لوشیا یا لوچیا خونریزی پس از زایمان
لوچیا ترشحات واژن بعد از زایمان است. لوچیا متشکل از خون، مخاط، بافت رحم و سایر مواد ترشح شده از رحم است. ترشح لوچیا معمولاً برای چهار تا هشت هفته پس از زایمان ادامه مییابد، زمانی که به عنوان دوره پس از زایمان یا نفاس شناخته میشود. خونریزی لوشیا سه مرحله دارد. در چند روز اول خونریزی شدید است اما در طی چند هفته کاهش مییابد. در این مقاله تیم متخصص پینو بیبی به بررسی این موضوع پرداخته است با ما همراه باشید.


لوچیا چیست؟
لوچیا، لوکیا، لوشیا و لوسیا همگی نامهای یک پدیده هستند با تلفظهای مختلف. لوچیا همان ترشحات واژن است که بعد از زایمان رخ میدهد. لوشیا حاوی ترکیبی از خون، مخاط و بافت رحم است. بوی کهنه و کپکزدگی مانند ترشحات دوره قاعدگی دارد و میتواند چندین هفته طول بکشد. لوچیا در ابتدا سنگین است، اما به تدریج تا زمانی که از بین میرود، کاهش مییابد. این میتواند برای چند هفته ادامه یابد. لوچیا بخش طبیعی از روند بهبودی پس از زایمان است و معمولاً عوارضی ایجاد نمیکند.
لوچیا (لوکیا) چگونه است؟
برای هر بانویی، شکل لوچیا متفاوت است، اما به طور کلی، لوکیا از نظر رنگ و حجم روند مشابهی دارد. قبل از این که به صورت مخاط سفید رنگی شود، به صورت خون شروع میشود.
لوچیا حداقل برای سه یا چهار روز قرمز تیره یا روشن است. جریان سنگین است و همچنین ممکن است بانوان لختههای کوچکی را دفع کنند. گاهی بانوان باید انتظار داشته باشند که هر دو تا سه ساعت یک پد ماکسی ضخیم خیس کنند.
پس از حدود یک هفته، لوچیا آبکیتر میشود و به رنگ قهوهای مایل به صورتی تغییر میکند. جریان سبکتر است و ممکن است به این سرعت نوارهای بهداشتی را پر نکند.
سرانجام پس از حدود ۱۰ تا ۱۴ روز، لوچیا به رنگ کرمی و سفید متمایل به زرد تغییر میکند. در این مرحله، برخی از افراد میتوانند آستر شورت نازک را در لباس زیر خود بپوشند.
مراحل لوچیا و مدت زمان دوام آن
لوچیا سه مرحله دارد. مدت زمان هر مرحله و ظاهر لوچیا میتواند برای هر بانویی متفاوت باشد. لوچیا خونریزی پس از زایمان و ترشحات واژن است. سه مرحله دارد و معمولاً تا شش هفته هم ادامه دارد.
- لوچیا روبرا (Lochia Rubra) اولین مرحله لوچیا است. لوچیا روبرا (یا کرونتا) اولین ترشح است که از خون، تکههای غشای جنینی، دسیدوآ، ورنیکس کازئوزا، لانوگو و غشاها تشکیل شده است. رنگ آن قرمز است زیرا مقدار زیادی خون دارد. یک تا ۴ روز پس از تولد، قبل از کاهش به صورت «لکه بینی» با رنگ قرمز روشن مشاهده میشود. در مورد مرحله لوچیا روبرا میتوان انتظار داشت:
- خون قرمز تیره یا روشن باشد.
- سه تا چهار روز ماندگاری داشته باشد.
- مانند یک دوره قاعدگی سنگین، جریان دارد.
- لختههای کوچک طبیعی هستند.
- گرفتگی خفیف مانند پریودی رخ میدهد.
- لوچیا سِروزا (Lochia Serosa) مرحله دوم لوچیا است. لوچیا سروزا؛ لوچیایی است که نازک شده و به رنگ قهوهای یا صورتی در آمده است. حاوی اگزودا سروز، گلبولهای قرمز، لکوسیتها، مخاط دهانه رحم و میکروارگانیسمها است. این مرحله تا حدود روز دهم پس از زایمان ادامه دارد. لوچیا سروزا که تا چند هفته پس از تولد ادامه مییابد، میتواند نشان دهنده خونریزی دیررس پس از زایمان باشد و باید به پزشک گزارش شود. درباره مرحله لوچیا سروزا میتوان انتظار داشت:
- ترشحات قهوهای مایل به صورتی که ظاهر خونی کمتری دارند.
