دلایل گرفتگی بینی نوزادان و درمان‌های خانگی

علت کیپ شدن بینی نوزاد چیست و چگونه برطرف می‌شود؟

گرفتگی بینی نوزاد به وضعیتی اشاره دارد که در آن بینی نوزاد یا کودک به دلیل ترشح مخاط و تورم، بسته یا گرفته می‌شود. این وضعیت به علت تنگی مسیرهای نفسی در بینی کودک اتفاق می‌افتد که مانع از تنفس آسان و عادی او می‌شود. معمولا گرفتگی بینی نوزاد یک مشکل نسبتاً رایج است و ممکن است در دوران نوزادی و کودکی اتفاق بیفتد. توجه داشته باشید که گرفتگی بینی نوزاد امری معمولی و طبیعی است و در اکثر مواقع این اتفاق برای بیشتر نوزادان اتفاق می‌افتد. نوزادان قادر به پاکسازی مخاط بینی خود نیستند بنابراین والدین باید مراقب علائم و تغییرات در وضعیت تنفس نوزاد خود باشند. در اکثر مواقع گرفتگی بینی کودک در منزل قابل درمان است اما در برخی موارد، گرفتگی بینی نوزاد نیاز به درمان دارد تا تنفس نوزاد بهبود یابد و از عوارض جدی آن جلوگیری شود.

نشانه‌های گرفتگی بینی نوزادان

گرفتگی بینی نوزاد ممکن است به شکل‌های مختلفی ظاهر شود. نوزادان و کودکان نمی‌توانند مانند بزرگترها مشکلات خود را توضیح دهند، بنابراین والدین و مراقبان باید نشانه‌ها و علائم مرتبط با گرفتگی بینی را تشخیص دهند. علائم معمولی گرفتگی بینی نوزاد به شرح زیر می‌باشد:

تورم بینی: بینی نوزاد به طور معمول بزرگتر از حالت عادی شده و متورم می‌گردد.

ترشح مخاط بینی: بینی نوزاد ترشح مخاط ویسکوز و غلیظ به رنگ سبز و زرد پیدا می‌کند.

مشکل در تنفس: معمولاً نوزاد در تنفس مشکل پیدا کرده و نفس‌هایش نمایش‌دهنده مشکلاتی مثل گرفتگی تنفس، نفس زدن با صدای خرخر و یا تنفس سریع‌تر از حالت عادی است.

خستگی و ناراحتی: گرفتگی بینی نوزاد را خسته کرده و با علائمی مثل ناراحتی، عدم خواب آرام و تحریک کودک خود را نمایش می‌دهد.

تغییرات در تغذیه: به دلیل داشتن تنگی نفس و گرفتگی بینی، نوزاد ممکن است دچار مشکل در تغذیه شود و مشکلاتی در تغذیه و وزن‌گیری داشته باشد.

علل گرفتگی بینی نوزادان

گرفتگی بینی به علت سرماخوردگی

گرفتگی بینی نوزاد در سرما خوردگی معمولاً به عنوان یکی از علائم شایع سرماخوردگی در کودکان ظاهر می‌شود. سرماخوردگی یک عفونت ویروسی است که می‌تواند سیستم تنفسی را تحت تأثیر خود قرار دهد و منجر به گرفتگی بینی، سرفه، عطسه، تب، تنفس سریع‌تر و علائم دیگر شود. در نوزادان، این علائم ممکن است بیشتر به چشم بیایند و نیاز به مراقبت ویژه داشته باشند.

درمان گرفتگی بینی ناشی از سرماخوردگی

استفاده از آب‌نمک: استفاده از آب‌نمک در بسیاری از علل گرفتگی بینی نوزادان کارساز است و مخاط بینی کودک را از آلودگی‌ و عفونت‌ها پاک می‌کند.

استفاده از ساکشن (دستگاه مکش): از یک دستگاه ساکشن نرم برای جمع‌آوری مخاط از بینی نوزاد استفاده کنید. این کار به تنظیم تخلیه مخاط بینی کمک می‌کند. در رابطه با دستگاه مکش باید دو نکته را مد‌نظر قرار دهید. توجه داشته باشید که قبل از استفاده از دستگاه مکش باید خشکی یا رطوبت مخاط بینی فرزند خود را بررسی کنید. در صورتی که مخاط بینی کودک شما خشک است باید با چکاندن چند قطره بینی سالین آن را نرم و مرطوب کنید و سپس از دستگاه ساکشن استفاده کنید. نکته مهم دیگر در این رابطه این است که نباید پوآر دستگاه به قدری کشیده شود که به بینی نوزاد آسیب وارد شود. این کار باید با دقت و به آرامی انجام شود.

