قلقلک دادن نوزاد اغلب راهی بی‌ضرر و لذت بخش برای پیوند بین بزرگسالان با کودکان و بازی در نظر گرفته می‌شود. حتی برخی از کودکان از والدین خود درخواست بازی‌های قلقلک دهنده می‌کنند. با این حال، پس از گوش دادن به صحبت‌های بسیاری از بزرگسالان که چالش‌های عاطفی را در دوران کودکی تجربه کرده‌اند، درخ.اهید یافت که قلقلک دادن کودکان نیز می‌تواند مضر باشد. وقتی کسی در نزدیکی اوست ممکن است کودک در کسب آرامش با مشکل مواجه شود. وقتی بزرگ می‌شوند، ممکن است نتوانند در کنار یک شریک مورد اعتماد بخوابند یا هنگام برقراری تماس‌های معمولی بین او و کسی که دوستش دارد، نتواند آرامش خود را حفظ کند.
وقتی از بسیاری از بزرگسالان در مورد ترس‌هایشان سوال می‌شود، زمان‌هایی از دوران کودکی خود را به یاد می‌آورند که دیگران آنها قلقلک می‌دادند و آنها نمی‌توانستند این کار را متوقف کنند. این تجارب ناتوانی در کنترل بدن خود و قرار گرفتن در حالت پریشانی می‌تواند اثرات طولانی مدتی بر احساس ایمنی و امنیت در روابط فیزیکی فرد داشته باشد. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که قلقلک دادن کودکان می‌تواند بر سلامت جسمی، عاطفی و روانی کودکان تأثیر منفی بگذارد. در این مقاله پینو بیبی به برخی از دلایل مضر بودن قلقلک دادن کودکان می‌پردازد.
آیا می‌توان نوزادان را قلقلک داد؟ چه راه‌های جایگزینی برای خنداندن آنها وجود دارد؟
بسیاری از ما برای خنداندن نوزادان به قلقلک دادن متوسل می‌شویم. گر چه اکثر نوزادان هنگام قلقلک می‌خندند، نمی‌توان تشخیص داد که آیا کودک آن را دوست دارد یا نه. درست مانند بزرگسالان، همه نوزادان قلقلک را دوست ندارند. علاوه بر این، به دلیل مهارت‌های زبانی محدود آنها، اگر نوزادان از قلقلک شدن لذت ببرند یا دوست نداشته باشند، ممکن است برقراری ارتباط برای آنها دشوار باشد. بنابراین، آیا ما باید نوزادان را قلقلک دهیم؟ این مقاله را بخوانید زیرا تیم متخصص پینو بیبی در این مقاله به دنبال پاسخ به این سوال است که آیا می‌توانید نوزادان خود را قلقلک دهید، چه زمانی نوزادان شروع به درک قلقلک می‌کنند و راه‌های جایگزین برای خنداندن کودک چه هستند.
چه زمانی می‌توان نوزاد را قلقلک داد؟
سن مشخصی برای شروع قلقلک دادن کودک وجود ندارد. به عنوان یک قاعده کلی، بهتر است قلقلک دادن نوزادان را به بعد از شش ماهگی کودک موکول کرد. این سنی است که معمولاً نوزادان توانایی ایجاد صداهایی برای ابراز خوشحالی یا ناراحتی را پیدا می‌کنند. اگر کودک شش ماهه‌ای این کار را دوست نداشته باشد، احتمالاً نارضایتی خود را از قلقلک دادن ابراز می‌کند.
چه زمانی نوزادان قلقلک را می‌فهمند؟
نوزادان کاملاً به لمس حساس هستند. یکی از رایج‌ترین سوالات در میان والدین تازه کار این است که چه زمانی نوزادان را می‌توان قلقلک داد؟ دقیقاً مشخص نیست که آیا نوزادان قلقلک را درک می‌کنند و از چه سنی شروع به ایجاد حس آن می‌کنند. تحقیقات نشان می‌دهد که نوزادان تا سن شش ماهگی نسبت به لمس کاملاً حساس هستند و می‌توانند نقطه لمس شده روی بدن خود را به دقت تشخیص دهند. این حساسیت پس از شش ماهگی به تدریج از بین می‌رود و لمسی مانند قلقلک دادن ممکن است باعث ایجاد حس اضافی در نوزاد نشود. نوزادان کوچک‌تر به لمس حساس هستند، اما آن را فقط به عنوان یک لمس ثبت می‌کنند و نمی‌توانند آن را با قلقلک مرتبط کنند. هنگامی که نوزاد از شش ماه بیشتر می‌شود، ممکن است لمس را به عنوان یک قلقلک درک کنند و آن را با سرگرمی یا خنده مرتبط کنند.
