو دراز کشیدن و دخول از پشت سر درد را کاهش دهد. به پهلو بودن به این معنی است که آلت تناسلی نمیتواند به عمق واژن برسد، که میتواند درد را کاهش دهد.
- نشستن روی یک صندلی و یا میز هم چنین زاویه فشار را تغییر میدهد که ممکن است به درد کمک کند. برای راحتتر کردن این وضعیت، بهتر است زن پاهای خود را دور همسرش حلقه کند.
کاهش سرعت رابطه جنسی
بهتر است شریک زندگی هنگام رابطه، عمل رابطه جنسی و دخول را به آهستگی انجام دهد. ممکن است در اثر فشار دادن یا دخول، بانوان مبتلا به دیسپارونی احساس درد کند، زیرا شریک زندگی او خیلی سریع این کار را انجام میدهد. این طبیعی است و کاهش سرعت ممکن است کمی تسکین دهنده درد باشد. بهتر است با شریک زندگی خود صادق و راحت باشند و اگر احساس راحتی نمیکنید، مسئله را بازگو کنید و آن چه را که نیاز دارید به او بگویید.
حمام سیتز بعد از رابطه
برای تسکین درد بعد از رابطه جنسی، در وان حمام نشستن یکی از راهکارها هست. وان حمام را ۸ تا ۱۰ سانتیمتر از آب گرم پر کنند. در صورت تمایل نمک اپسوم در وان ریخته و سپس به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه در آن بنشینند. حمام سیتز میتواند به تسکین درد رابطه جنسی کمک کند، به خصوص اگر درد بعد از پایان رابطه جنسی اتفاق میافتد. اگر شما به طور مکرر حمام سیتز استفاده میکنید، خرید یک حمام سیتز مخصوص که روی توالت فرنگی قرار میگیرد شاید بهتر باشد. این نوع گنهای مخصوص حمام سیتز کار خیساندن ناحیه واژن در آب گرم را آسانتر و راحتتر میکند. حمام سیتز نسبتاً ارزان است و به راحتی در داروخانهها یا آنلاین شاپها پیدا میشود.
استفاده از گشاد کننده واژن (دیلاتورهای واژن)
استفاده از گشادکننده واژن نیز یک راهکار است تا بانوان مبتلا به دیسپارونیا به دخول عادت کنند. گشادکنندههای واژن، واژن را کش میدهند تا رابطه جنسی راحتتر شود. برای امتحان این روش درمانی، بهتر است ابتدا از کوچکترین گشادکننده که روغن کاری شده است، استفاده شود و به آرامی آن را وارد واژن کرد. انجام یک سری تمرینات کگل بعد وارد کردن گشاد کننده واژن نیز توصیه میشود. گشادکننده را به مدت دو تا پنج دقیقه وارد کرده و سپس بردارید. سپس گشاد کننده را به مدت دو تا پنج دقیقه به صورت دایرهای حرکت دهید. در نهایت آن را بردارید و با آب گرم و صابون بدون عطر تمیز کنید. آن را خشک کنید و در کیت خود نگهداری کنید. دیلاتورهای واژن شبیه دیلدوها هستند، اما برای لذت جنسی ساخته نشدهاند. آنها در اندازههای مختلف، از بسیار کوچک تا اندازه یک آلت تناسلی بزرگ هستند. هدف این درمان این است که اتساع واژن از کوچکترین گشادکننده به اندازه آلت تناسلی تبدیل شود.
انجام خودارضایی
برای افزایش روانکاری و برانگیختگی طبیعی، بانوان مبتلا به دیسپارونی خودارضایی توصیه میشود. داشتن فعالیت جنسی به کاهش درد در حین رابطه جنسی کمک میکند. با این حال، بعید است که بخواهید بعد از آن رابطه جنسی که باعث درد میشود، خودارضایی داشته باشید. در عوض، چندین بار در هفته برای افزایش روانکاری واژن و افزایش میل جنسی، خودارضایی توصیه میشود. با گذشت زمان، این میتواند به این بانوان کمک کند از رابطه جنسی بیشتر لذت ببرند. از انگشتان و یا یک ویبراتور کوچک استفاده شود که گزینههای راحتتری نسبت به دیلدو هستند. در صورت لزوم هنگام خودارضایی از روان کننده استفاده شود.