ویژگی‌های ساکشن مناسب برای نوزاد

ساختار نرم و مناسب: دستگاه ساکشن باید دارای ساختار نرم و لطیف باشد تا به نوزاد آسیب نرساند. معمولاً ساکشن‌های سیلیکونی یا پلاستیکی با سطح نرم و انعطاف‌پذیر برای نوزادان مناسب هستند.

مناسب برای نوزاد: اطمینان حاصل کنید که دستگاه ساکشن برای نوزادان استفاده شده و جریان هوا و فشار آن به طور مناسب کنترل شده باشد.

آسانی استفاده: دستگاه ساکشن باید به راحتی توسط والدین یا مراقبان نوزاد قابل استفاده باشد و دارای کنترل‌های ساده و آسان باشد.

تمیز کردن آسان: اطمینان حاصل کنید که دستگاه ساکشن قابلیت تمیز کردن و ضدعفونی را داشته باشد تا از انتقال عفونت به نوزاد جلوگیری کند.

قطعات جایگزین: بررسی کنید که قطعات جایگزین برای دستگاه ساکشن در دسترس باشند تا در صورت نیاز بتوانید قطعاتی که خراب شده‌اند را تعویض کنید.

مطابق با استانداردها: اطمینان حاصل کنید که دستگاه ساکشن دارای مجوزهای مربوطه و مطابق با استانداردهای بهداشتی و ایمنی است. همچنین، قبل از استفاده از دستگاه ساکشن برای نوزاد خود، بهتر است از یک پزشک یا متخصص نوزادان در این رابطه نظرخواهی کنید.

مراجعه به پزشک: اگر گرفتگی بینی نوزاد به شدت تشدید شده و با تب، سرفه شدید، یا علائم دیگری همراه باشد، حتماً به پزشک مراجعه کنید. پزشک داروهای مخصوص یا روش‌های درمانی مناسب کودک‌تان را تجویز خواهد کرد تا علائم بهبود پیدا کنند.

گرفتگی بینی به علت خشکی هوا

خشکی هوا می‌تواند بر روی نوزادان و کودکان تأثیر مستقیم داشته باشد و علائمی چون گرفتگی بینی را تشدید کند. زمانی که هوا خشک است، ممکن است مخاط در بینی کودکان خشک شود و منجر به گرفتگی بینی شود. در این شرایط، مخاط از بینی بیرون نمی‌رود و به سختی جریان می‌یابد، که علائم گرفتگی بینی را تشدید می‌کند. برای کاهش تأثیر خشکی هوا بر روی گرفتگی بینی نوزاد، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

استفاده از رطوبت‌دهنده هوا: نصب یک دستگاه رطوبت‌دهنده هوا یا بخور در اتاق نوزاد می‌تواند رطوبت هوا را افزایش دهد و به تسهیل تخلیه مخاط بینی کودک کمک کند. این وسیله معمولاً در داخل اتاق‌ها قرار می‌گیرد و رطوبت مناسب را حفظ می‌کند.

دادن آب کافی به نوزاد: مطمئن شوید که نوزاد به اندازه کافی آب می‌نوشد. آب ‌دادن منظم به رطوبت بدن نوزاد کمک کرده و سبب جریان مخاط بینی می‌شود.

تهویه مناسب: در فصولی که هوا خشک است، تهویه مناسب اتاق مهم است. باز کردن پنجره و ایجاد جریان هوای طبیعی می‌تواند از تجمع مخاط جلوگیری کرده و هوای اتاق را تا حد ممکن تهویه کند.

استفاده از آب‌نمک: با استفاده از آب نمک علاوه بر از بین بردن عفونت‌ها، به تخلیه مخاط بینی نوزاد کمک می‌کند.

پوشاندن نوزاد: در مواجهه با هوای خشک و سرد، مطمئن شوید که نوزاد به دقت پوشیده شود تا از تماس مستقیم با هوای خشک محافظت شود.

گرفتگی بینی کودک به علت آلرژی کودکان

آلرژی می‌تواند یکی از عواملی باشد که موجب گرفتگی بینی نوزاد شود. آلرژی به معنای واکنش نامناسب و افزایش حساسیت بدن به مواد خارجی مثل گرده گل‌ها، عوامل هوازی، غذاها و سایر عوامل آلرژی‌زا است. در صورتی که نوزاد شما به یک یا چند ماده حساسیت داشته باشد، ممکن است این حساسیت به ترشح مخاط بینی، گرفتگی بینی و علائم دیگر زیادی منجر شود.

نوزادان و کودکان ممکن است به آلرژن‌های مختلف حساسیت نشان دهند، از جمله:

آلرژی‌های محیطی: گرده گل‌ها، مواد محرک موجود در هوا، قارچ‌ها و مواد خانگی می‌توانند به گرفتگی بینی نوزاد منجر شوند.

