بارداری برای بسیاری از زنان زمان فوق‌العاده‌ای است، اما باید قبول کرد که عوارض جانبی آن می‌تواند طاقت فرسا باشد. برای برخی از زنان عوارض بارداری کمی شدیدتر است برای مثال وزوز گوش و به ندرت کاهش شنوایی یکی از عوارض وخیم بارداری است. وزوز گوش، که یک اصطلاح عامیانه برای بیان صدای زنگ در گوش است، تقریباً از هر ۳ زن یک نفر را در دوران بارداری تحت تاثیر قرار می‌دهد و تقریباً از هر ۱۰ زن باردار یک نفر را مبتلا می‌کند. اغلب اوقات وزوز گوش بی‌ضرر است، اما می‌تواند یک علامت هشدار دهنده مهم باشد که چیزی جدی‌تر در حال وقوع است. در این مقاله تیم متخصص پینو بیبی به بررسی علل وزوز گوش در بارداری و راهکار درمانی آن می‌پردازد.
وزوز گوش چیست؟
به نظر می‌رسد وزوز گوش، به اصطلاح صدای فانتوم که به صورت سوت، خش خش، زنگ و وزوز در گوش خود را نشان می‌دهد، بر بانوان تأثیر بیشتری می‌گذارد. مطالعات اخیر نشان می‌دهد، در واقع، بانوان باردار نسبت به مردان و سایر بانوان برای ایجاد وزوز گوش در دوران بارداری مستعدتر هستند. علت اصلی شروع وزوز گوش (صدای ضربان‌دار) در بارداری فشار خون بالا و در نتیجه افزایش فشار خون است که بر بخش بزرگی از زنان باردار تأثیر می گذارد. گاهی اوقات حتی عدم تعادل هورمونی مشخصه این دوران می‌تواند به شروع وزوز گوش کمک کند، افزایش هورمون پروژسترون یک مثال معمول است.
در هنگام ظهور اولین علائم، توصیه می‌شود نگران نباشید و با حفظ آرامش که برای رفاه خود و کودک متولد نشده ضروری است، با وضعیت روبرو شوید. وزوز گوش، در بیشتر موارد، ارتباط نزدیکی با وضعیت فیزیکی و تغییرات هورمونی دارد که بدن در این مرحله حساس در معرض آن قرار می‌گیرد و قرار است پس از زایمان ناپدید شود. زنان در دوران بارداری به نظارت بیشتری نیاز دارند، به خصوص اگر با نگرانی‌های کمی برای سلامتی مانند سردرد، مشکلات بینایی یا زنگ زدن در گوش مواجه شوند. مادران باردار نیز وزوز گوش را تجربه می‌کنند و این عارضه ۱۵ درصد از این جمعیت را تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ اگر چه عملکرد دقیق آن مشخص نشده است، به نظر می‌رسد که وزوز گوش دربارداری ناشی از مشکلات عضلانی، عروقی یا عصبی باشد.
زنگ گوش شبیه چه صدایی است؟
برای برخی از زنان باردار، وزوز گوش ممکن است با ریتم نبض یا ضربان قلب آنها مطابقت داشته باشد که به عنوان وزوز ضربان‌دار شناخته می‌شود. برخی از بانوان آبستن گزارش می‌دهند که شنوایی آنها خفه می‌شود و صدای بلندی را می‌شنوند. با وجود رگ‌های خونی زیاد در نزدیکی گوش، جای تعجب نیست که وزوز گوش نشانه فشار خون بالا باشد. حتی اگر بانوی باردار سابقه فشار خون بالا نداشته باشد، بارداری می‌تواند وزوز گوش را حتی در خانم‌های سالم نیز تحریک کند. نظارت و درمان صحیح آن توسط یک متخصص زنان و زایمان خبره بسیار مهم است.
علل وزوز گوش و کاهش شنوایی در دوران بارداری
چرا این تغییرات در شنوایی در دوران بارداری بسیار رایج است؟ تغییرات طبیعی هورمونی و گردش خون در دوران بارداری تا حد زیادی مقصر هستند. به طور معمول، وزوز گوش و اختلالات شنوایی در دوران بارداری ممکن است به دلایل پزشکی متعدد، از جمله فشار خون بالا، میگرن و یا سردرد، کم خونی، عفونت گوش و سینوسی، استرس، خواب ضعیف و انسداد جرم گوش باشد. در ادامه مقاله، این علل را با جزئیات بیشتری مورد بحث قرار می‌دهیم. توجه نمایید اگر باردار هستید و وزوز گوش یا سایر مشکلات شنوایی را تجربه می‌کنید، با پزشک خود صحبت کنید زیرا برخی از دلایل نیاز به مراقبت‌های پزشکی فوری دارند.