فیزیوتراپی کف لگن
فیزیوتراپی کف لگن را برای کاهش تنش عضلانی باید در نظر گرفت. گاهی درد دیسپارونی به خاطر عضلات هیپرتونیک کف لگن میباشد. در حالی که این نوع جدیدی از درمان است، اگر درد واژن ناشی از تنش عضلانی باشد، فیزیوتراپی کف لگن میتواند به تسکین درد واژن کمک کند. یک فیزیوتراپ ناحیه لگن را ماساژ میدهد، حرکات کششی را به شما آموزش میدهد و شما را با تمریناتی راهنمایی میکند که عضلات کف لگن را تحت تأثیر قرار میدهد (مقاله مربوط به اختلال عضلات کف لگن: هیپرتونیک در مقابل هیپوتونیک و درمان آنها رجوع کنید). اگر رابطه جنسی دردناک ناشی از افزایش سن، افزایش وزن، زایمان و یا تغییرات هورمونی را باشد این درمان ممکن است مفید و موثر باشد.
تغییر در سبک زندگی برای کاهش دیسپارونیا
هیدراته ماندن
نوشیدن حداقل ۲ لیتر (هشت فنجان) آب در روز باعث میشود تا هیدراته بمانند. هنگام دهیدارته شدن و کم آبی، معمولاً بدن روان کننده کمتری تولید میکند. علاوه بر این، ممکن است پوست نیز خشک شود، از جمله پوست اطراف واژن. برای هیدراته ماندن، مصرف مایعات را با نوشیدن آب بیشتر، دتاکس واتر، نوشیدن مایعات دیگر، خوردن میوه و سبزیجات بیشتر یا خوردن سوپ افزایش دهید. اگر فردی خیلی فعالی هستید، باید آب بیشتری بنوشید.
عدم استفاده از محصولات بهداشتی عطراگین
باید از محصولات بدون عطر در اطراف ناحیه واژن استفاده کرد. عطرها میتوانند پوست اطراف واژن را تحریک کنند که میتواند باعث حساسیت، تورم و درد شود. اگر در حین رابطه جنسی از محصولات بهداشتی با رایحههایی شیمیایی استفاد شود ممکن است بانوان مبتلا به دیسپارونی احساس درد کنند، زیرا پوست آنها از قبل تحریک شده است. تغییر به محصولات مراقبت شخصی بدون عطر ممکن است حساسیت پوست را کاهش دهد، که میتواند به بانوان مبتلا در جلوگیری از درد در حین رابطه جنسی کمک کند. به عنوان مثال، از یک صابون ملایم و بدون عطر برای تمیز کردن ناحیه واژن استفاده شود و از پودرها و یا اسپریهای معطر برای کنترل رطوبت و یا بو استفاده نشود. هم چنین از روان کنندههای معطر یا اسپرم کشها استفاده نشود.
ورزش روزانه
۳۰ دقیقه در روز ورزش کردن سبب میشود تا سطح ترشح هورمونها متعادل شوند. اگر بانویی عدم تعادل هورمونی را تجربه میکند، ممکن است شروع به تجربه دیسپارونی کند. با این حال، افزایش سطح فعالیت بانوان میتواند کمک کننده باشد. انجام دادن روزانه ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی متوسط میتواند باعث شود تا بدن خود را متعادل نگه دارند. برای مثال، میتوان یکی از کارهای زیر را انجام دهند:
- پیاده روی سریع
- رقصیدن
- انجام تمرینات هوازی
- دویدن
- شرکت در یک کلاس ورزشی در باشگاه
استفاده از لباس زیر نخی
استفاده از لباس زیر نخی کمک میکند تا عرق و باکتری در این لباسها به دام نیافتند. عرق و باکتریها میتوانند در الیاف مصنوعی به دام بیفتند، بنابراین ممکن است فرد عفونتهای بیشتری را تجربه کند. مزیت استفاده از لباس زیر نخی به نفس کشیدن ناحیه واژن کمک میکند. این لباسها به بانوان کمک میکند تا از عفونتهایی که میتوانند باعث درد شوند، جلوگیری کنند. علاوه بر این، شورتهای نخی به بانوان کمک میکند تا سریعتر از یک عفونت موجود که باعث درد میشود بهبود یافته و درد هنگام مقاربت را تجربه نکنند. توصیه میکنیم مقاله انتخاب لباس زیر مناسب برای داشتن واژن سالم را مطالعه نمایید.