آلرژی‌های غذایی: مصرف غذاهایی که نوزاد به آن‌ها حساسیت دارد ممکن است علائمی مانند گرفتگی بینی، سرفه، تورم صورت و ایجاد مخاط در بینی نوزاد را ایجاد کند.

آلرژی‌های تماسی: تماس پوست با موادی که نوزاد به آن‌ها حساسیت دارد، می‌تواند به تورم بینی و تحریک پوست منجر شود.

در صورتی که به وجود آلرژی در نوزادتان مشکوک هستید و کودک شما علائم شدید گرفتگی بینی یا علائم دیگر واکنش آلرژیک را دارد، بهتر است با پزشک متخصص نوزادان مشورت کنید. آزمایشات آلرژی برای تشخیص دقیق آلرژی در نوزادان مفید بوده و پزشک درمان‌های دارویی مناسبی را در این رابطه در اختیار شما قرار خواهد داد.

نشانه‌های واکنش آلژیک

شناختن نشانه‌هایی که ممکن است به واکنش‌های آلرژیک در کودک اشاره داشته باشد، می‌تواند به تشخیص و مدیریت مناسب این وضعیت کمک کند. از آن جایی که کودکان نمی‌توانند مشکلات و مسائل خود را به زبان بیاورند، والدین و مراقبان باید به دقت به تغییرات و علائمی که نشانگر ایجاد آلرژی در کودکان هستند توجه کنند. نشانه‌های آلرژی در کودکان شامل موارد زیر می‌شوند:

گرفتگی بینی و عطسه مکرر: گرفتگی بینی مزمن و عطسه‌های مکرر ممکن است به عنوان نشانه‌های اولیه آلرژی در کودکان ظاهر شوند. این علائم معمولاً در مواجهه با آلرژن‌های هوازی (مانند گرده گل‌ها یا حشرات) پدیدار می‌شوند.

تورم و خارش چشم: تورم، خارش و قرمزی چشم‌ها ممکن است به علت آلرژی به مواد محیطی (مثل گرده گل‌ها یا خاک) رخ دهد.

تورم و خارش در ناحیه دهان و لب‌ها: این نشانه معمولاً به علت آلرژی به غذاها یا مواد موجود در غذاها ایجاد می‌شود.

تورم و خارش پوست: آلرژی‌های تماسی می‌توانند به تورم و خارش پوست منجر شوند. این نشانه‌ها معمولاً در مواجهه با موادی مثل لاتکس، داروها یا مواد شوینده پدیدار می‌شوند، از همین روست که استفاده از مواد هاپیوآلرژنیک مانند محصولات بهداشتی و مراقبتی پینو بیبی از اهمیت زیادی برای سلامت نوزاد برخوردار است.

تنگی نفس و سرفه: در برخی موارد، آلرژی‌ها می‌توانند به تنگی نفس، سرفه و اشکال تنفسی منجر شوند.

خواب ناقص: برخی کودکان ممکن است به علت عطسه‌های مکرر، گرفتگی بینی و علائم آلرژیک به خواب ناقص در شب دچار شوند.

گرفتگی بینی نوزاد در خواب

گرفتگی بینی نوزاد در خواب می‌تواند به یک مشکل رایج در نوزادان تبدیل شود. این مشکل معمولاً به دلیل تراکم مخاط بینی یا عفونت‌های تنفسی رخ می‌دهد. نوزادان، به ویژه در اولین ماه‌های زندگی خود، سیستم تنفسی ضعیفی دارند و مخاط بینی آن‌ها ممکن است به راحتی متراکم شود. معمولاً نوزاد در خواب دچار دشواری در تنفس شده و تنفسش ناقص یا سخت‌تر از حالت عادی است. علاوه بر استفاده از بخور در اتاق کودک و تهویه مناسب می‌توان با قرار دادن نوزاد در یک موقعیت خواب مناسب که باعث کمک به تنفس آسان‌تر می‌شود به او کمک کرد. برای مثال، سر و گردن نوزاد را با استفاده از دو بالش در موقعیتی قرار دهید که مخاط به راحتی از بینی نوزاد خارج شود.

درمان‌های خانگی برای گرفتگی بینی در نوزادان

معمولاً درمان‌های خانگی به تسهیل تخلیه مخاط بینی در نوزادان کمک می‌کند و سبب بهبود علائم گرفتگی بینی در آن‌ها می‌شود. علاوه بر مواردی که پیش از این به آن اشاره شد مثل استفاده از آب‌ نمک استفاده از دستگاه مکش یا ساکشن و تهویه مناسب هوا در ادامه، به تعداد دیگری از روش‌های خانگی برای مدیریت گرفتگی بینی در نوزادان اشاره می‌کنیم.