- نازکتر و آبکیتر از لوکیا روبرا هستند.
- چهار تا ۱۲ روز ماندگاری دارد.
- جریان متوسط است.
- لخته شدن کمتر یا بدون لخته شدن
- لوچیا آلبا (Lochia Alba) آخرین مرحله لوچیا است. Alba (یا Purulenta) نام لوچیایی است که به رنگ سفید یا زرد مایل به سفید در آمده است. معمولاً از هفته دوم یا سوم تا ششم پس از زایمان ادامه دارد. لوشیا آلبا حاوی گلبولهای قرمز کمتری است و عمدتاً از لکوسیتها، سلولهای اپیتلیال (سلولهای پوششی)، کلسترول، چربی، مخاط و میکروارگانیسمها تشکیل شده است. ادامه بیش از چند هفته میتواند نشان دهنده ضایعه تناسلی باشد که باید به پزشک گزارش شود. درباره مرحله لوچیا آلبا میتوان انتظار داشت:
- ترشحات سفید مایل به زرد
- کم خونی
- جریان روشن یا لکه بینی
- از حدود ۱۲ روز تا شش هفته طول میکشد.
- بدون لخته


لوچیا از چه چیزی ساخته شده است؟
لوچیا خونریزی و ترشح پس از زایمان است. برای رحم اساساً «آغاز، تازه شروع میشود» و خون، بافت و سایر مواد ماههای بارداری میریزد. لوچیا از موارد زیر تشکیل شده است:
- خون
- پوشش بافتی رحممایع آمنیوتیکباکتریها و میکروارگانیسمهاهر گونه باقیمانده غشای جنینی
- مخاط دهانه رحم
لوچیا بوی خون قاعدگی خواهد داد. لوچیا (Lochia) برای دو روز اول استریل است، اما در روز سوم یا چهارم این طور نیست، زیرا رحم شروع به کلونیزه شدن توسط مواد واژن مانند استرپتوکوکهای غیرهمولیتیک و E. coli میکند.
برخی بانوان، آن را کپک زده، فلزی، ترش یا کهنه توصیف میکنند. با این حال، نباید بوی ماهی یا گندیدگی بدهد. زیرا بوی ماهی یا گندیدگی میتواند به این معنی باشد که باکتری وارد واژن شده و باعث عفونت شده است.
چرا ترشحات واژن پس از زایمان بو میدهد؟
لوچیا شامل تمام محتویات رحم است که طی ۹ ماه بارداری در بدن زن سنتز شده است. واژن بعد از زایمان مانند یک دوره قاعدگی معمولی بوی خون و ترشحات خواهد داشت. بهترین کاری که بانوان میتوانند انجام دهند، این است که بهداشت را رعایت کنند. اگر ترشحات بسیار کثیف یا بوی ماهی میدهد، با پزشک تماس بگیرند، زیرا میتواند نشان دهنده عفونت باشد.
لوچیا چقدر طول میکشد؟
مدت زمان لوشیا بین افراد متفاوت است، اما لوکیا معمولاً حدود شش هفته طول میکشد. با این حال، برخی از افراد تا هشت هفته آثار لوچیا دارند.
علل تشکیل لوچیا چیست؟
به مدت ۹ ماه، رحم نه تنها کودک را در خود جای داده است، بلکه جفت و مقدار زیادی بافت رحم و خون اضافی را در خود جای داده است، از طرفی باید به یاد داشته باشید که رحم در طول بارداری، سیکل قاعدگی را طی نمیکند. هنگامی که کودک به دنیا میآید، رحم تمام این مواد اضافی را از طریق انقباضات رحمی پس از زایمان دفع میکند، که این نیز یک روند طبیعی است. این دفع مواد اضافی به رحم کمک میکنند تا به اندازه طبیعی خود کوچک شود.
اندازه رحم معمولاً به اندازه یک پرتقال است. تا زمانی که نوزاد را به دنیا بیایید، حدود ۳۸ سانتیمتر یا به عبارتی به اندازه یک هندوانه کشیده میشود مسلماً بازگشت به حالت اول، نیاز به خروج بافت و سلولها و مواد زاید دارد.