خودداری از پوشیدن لباسهای زیر تنگ
برای کاهش خطر ابتلا به عفونتهای قارچی باید از پوشیدن لباسهای زیر تنگ خودداری کرد. لباسهای تنگ هم چنین عرق و باکتریها را به دام می اندازد که میتواند باعث عفونت شود. عفونت در ناحیه تناسلی میتواند به ایجاد درد و حساسیت در این ناحیه منتج شود و لذا هنگام مقاربت این بانوان احساس درد و ناراحتی را تجربه خواهند کرد. برای به حداقل رساندن خطر، باید شورت و شلوارهای گشاد و قابل تنفس پوشید. به عنوان مثال، شلوارهای تنگ یا جورابهای ساخته شده از پارچههای غیر تنفسی مانند نایلون را نباید پوشید.
تخلیه مثانه
ادرار بلافاصله بعد از رابطه جنسی برای جلوگیری از عفونت مثانه توصیه میشود. رابطه جنسی باعث وارد شدن باکتری به ناحیه واژن میشود که میتواند باعث عفونت شود. ادرار کردن بعد از رابطه جنسی باعث میشود جریان ادرار، باکتریها وارد شده به این ناحیه را از بین ببرد. علاوه بر این، ادرار به عنوان یک ضدعفونی کننده عمل میکند. ادرار کردن بعد از رابطه جنسی به بانوان کمک میکند تا از عفونت دردناک جلوگیری شود. زیرا مانع عفونت ادراری میشود که رابطه جنسی را دردناکتر میکند. هنگام شستشو بعد از اجابت مزاج، همیشه باید از جلو به عقب ناحیه تناسلی را شست. این کار از ورود باکتریهای ناحیه مقعد به ناحیه واژن جلوگیری میکند.
ترک سیگار
سیگار کشیدن میتواند سطح ترشح هورمون استروژن را کاهش دهد و خطر ابتلا به آتروفی واژن را افزایش دهد که میتواند باعث دیسپارونی شود. ترک سیگار دشوار است، بنابراین بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا متخصص شما را راهنمایی کند که چه گزینههای کمکی برای ترک سیگار در دسترس شما هستند. به عنوان مثال، میتوان از آدامس، سقز یا داروهای تجویزی برای ترک سیگار استفاده کرد.
مراجعه به یک درمانگر
برای رفع مشکلات عاطفی، استرس و یا سوء استفاده جنسی گذشته با یک درمانگر قرار ملاقات بگذارید. گاهی اوقات دیسپارونی ناشی از مشکلات عاطفی است. این بسیار طبیعی است، پس نباید احساس بدی داشته باشید. یک درمانگر میتواند به این بانوی مبتلا به دیسپارونیا کمک کند تا آن چه را که او را آزار میدهد شناسایی کند و بتواند راههای جدیدی برای مقابله با آن بیاموزد. به نوبه خود، این به او کمک میکند تا دوباره از رابطه جنسی لذت ببرد.
چه زمانی به خاطر دیسپارونی باید به دنبال مراقبت پزشکی بود؟
اگر علائم دیسپارونی بر زندگی فرد تأثیر میگذارد و یا فرد درد زیادی احساس میکند، باید با پزشک خود صحبت کند. همان قدر که فرد ممکن است از بیان علائم دیسپارونی احساس شرمندگی کند، باید بداند که دیسپارونی نیز یک عرضه بسیار طبیعی است و قابل رفع و درمان شدن است. به علاوه، پزشک به او کمک میکند تا سریعتر دردها و ناراحتیهای او تسکین پیدا کند. در طول معاینه، متخصص از او در مورد علائم و مدت زمانی که آنها را تجربه کردهاند، میپرسد. با آزمایشهای تشخیصی ساده میتوانند علت آن را شناسایی کنند:
- احتمالاً یک آزمایش خون ساده و بدون درد و یا آزمایش ادرار برای بررسی عفونت توصیه خواهد شد.
- پزشک هم چنین ممکن است برای بررسی وجود باکتری، مخمر و یا بیماریهای مقاربتی، سواب را در واژن قرار دهد تا نمونهبرداری کند.