چگونه می‌توان متوجه شد که کودک از قلقلک دادن خوشش نمی‌آید؟
گاهی اوقات قلقلک دادن طولانی مدت می‌تواند کودک را تحریک می‌کند. همچنین، لمس کردن خیلی کمِ پوست نوزاد می‌تواند باعث قلقلک و تحریک شدن آنها شود. نوزادان بزرگتر از شش ماه که از قلقلک بدش می‌آید، احتمالاً هنگام قلقلک دادن، عبارات و نشانه‌های نارضایتی زیر را نشان می‌دهند:
- چهره درهم و چشمانی اشکبار
- در آوردن صداهای نارضایتی
- دست شما را کنار می‌زند.
- سعی می‌کند بچرخد.
- نوزادان بزرگتر ممکن است هنگام قلقلک دادن بخزند و دور شوند
برخی از نوزادان ممکن است قلقلک دادن را دردناک بدانند. همچنین، خنده شدید (ریسه رفتن) ناشی از قلقلک دادن ممکن است باعث شود برخی از نوزادان نفس نفس بزنند. در چنین مواردی، ممکن است متوجه شوید که کودک پس از قلقلک دادن تند نفس می‌کشد یا نفس نفس می‌زند.
چه زمانی باید از قلقلک دادن کودک خودداری کرد؟
بهتر است در شرایط زیر از قلقلک دادن نوزاد خودداری کرد:
- بیماری
- در حین تغذیه و بعد از آن
- کودک خواب آلود است.
- هنگامی که کودک خواب است.
- توجه کودک به چیز دیگری مشغول است.
ترجیحاً در صورت داشتن بیماری یا محدودیت جسمی که بر توانایی او در برقراری ارتباط تأثیر می‌گذارد، باید از قلقلک دادن نوزاد خودداری کنید. به نکات ایمنی گفته شده در اینفوگرافیک زیر توجه کنید.
تاثیر قلقلک بر مغز نوزاد
قلقلک دادن یک واکنش حسی پیچیده به لمس است. در زیر به برخی از اثرات کلی قلقلک دادن بر مغز انسان اشاره شده است. قلقلک دادن معمولاً نوعی لمس با عنصر غافلگیری است. مغز ما بیشتر می‌تواند پاسخ به یک احساس را پیش‌بینی کند و می‌تواند آن را سرکوب کند. با این حال، زمانی که صحبت از قلقلک دادن به میان می‌آید، پیش‌بینی پاسخ برای مغز دشوار است، بنابراین احساس قلقلک شدن را به دنبال دارد.
قلقلک دادن نوزادان ممکن است آنها را شگفت زده کند. وقتی سعی می‌کنیم خودمان را قلقلک دهیم، مغز فریب نمی‌خورد و هیچ عنصر غافلگیری وجود ندارد. به همین دلیل است که ما معمولاً نمی‌توانیم خودمان را قلقلک دهیم. اعتقاد بر این است که قلقلک یک مکانیسم دفاعی مشابه درد یا خارش است. ممکن است به هدف هشدار دادن به شخص عمل کند. احتمالاً به همین دلیل است که برخی افراد قلقلک دادن را ناراحت کننده یا دردناک می‌دانند. پوست روی شکم، زیر بازوها و کف پا معمولاً در اکثر افراد حساس‌ترین پوست به قلقلک دادن است. این قسمت‌های بدن نیز کاملاً آسیب‌پذیر هستند. بنابراین، از دیدگاه تکاملی، اعصاب به گونه‌ای تکامل یافتند که هنگام لمس یا قلقلک دادن به این قسمت‌های بدن، سریع‌تر به فرد هشدار می‌دهند. پاسخ به قلقلک بستگی به حساسیت فرد به لمس دارد. برخی به لمس حساس‌تر هستند و حتی به کوچک‌ترین قلقلک سریع پاسخ می‌دهند.