لوچیا چه تفاوتی با خون پریودی دارد؟
شباهتهایی بین خون دوره قاعدگی و لوکیا وجود دارد. هر دوی آنها بوی مشخصی دارند و به صورت ترشحات قرمز تیره و سنگین شروع میشوند. لوچیا و خون قاعدگی از این نظر مشابه هستند که خونریزی قبل از پایان (از بین رفتن) کاهش مییابد.
بزرگترین تفاوت بین این دو نوع ترشح این است که لوشیا بسیار طولانیتر است. یک دوره معمولی پریودی حدود یک هفته طول میکشد. Lochia در اکثر افراد حدود شش هفته طول میکشد.
چه چیزی میتواند لوچیا را بدتر کند؟
لوکیا (Lochia) درافراد مختلف، روند متفاوتی دارد. رنگ، قوام و مدت زمان آن متفاوت است، اما برخی از عوامل بر میزان لوچیا تأثیر میگذارند. ممکن است بعد از انجام امور زیر میزان لوچیا بیشتر شود:
- در حین یا بعد از فعالیت بدنی مانند راه رفتن یا بالا رفتن از پلهها
- در حین شیردهی
- وقتی بانوی باردار صبح از رختخواب بلند میشود.
درمان لوچیا در خانه
بهبودی بعد از زایمان چند هفته طول میکشد. بهتر است بانوان در این دوره، راحت باشند و در این مدت تا حد امکان استراحت کنند. در اینجا چند نکته در مورد نحوه درمان خونریزی پس از زایمان آورده شده است:
- در شش هفته اول پس از زایمان، بانوان فقط از نوارهای بهداشتی استفاده کنند. حداقل به مدت یک هفته در روز از چندین پد بزرگ و ضخیم استفاده کنند.
- تا زمانی که به پزشک مراجعه نکردهاند از تامپون یا کاپ استفاده نشود یا چیزی را وارد واژن خود نکنند. این کار میتواند باکتری را به رحم وارد کند و باعث عفونت شود.
- از لباس زیر مناسب و آستر استفاده شود، تا نیاز به تعویض لباس نباشد زیرا لوچیا ممکن است لباس را لکهدار کند.
- به بدن باید زمان داد تا بهبود یابد و ریکاوری شود.
- از انجام فعالیتهای معمول خودداری شود، این میتواند از بهبودی بانوان جلوگیری کند. همچنین میتواند باعث شروع مجدد یا شدیدتر شدن خونریزی افراد شود.
- برای جلوگیری از عفونت، ماکسی پدها را هر چند ساعت یکبار باید تعویض کرد و حداقل به مدت شش هفته چیزی را وارد واژن نکرد.


لوشیای عفونی چه علامتی دارد؟
به طور کلی، لوچیا بویی شبیه به بوی ترشحات قاعدگی طبیعی دارد. هر گونه بوی بد یا تغییر رنگ مایل به سبز نشان دهنده آلودگی توسط ارگانیسمهایی مانند کلامیدیا یا استاف ساپروفیتیکوس است. بزرگترین علامت عفونت، ترشحات بدبو یا سبز رنگ است در صورت مشاهده این نوع ترشحات باید به پزشک مراجعه کرد زیرا ممکن است علامت عفونت در بدن باشد که لازم است توسط پزشک بررسی شود.
چه زمانی برای لوچیا باید به پزشک رجوع کرد؟
در حالی که عبور جریان شدید مایع بعد از زایمان طبیعی است، خونریزی بیش از حد، که به آن خونریزی پس از زایمان یا (PPH) نیز گفته میشود، باعث نگرانی است و باید فوراً به پزشک اطلاع داده شود. PPH که به عنوان از دست دادن بیش از ۵۰۰ میلیلیتر مایعات در ۲۴ ساعت تعریف میشود، یک بیماری نادر اما جدی است که تقریباً در ۲ درصد از زنان پس از زایمان رخ میدهد. این بیماری عمدتاً در یک روز پس از تولد اتفاق میافتد، اما ممکن است در هر زمانی در هفتههای اول پس از زایمان رخ دهد. علائم PPH شامل موارد زیر است:
- تاری دید
- لرز یا تب
- احساس سبکی سر، خواب آلودگی یا گیجی
- خونریزی شدید که کُند یا متوقف نمیشود
- حالت تهوع
- پوست رنگ پریده یا لطیف
- درد، گرفتگی یا تورم در واژن، شکم یا پرینه و یا لگن
- ضربان قلب تند
- خیس شدن مکرر پدهای قاعدگی
- اگر لوشیای بوی بدی دارد
- دفع یک لخته خون بزرگ یا دفع چندین لخته را در یک روز
- خونریزی سبکتر میشود و ناگهان دوباره شدید میشود.