وزوز گوش در بارداری و فشار خون بالا
فشار خون بالا می‌تواند منجر به از دست دادن شنوایی و وزوز گوش شود زیرا گوش داخلی ساختار بسیار ظریفی دارد و به هر گونه تغییر در جریان خون بسیار حساس است. فشار خون بالا یک وضعیت به خصوص خطرناک در دوران بارداری است، بنابراین باید آن را جدی گرفت و آن را کنترل کرد. در زنان باردار، فشار خون بالا می‌تواند نشان دهنده پره اکلامپسی یا سندرم هلپ HELLP نادرتر باشد، که هر دو می‌توانند به اورژانس‌های پزشکی برای مادر و نوزاد تبدیل شوند. پره اکلامپسی و شرایط مربوط به آن بین ۳ تا ۱۰ درصد از بارداری‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در حالی که وزوز گوش و کاهش شنوایی همه زنان باردار مبتلا به فشار خون بالا را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد، اما همچنان به عنوان یک علامت هشدار قرمز در نظر گرفته می‌شود. اگر بانوی باردار درمان را شروع کرد، باید به خاطر داشته باشد که برخی از داروهای فشار خون بالا با وزوز موقتی مرتبط هستند. اگر این اتفاق افتاد، با پزشک خود در این مورد مشورت کند.
وزوز گوش در بارداری و نارسایی کمبود آهن
زنان باردار در معرض خطر ابتلا به کم خونی فقر آهن هستند. آهن به گلبول‌های قرمز خون کمک می‌کند تا اکسیژن را به بدن از جمله سیستم شنوایی منتقل کنند. اگر در دوران بارداری آهن کافی در رژیم غذایی موجود نباشد و بدن بانوی باردار آن را دریافت نکند، ممکن است طیف وسیعی از علائم از جمله مشکلات شنوایی را تجربه کند. مطالعات نشان می‌دهد که کم خونی و اختلالات شنوایی، از جمله وزوز گوش، با هم مرتبط هستند. اگر چه این رابطه به خوبی شناخته نشده است و این تحقیق بر روی افراد مسن انجام شده است. اگر شما باردار هستید و یا قصد باردار شدن را دارید، مطمئن شوید که ویتامین‌ها و یا مکمل‌های که دوران بارداری مصرف می‌کنید به اندازه کافی حاوی آهن باشد. زیرا بدن شما تقریباً دو برابر بیشتر از روزهای قبل از بارداری به آهن نیاز دارد. سعی کنید روی خوردن غذاهای غنی از آهن نیز تمرکز کنید تا ببینید آیا این به کاهش صدای زنگی که در گوش می‌شنوید کمک می‌کند یا خیر. برخی از غذاهای که منبع عالی برای آهن هستند شامل اسفناج، حبوبات، گوشت بوقلمون، گوشت قرمز، کلم بروکلی و شکلات تلخ می‌باشند.
وزوز گوش در بارداری و سردرد یا میگرن
اگر شما فردی مستعد ابتلا به سردرد هستید، ممکن است در هنگام بارداری در معرض خطر ابتلا به وزوز گوش یا مشکلات شنوایی (از جمله حساسیت صدا، معروف به هایپراکوزیس) باشید. فرایند بارداری می‌تواند باعث سردردهای مکرر شود. اگر شما از میگرن رنج می‌برید و بارداری این وضعیت را بدتر می‌کند، ممکن است متوجه شوید که کم شنوایی، وزوز گوش یا خفه شنوایی دارید که در طول میگرن شما ظاهر می‌شود و یا بدتر می‌شود.
اگر در دوران حاملگی مکرراً دچار سردرد یا میگرن می‌شوید، باید به پزشک خود اطلاع دهید. آنها می‌توانند گزینه‌های درمانی مناسب را با شما بررسی کنند تا خطری برای نوزاد متولد نشده‌تان (جنین) ایجاد نشود و در عین حال کمی از مشکلات سردرد و وزوز گوش شما کاسته شود.
وزوز گوش در بارداری و سرماخوردگی که منجر به عفونت سینوس یا گوش می‌شود
بارداری فقط یک شرایط سخت بدنی نیست بلکه برای سیستم ایمنی بدن شما نیز وضعیت سخت و دشواری را ایجاد می‌کند. در دوران بارداری، سیستم ایمنی بدن شما به طور موقت سرکوب می‌شود تا با جنینی که در حال شکل‌گیری و رشد و نمو در بدن شما است مقابله نکند و به عنوان یک عامل بیگانه با جنین برخورد نکند. این می‌تواند به معنای سرماخوردگی و بیماری با ویروس‌های بیشتر برای شما باشد. همچنین ممکن است به معنای بروز علائم آلرژی بیشتر برای بانوی باردار باشد.