باورهایی‌های غلط در مورد قلقلک دادن نوزادان
موارد زیر برخی از باورهای غلط رایج در مورد قلقلک دادن نوزادان است:
- قلقلک دادن به صحبت کردن کودک کمک می‌کند: قلقلک دادن به جای کمک به کودک در یادگیری کلمات باعث خنده می‌شود. قلقلک ملایم را می‌توان برای پیوند فیزیکی استفاده کرد اما این کار نمی‌تواند گفتار را تحریک کند.
- قلقلک دادن باعث لکنت زبان می‌شود: شواهدی مبنی بر این که قلقلک دلیل لکنت زبان باشد وجود ندارد. لکنت ممکن است در کودکان نوپا به دلایل مختلف از جمله سابقه خانوادگی لکنت رخ دهد. اگر کودک نوپای شما لکنت دارد، با یک متخصص اطفال یا گفتار درمانگر اطفال مشورت کنید.
- قلقلک دادن به عنوان یک ورزش برای نوزادان عمل می‌کند: قلقلک دادن باعث خنده می‌شود که کالری می‌سوزاند. با این حال، کالری سوزانده شده به اندازه‌ای نیست که قلقلک دادن به نوعی ورزش برای نوزادان باشد. نوزادان وابستگی خاصی به لمس یا قلقلک دادن شخص خاصی ندارند، زیرا نمی‌توانند لمس را با شخصی که آنها را قلقلک می‌دهد مرتبط کنند.
چرا قلقلک دادن کودکان می‌تواند مضر باشد؟
قلقلک دادن به دلایل زیر برای نوزادان می‌تواند مضر و آزاردهنده باشد:
قلقک می‌تواند باعث آسیب جسمی شود
قلقلک دادن کودکان می‌تواند منجر به آسیب جسمی شود، به خصوص اگر کودک خیلی کوچک یا خیلی شکننده باشد. احساس قلقلک می‌تواند برای پوست ظریف آنها بسیار شدید باشد و منجر به قرمزی، تحریک و آسیب شود. همچنین می‌تواند باعث مشکلات تنفسی به خصوص برای کودکان مبتلا به آسم شود. علاوه بر این، اگر کودک به شدت یا در نواحی حساس مانند گردن یا کشاله ران قلقلک داده شود، می‌تواند باعث درد، ناراحتی و حتی آسیب شود. قلقلک دادن نوزاد همچنین می‌تواند سیگنال‌های متفاوتی را در مورد بدن و مرزهای شخصی به او ارسال کند. آنها ممکن است نیاز به توضیح در مورد این که چه چیزی برای لمس کردن مناسب است و چه چیزی مناسب نیست، نیاز داشته باشند که منجر به مشکلات احتمالی در آینده می‌شود.
قلقک می‌تواند مسئله اعتماد در کودک را خدشه‌دار کند
وقتی بزرگسالان قصد دارند با قلقلک دادن نوزاد سرگرم شوند، اغلب بدون رضایت آنها این کار را انجام می‌دهند و مرزها و استقلال فیزیکی آنها را نادیده می‌گیرند. این می‌تواند باعث شود کودک در مورد ماهیت لمس و صمیمیت احساس ناراحتی، تجاوز و سردرگمی کند. همچنین می‌تواند اعتماد کودک را به بزرگسالان و توانایی او در تعیین و اجرای مرزها را تضعیف کند. لازم به یادآوری است که کودکان افرادی با شخصیت منحصر به فرد هستند.
قلقلک دادن پای نوزاد ممکن است برای یک کودک لذت بخش باشد اما برای کودک دیگر نه. بنابراین، قبل از انجام هر گونه بازی فیزیکی، از جمله قلقلک دادن نوزادان، برقراری ارتباط و توجه به رضایت آنها ضروری است. بزرگسالان باید از تاثیری که قلقلک دادن نوزاد می‌تواند روی کودکان بگذارد، آگاه باشند و آن را درک کنند و اقداماتی را انجام دهند تا اطمینان حاصل شود که قلقلک دادن کودکان همیشه محترمانه و توافقی باشد. اگر کودک ابراز ناراحتی می‌کند یا از بزرگسالی می‌خواهد که قلقلک او را متوقف کند، گوش دادن و احترام به مرزهای او ضروری است. انجام این کار می‌تواند به ایجاد یک محیط امن و حمایتی برای رشد و شکوفایی همه کودکان کمک کند.