- پزشک ممکن است معاینه لگنی را برای تعیین علت درد انجام دهد. این دردناک نخواهد بود، اما میتواند باعث ناراحتی شود.
در برخی موارد، سونوگرافی بدون درد ممکن است برای بررسی ناحیه لگن از نظر شرایطی که ممکن است باعث ایجاد علائم شوند، انجام شود.
درمان دارویی دیسپارونی
بیمار باید در مورد داروهایی که مصرف میکند به پزشک اطلاع بدهد شاید دارویی باعث ایجاد این عوارض میشود، زیرا برخی از داروهای رایج باعث دیسپارونی میشوند که شامل آنتی هیستامینها، داروهای ضد بارداری، آرام بخشها، داروهای فشار خون بالا و داروهای ضد افسردگی است. متخصص میتواند تشخیص دهد که آیا دارو میتواند باعث علائم دیسپارونیا (مقاربت دردناک) شود. مصرف یا قطع هر دارویی باید تحت نظر و توصیه پزشک انجام شود. اگر دارو دلیل علائم دیسپارونی باشد، پزشک به بیمار کمک میکند راهی برای مقابله با آنها پیدا کند.
داروهای رفع عفونت
اگر بیمار عفونت دارد، اول باید عفونت را درمان کرد. اگر عفونت باعث علائم دیسپارونی شده باشد، احتمالاً به درمان پزشکی نیاز است. پزشک داروهایی را برای بهبودی و درمان عفونت تجویز میکند. دارو تجویزی را باید طبق دستورات پزشک به طور کامل مصرف نمود و دوره درمان را کامل کرد حتی اگر علائم بهبودی مشاهده شد.
- اگر عفونت ادراری و یا عفونت باکتریایی دیگری وجود دارد، احتمالاً پزشک آنتی بیوتیک تجویز میکند.
- در مورد عفونت قارچی، ممکن است یک داروی ضد قارچ تجویز شود.
داروهای تسکین درد
احتمالاً پزشک داروهایی حاوی پراسترون (Intrarosa) را برای درمان درد واژن تجویز میکند. این دارو کپسولی است که هر روز وارد واژن میشود (درج در واژن). اگر به طور منظم استفاده شود، میتواند درد واژن را تسکین دهد، بنابراین میتوان هر زمان که بیمار بخواهد رابطه جنسی داشته باشد. پزشک به بیمار کمک خواهد کرد که تصمیم بگیرد آیا این دارو برای او مناسب است یا خیر.
داروهای حاوی استروژن
کرم استروژن میتواند به برخی از بانوان دچار دیسپارونیا کمک کند. گاه استروژن پایین میتواند باعث دیسپارونی شود. معمولاً در دوران یائسگی میزان استروژن کاهش مییابد و احتمال دیسپارونی نیز افزایش مییابد. خوشبختانه، پزشک میتواند کرمی برای کمک به بیمار بدهد. فقط کافی است فرد مبتلا به دیسپارونیا کرم را طبق دستور متخصص بر روی ناحیه خارجی واژن بمالند. احتمالاً باید دو یا سه بار در هفته کرم را بر روی فرج اعمال کرد. به دلیل افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان با استفاده از استروژن برای برخی از زنان، پزشک ممکن است هنگام استفاده از کرم استروژن، ماموگرافی سالانه را پیشنهاد دهد.
سخن آخر
دیسپارونی یا مقاربت دردناک میتواند بر سلامت روانی و جسمی فرد اثر سوء داشته باشد. برخی افراد به علت دردهای ناشی از این عارضه، رابطه جنسی را کاهش و یا قطع میکنند که علاوه بر به خطر انداختن سلامت جنسی خودشان، روابط خانوادگیشان نیز به خطر میافتد و چه بسا روند بارداری نیز در این بانوان تحت تاثیر قرار گیرد. بنابراین رجوع به یک متخصص و صحبت در مورد مشکل نباید باعث شرم شود و باید با پزشک همه مشکلات را بیان کرد تا او نیز بتواند بهتر راه حل و درمان را برای شرایط شما پیشنهاد بدهد. اولین قدم در حل این مشکل، این است که بپذیرد دیسپارونی نیز یک عارضه است و تقصیر کسی نیست و راه درمان آن نیز آسان خواهد بود.