خطر ابتلا به سرماخوردگی در دوران بارداری به این ترتیب است که می‌تواند باعث عفونت سینوسی و یا گوش میانی (اوتیت) شود. این عفونت‌ها می‌توانند باعث مشکلات شنوایی موقت شوند و ممکن است نیاز به درمان داشته باشند. برای جلوگیری از ابتلا به سرماخوردگی و سایر ویروس‌های بیماری‌زا مثل آنفولانزا، کرونا در دوران بارداری، باید روی انتخاب یک رژیم غذایی سالم، مصرف روزانه ویتامین‌ها، مواد معدنی و ریزمغذی‌های دوران بارداری، خواب کافی، نوشیدن آب کافی و دوری از افرادی که آشکارا بیمار هستند تمرکز کنید. همیشه پیشگیری از بیماری‌ها بهتر از تلاش برای درمان آن است.
وزوز گوش در بارداری و جرم گوش
اگر هوا و در محیط را ناخالص بدانیم، جرم گوش می‌تواند گوش‌های شما را از ورود چیزهایی مانند میکروارگانیسم‌ها، گرد و غبار و یا حشرات در امان نگه دارد. اما همین جرم گوش می‌تواند برای شما نتیجه معکوس نیز داشته باشد. جرم بیش از حد گوش می‌تواند منجر به کاهش شنوایی و وزوز گوش شود. اگر انسداد جرم گوش رخ دهد، ممکن است متوجه کاهش شنوایی شوید که تا زمانی که موم اضافی حذف نشود، این رویه بهبود نمی‌یابد. شما می‌توانید از قطره‌های پاک‌کننده جرم گوش در خانه استفاده کنید و یا می‌توانید به پزشک متخصص مراجعه کنید، پزشک با استفاده از ابزار کوچکی به نام کورت، مقدار اضافی جرم گوش را از بین می‌برد. خوشبختانه، جرم گوش معمولاً یک مشکل ساده است و به راحتی رفع می‌شود.
وزوز گوش در بارداری و استرس، اضطراب و بد خوابی
فرایند آبستنی می‌تواند برای بسیار از بانوان استرس‌زا باشد، به خصوص زمانی که اضطراب ناشی از یک بیماری همه گیر در سراسر جهان را با بارداری در کنار هم در نظر بگیریم. کم شنوایی و استرس مزمن با هم مرتبط هستند، به خصوص زمانی که استرس و اضطراب باعث مشکلات جسمی مانند فشار خون بالا می‌شود. اگر شما سابقه وزوز گوش دارید، ممکن است در دوران آبستنی، اختلال زنگ زدن گوش تشدید شود زیرا به طور معمول بیشتر بانوان در زمان آبستنی همیشه استرس دارند و به اندازه کافی نمی‌توانند بخوابند. اگر وزوز گوش شما را در شب از خواب بیدار می‌کند یا باعث بد خوابی می‌شود، شما تنها نیستید. هنگام برنامه‌ریزی برای بچه‌دار شدن خوب است که در برنامه روزانه خود پیاده‌روی در بیرون از منزل، انجام برخی تمرینات مدیتیشن، تمرین تنفس عمیق و یا ماساژ را نیز بگنجانید و از منافع این فعالیت‌ها سود ببرید.
وزوز گوش در بارداری و افزایش ترشح هورمون پروژسترون
مادران باردار نیز ممکن است به دلیل افزایش تولید پروژسترون از صدای زنگ در گوش خود رنج ببرند. در دوران بارداری بدن ۱۰ برابر بیشتر از این هورمون فعال را تولید می‌کند. اینها نشانه‌هایی هستند که به زنان باردار می‌گویند که زمان آن رسیده است که با رعایت رژیم غذایی، انجام تمرینات ورزشی و مهمتر از همه کمی استراحت، از خود مراقبت کنند.
وزوز گوش در بارداری و مشکلات مربوط به فک و صدای وزوز گوش
اختلال مفصل گیجگاهی – فکی TMJ (کلیک شدن فک و درد) در بین زنان باردار شایع‌تر است که به دلیل تغییرات هورمونی، تورم، استرس و عوامل دیگر است. این به عنوان وزوز بدنی گوش شناخته می‌شود. مشکلات مربوط به مفصل فک می‌تواند باعث وزوز گوش و یا احساس گرفتگی گوش شود زیرا عدم تعادل در مفصل منجر به فشار در گوش می‌شود.
اگر شما مشکوک هستید که ممکن است این مشکل برای شما رخ دهد، اگر همه دلایل پزشکی دیگر رد شده باشند، ممکن است ایده خوبی باشد که به دندانپزشک مراجعه کنید. یک دستگاه دهانی ساده می‌تواند منجر به تراز بهتری شود که ممکن است وزوز گوش شما را بهبود بخشد و به طور بالقوه احساس گرفتگی گوش‌ها را بهبود بخشد.