قلقک می‌تواند تحقیرکننده باشد
قلقلک دادن بچه‌ها می‌تواند برخی از کودکان را تحقیر کند، به خصوص اگر آن را در ملاء عام یا در مقابل همسالان خود تجربه کرده باشند. این می‌تواند باعث شود که آنها احساس خجالت، خودآگاهی و در معرض قرار گرفتن داشته باشند و منجر به کاهش عزت نفس و اضطراب شوند. علاوه بر این، اگر قلقلک دادن نوزاد مستلزم تمسخر یا مسخره کردن باشد، می‌تواند یک پویایی سمی بین بزرگسال و کودک بر اساس قدرت و کنترل ایجاد کند. تحقیر می‌تواند اثرات طولانی مدتی بر روان کودک داشته باشد. وقتی کودک در ملاء عام یا جلوی همسالانش قلقلک می‌شود، می‌تواند باعث ایجاد حس شرمساری و خجالت شود که ممکن است سال‌ها طول بکشد. قلقلک دادن کودک ممکن است شبیه به مسخره شدن یا آزار و اذیت شدن باشد. این می‌تواند منجر به احساس انزوا و بیگانگی در کودک شود.
قلقک می‌تواند کلیشه‌های جنسیتی را تقویت کند
قلقلک دادن نوزادان می‌تواند کلیشه‌های جنسیتی را تقویت کند، به ویژه آنهایی که مربوط به مردانگی و زنانگی است. پسرها اغلب به شدت و برای مدت طولانی‌تری نسبت به دخترها قلقلک می‌شوند، که می‌تواند این ایده را تقویت کند که پسرها باید درد را تحمل کنند و سخت‌تر باشند. از سوی دیگر، دختران اغلب با ملایمت و در مناطق صمیمی‌تر قلقلک می‌شوند، که می‌تواند این ایده را که دختران ایجاد کند که باید منفعل و آسیب‌پذیر باشند.
قلقلک می‌تواند حس ضعیف بودن و ناتوان را در کودک ایجاد کند
قلقلک دادن بچه‌ها همچنین می‌تواند عدم تعادل قدرت را بین قلقلک دهنده و کودک ایجاد کند. قلقلک دهنده را کنترل‌گر می‌کند و باعث می‌شود کودک احساس ناتوانی و آسیب‌پذیری کند. این می‌تواند منجر به اضطراب و ناراحتی در کودک شود، به خصوص اگر قلقلک دادن بیش از سطح راحتی کودک ادامه یابد.
قلقلک می‌تواند باعث ایجاد خاطرات آسیب‌زا شود
در نهایت، قلقلک دادن بچه‌ها می‌تواند باعث ایجاد خاطرات آسیب‌زا در کودکانی شود که آزار و اذیت یا تجاوز را تجربه کرده‌اند. قلقلک دادن پاهای کودک می‌تواند شبیه نگه داشتن، لمس کردن یا نقض حریم شخصی بدون رضایت کودک باشد، که می‌تواند برای برخی از کودکان بسیار تحریک کننده و آسیب‌زا باشد. حتی اگر قلقلک دادن پای نوزاد با نیت خوب انجام شود و آسیبی در نظر گرفته نشده باشد، باز هم می‌تواند باعث ناراحتی روحی و روانی شود.
راه‌های برای خنداندن نوزادان
اگر هدف شما این است که کودک را بخندانید، می‌توانید جایگزین‌های زیر را برای قلقلک دادن در نظر بگیرید.
- بازی تعقیب و گریز، برای مثال تعقیب کودک در حالی که او می‌خزد را انجام دهید تا کودک ذوق کند و لبخند بزند. این بازی‌ها می‌توانند کودک را بخندانند، کودک ممکن است فریاد شادی سر دهد و جیغ بزنند و در عین حال مهارت‌های رشدی او نیز بهبود می‌یابد.