اینها ممکن است علائم عفونت یا خونریزی باشد که میتواند خطرناک باشد و باید فوراً درمان شود. همچنین اگر لوشیای برای بیش از دو هفته پس از زایمان سنگین باقی بماند، یا اگر بعد از حدود هشت هفته پس از زایمان، هنوز لوچیا وجود دارد، باید با پزشک تماس گرفت. به طور کلی، اگر علائم خونریزی بیش از حد پس از زایمان، به ویژه خونریزی که هر ساعت یک پد را به مدت دو ساعت خیس میکند، رخ میدهد، باید با پزشک یا ماما تماس گرفت یا فوراً به اورژانس مراجعه کرد.


چه زمانی به خاطر لوچیا باید با پزشک تماس گرفت؟
لوچیا معمولاً عوارضی ایجاد نمیکند. مقدار ترشحات خونی باید به خودی خود کاهش یابد تا زمانی که کاملاً تمام شود. با این حال، علائمی از خونریزی یا ترشح غیر طبیعی وجود دارد که باید مراقب آنها بود. اگر علائم زیر را در هفتههای بعد از زایمان مشاهده شد، باید با پزشک تماس گرفت:
- ترشحات واژن مایل به سبز
- بوی بد (بوی بدتر از پریود معمولی)
- خونریزی یا ترشح بیش از حد (هر ساعت یک پد را خیس کند)
- لختههای بزرگ به اندازه توپ گلف یا لخته شدن بیش از حد
- تب، لرز یا علائمی شبیه آنفولانزا
- تورم یا درد در اطراف ناحیه واژن
- سرگیجه یا احساس غش کردن
- گرفتگی بیش از حد یا درد لگن
لوشیایی که در داخل رحم باقی میماند به نام لوکیوستاز یا لوکیوسکزیس شناخته میشود و میتواند منجر به لوکیومتر شود. لوکیومتر اتساع رحم است که از شکل خارج میشود. لوکیوره جریان بیش از حد لوچیا را توصیف میکند و میتواند نشان دهنده عفونت یا پارگی واژن باشد.
سوالات متداول در مورد لوشیا یا لوکیا
- آیا با ترشح لوچیا میتوان باردار شد؟ بهتر است حداقل شش هفته پس از زایمان از برقراری رابطه جنسی خودداری شود. پزشک پس از معاینه پس از زایمان به بانوان اجازه رابطه جنسی را میدهد. وارد کردن باکتریها و اشیا به واژن قبل از بهبودی کامل میتواند باعث عفونت شود. هنگامی رابطه جنسی مجدد، بیخطر است که از روشهای پیشگیری از بارداری (مانند کاندوم زنانه یا مردانه) استفاده شود، زیرا حتی اگر دوره قاعدگی بانوان برنگشته باشد، هم چنان میتوان باردار شد.
- اگر بانویی سزارین کند، آیا خونریزی (لوچیا) کمتری دارد؟ اگر بانویی زایمان سزارین داشته باشد، هم چنان برای چندین هفته خونریزی خواهد داشت، اما ممکن است کمتر از زایمان طبیعی باشد. هنوز باید منتظر خون قرمز تیره باشد که به تدریج در طی چند هفته از قهوهای به زرد به سفید تغییر میکند.
سخن آخر
لوچیا بخشی طبیعی از روند بهبودی پس از زایمان است. برای اکثر افراد، به تدریج طی چند هفته بدون ایجاد مشکل فروکش میکند. نوار بهداشتی باید استفاده شود و در این مدت از استفاده از تامپون و فنجان قاعدگی خودداری کرد. اگر بانویی متوجه علائم عفونت مانند ترشحات بدبو شد یا اگر خونریزی واژینال داشت، باید با پزشک خود تماس بگیرد. بانوان باید پس از زایمان به اندازه کافی استراحت کنند. بدن بانوان پس از زایمان نیاز به یک ریکاوری دارد. استراحت و دادن زمان به بدن برای جبران فرایند بارداری و زایمان لازم و ضروری است. تیم پینو بیبی توصیه میکند همسر و اطرافیان مادر مقالات چگونه به همسر خود بعد از زایمان کمک کنیم؟ (بخش اول و بخش دوم) را مطالعه کنند.