وزوز گوش در بارداری و داروها تاثیرگذار بر صدای گوش
داروهای متعددی با کاهش شنوایی، وزوز گوش و سرگیجه مرتبط هستند. داروهای رایجی که یک زن باردار ممکن است مصرف کند شامل مسکن‌های بدون نسخه و برخی از داروهای فشار خون است.
وزوز گوش در بارداری و اختلالات و یا عارضه فیزیکی
وزوز گوش ممکن است نشانه‌ای از اختلالات مختلف باشد. برای زنان باردار، مانند هر فرد دیگری، زنگ زدن در گوش ممکن است ناشی از تجمع جرم گوش، آسیب صوتی ناشی از قرار گرفتن مکرر در معرض صدای بالا، درمان طولانی مدت پزشکی، اختلالات قلبی – عروقی، مشکلات مربوط به فک باشد. بیماری‌های جدی مانند بیماری منیر، اتواسکلروز یا تومور در گوش هستند. اگر چه این علل در مادران باردار شایع‌ترین دلایا وزوز گوش نیستند، اما به هر حال لازم است در مورد آنها با پزشک مشورت کنید، زیرا این علائم منبع اضافی استرس در بارداری هستند.
وزوز گوش در بارداری و اتواسکلروز
اگر چه اتواسکلروز یک عارضه نادر است، اما برخی از زنان باردار ممکن است به بیماری به نام اتواسکلروز مبتلا شوند. این بیماری باعث رشد غیر طبیعی استخوان در گوش است که منتج به کاهش شنوایی و وزوز گوش می‌شود. افزایش هورمون‌ها یکی از دلایلی است که زنان باردار بیشتر در معرض خطر به نظر می‌رسند.
چگونه از شر وزوز گوش در بارداری خلاص شوم؟
اتخاذ یک سبک زندگی سالم و یک رژیم غذایی متعادل، به ویژه غنی از میوه و سبزیجات، نه تنها برای کاهش ادراک وزوز گوش در دوران بارداری، بلکه برای ارتقای رفاه عمومی بدن در این مرحله خاص از زندگی اهمیت اساسی دارد. مصرف روزانه حداقل یک و نیم لیتر آب طبیعی و مکمل‌های املاح معدنی و ویتامین‌ها که می‌تواند به سلامت عمومی و شنوایی فرد کمک کند. عدم استعمال دخانیات و سیگار نیز به کاهش بسیاری از مشکلات شایع بارداری کمک می‌کند که از جمله آن می‌توان به کاهش صدای زنگ‌دار در گوش اشاره کرد.
برای تقویت آرامش، دستگاه‌های تقویت کننده صدا وجود دارد. هدف آنها کاهش، اگر نگوییم از بین بردن، ادراک وزوز گوش به لطف انتشار صداها (معمولاً نویز سفید) است که می‌تواند احساس خوشایندی از آرامش را ایجاد کند. CD های نویز سفید یا صداهای طبیعی محیط مانند آبشار یا آواز پرندگان نیز می‌توانند به شما کمک کنند آرام تر بمانید و صدای زنگ در گوش را کاهش دهید.
چه زمان برای وزوز گوش باید به پزشک مراجعه کرد؟
کاهش شنوایی موقت و وزوز گوش یا صدای زنگ در گوش می‌تواند یک چالش بزرگ در دوران بارداری باشد. اکثر بانوان باردار نگران این موضوع هستند که بیماری یا عارضه وحشتناکی رخ داده است. اکثراً مادران بسیار شوکه می‌شوند وقتی صدای خود را نیز نمی‌شنود و نمی‌دانند چگونه عمل کنند. بسیار مهم است که شما مراقبت‌ها و ویزیت‌های دوران بارداری خود را به طور منظم دریافت کنید و علائم خود را با پزشک خود در میان بگذارید. هر کم شنوایی ناگهانی یا وزوز نبض‌دار باید به سرعت درمان شود. اغلب اوقات وزوز گوش بی‌خطر است، اما می‌تواند یک علامت هشدار دهنده مهم باشد که چیزی جدی‌تر در حال وقوع است. اگر در گوش‌های خود صدای زنگ زدن مداوم را احساس می‌کنید، ارزیابی کامل شنوایی مهم است.
سخن آخر
گر چه به نظر نمی‌رسد که وزوز گوش یک عارضه جدی باشد و لازم نیست که به خودتان استرسی وارد کنید اما بهتر است برای مشخص شدن علت و درمان به موقع آن اقدام شود تا هم استرس و اضطراب شما در دوران بارداری کاسته شود و هم بر بهبود و کیفیت خواب شما تاثیر منفی نگذارد. اگر هم علت وزوز گوش یک عارضه جدی باشد درمان به موقع بهترین اقدام است.