- دمیدن حباب‌ها و ایجاد صداهای خنده‌دار می‌تواند یک فعالیت سرگرم کننده ایجاد کند.
- چهره‌های بامزه و مسخره از خود بسازید و شکلک دربیاورید زیرا اغلب باعث خنده نوزادان می‌شود.
- برای برانگیختن خنده، صداهای عجیب و غریب مانند صدای حیوانات در بیاورید.
- کودک را در آغوش بگیرید، بغل کنید و بخندید تا احساس کند دوستش دارید و از او مراقبت می‌کنید.
- هنگام خواندن یک کتاب داستان یا خواندن لالایی، کودک را ببوسید، نوازش کنید و او را در آغوش بگیرید.
- با نمایش یک داستان خنده‌دار، وانمود کردن بازی با اسباب بازی‌ها و شرکت در فعالیت‌های فیزیکی مانند تکان دادن، پریدن دادن و بازی‌های جهشی در بازی او سهیم شوید و هم او را سرگرم کنید و هم باعث خنده کودک شوید.
راه‌های جایگزین قلقلک برای پیوند بیشتر با کودک
می‌توانید روش‌های زیر را برای ایجاد یک دلبستگی ایمن با کودک خود امتحان کنید.
- با صدای خودتان برای کودک آواز بخوانید.
- ماساژ بدن کودک با روغن بچه
- حمام کردن نوزاد
- انجام تمرینات برای تقویت عضلات حرکتی نوزادان
- تکان دادن و نوازش آنها
- کتاب خواندن
- تقلید صدای کودک و بازتاب اعمال او نیز راه‌های موثری برای برقراری ارتباط با کودک شماست.
سوالات متداول در مورد قلقلک دادن کودک
- چرا وقتی نوزاد را قلقلک می‌دهم نمی‌خندد؟ برخی از نوزادان هنگام قلقلک نمی‌خندند، زیرا لزوماً از این احساس لذت نمی‌برند یا ممکن است این کار دوست نداشته باشند. همچنین، به یاد داشته باشید که آگاهی حسی کودک در حال رشد است و آنها یک ارتباط اجتماعی نابالغ دارند. این عوامل ممکن است از خندیدن کودک جلوگیری کند.
- کجا نوزاد را قلقلک بدهم؟ معده، گردن، ناحیه زیر زانو و انگشتان پا از نقاطی هستند که افراد، نوزاد را قلقلک می‌دهند. به یاد داشته باشید که نوزادان حتی اگر از این حس خوششان نیاید، نمی‌توانند ارتباط برقرار کنند. بنابراین، ملایمت در هنگام قلقلک دادن آنها ضروری است.
- آیا نوزادان در رحم حس قلقلک دارند؟ در رحم، بسیاری از احساسات لامسه برای جنین ایجاد می‌شود. اما اینها رویدادهای مجزای تجربه شده در داخل رحم هستند. هنگامی که نوزادان وارد دنیای واقعی می‌شوند، اطلاعات حسی بیشتری را از طریق اشیا و دست‌ها دریافت می‌کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله «رشد حواس و هوشیاری جنین در رحم» را مطالعه کنید.
سخن آخر
شنیدن قهقهه‌ها و خنده‌های کودک می‌تواند یکی از لذت بخش‌ترین تجربه‌ها باشد. اما قلقلک دادن نوزادان به سادگی قلقلک دادن بزرگسالان و کودکان نیست. از آن جایی که کودکان در این مرحله نمی‌توانند احساسات خود را به خوبی بیان کنند، باید اطمینان حاصل کنید که هنگام قلقلک دادن آنها مراقب باشید تا ناراحت نشوند. قلقلک دادن نوزاد می‌تواند بر سلامت جسمی، عاطفی و روانی او تأثیر منفی بگذارد. احترام گذاشتن به مرزها، استقلال و کرامت کودکان و اجتناب از هر گونه فعالیتی که می‌تواند به آنها آسیب برساند یا تحقیر کننده باشد، ضروری است. اگر می‌خواهید با فرزندتان پیوند برقرار کنید و با او بازی کنید، فعالیت‌های امن، محترمانه و لذت‌بخش دیگری را برای هر او و خود در نظر بگیرید.