استفاده از دستگاه بخور

استفاده از دستگاه بخور می‌تواند به درمان گرفتگی بینی در نوزادان کمک کند. این دستگاه‌ها برای تولید بخار آب یا مخلوطی از هوا و آب استفاده می‌شوند که به تخلیه مخاط بینی و رطوبت بیشتر مجرای تنفسی در کودکان کمک می‌کند. دستگاه بخور، آب را در دمای بالا گرم کرده تا بخار از آن تولید شود. برخی از دستگاه‌ها همچنین از هوا و آب برای تولید بخار استفاده می‌کنند. وقتی بخار یا مخلوط هوا و آب تولید می‌شود، نوزاد آن را تنفس می‌کند. بخار وارد مجرای تنفسی نوزاد می‌شود و مخاط‌ را تخلیه می‌کند و سبب تنفس بهتر نوزاد می‌شود. علاوه بر تخلیه مخاط، دستگاه بخور می‌تواند رطوبت محیط را افزایش دهد. این کار به کاهش خشکی هوا و تسهیل تنفس نوزاد کمک می‌کند.

استفاده از دستگاه بخور در مورد گرفتگی بینی نوزادان ممکن است موثر باشد، اما قبل از شروع به استفاده از آن، بهتر است با پزشک متخصص نوزادان مشورت کنید تا توصیه‌های دقیق‌تری برای استفاده مناسب از دستگاه بخور در مورد نوزادتان دریافت کنید. همچنین، باید از دستگاه بخور با دقت استفاده کنید و تمامی دستورالعمل‌ها و ایمنی‌های لازم را رعایت کنید تا از بروز هر گونه مشکل احتمالی جلوگیری شود.

قطره گرفتگی بینی نوزاد

استفاده از قطره بینی برای درمان گرفتگی بینی نوزاد می‌تواند به تسهیل تخلیه مخاط بینی و کاهش علائم گرفتگی کمک کند. توجه داشته باشید که باید قبل از لمس نوزاد و استفاده از هر نوع دارو یا قطره، دست‌های خود را به دقت با آب و صابون بشویید و خشک کنید. قبل از استفاده، قطره بینی را به دقت مخلوط کنید. اغلب قطره‌ها نیاز به تکان دادن قبل از استفاده دارند. سپس نوزاد را در یک وضعیت ایمن و راحت قرار دهید. معمولاً بهترین وضعیت برای نوزاد این است که کودک را درازکش بخوابانید یا در حالی که سرش کمی به عقب متمایل است بر روی دست خود قرار دهید. قطره بینی را در بالای نوک بینی قرار داده و به آرامی یک یا دو قطره داخل بینی نوزاد بچکانید. به مدت چند ثانیه نوزاد را به همان حالت نگه دارید تا قطره بتواند به خوبی به درون بینی جریان پیدا کند.

اگر نوزاد دچار عصبانیت یا ناراحتی ناشی از استفاده از قطره بینی شد، با استفاده از یک دستمال نرم یا دستمال کودک، ماساژ خفیفی روی پشت دست و پاهای او بدهید و یا به نوعی او را سرگرم کنید تا حواس کودک از این موضوع منحرف شود. پس از استفاده، نوک قطره را با دقت تمیز کنید و در داخل کاور و یا در جای مناسب قرار دهید. به دقت و با توجه به دستورات پزشک یا دستورالعمل‌های روی بسته‌بندی، قطره را به تعداد و در زمان‌بندی مناسب مصرف کنید. نوزادان ممکن است در ابتدا به استفاده از قطره بینی عادت نداشته باشند بنابرین باید صبور باشید.

استفاده از حمام آبگرم

حمام آب گرم می‌تواند به تسکین علائم گرفتگی بینی در نوزادان کمک کند. هر چند که این کار ممکن است اثرات عمده‌ای نداشته باشد اما ممکن است به تنفس بهتر نوزاد کمک کند و رطوبت بیشتری به محیط اطراف بینی او بدهد و در بهبود علائم گرفتگی بینی نوزاد کمک می‌کند. توجه داشته باشید که حمام آب گرم تنها به عنوان یک راهکار مکمل برای کمک به تسکین علائم گرفتگی بینی نوزادان مورد استفاده قرار می‌گیرد و نباید به عنوان درمان اصلی برای مشکلات تنفسی در نوزادان در نظر گرفته شود.

درمان‌های طبیعی: برخی مکمل‌های طبیعی مانند عصاره سدر، نعناع، یا آب گرم نیز می‌توانند به تسکین گرفتگی بینی کودک کمک کنند. اما قبل از استفاده از هر مکمل طبیعی، بهتر است با پزشک متخصص نوزادان در این رابطه مشورت کنید.

توجه به مکمل‌های غذایی: مصرف مکمل‌هایی مانند ویتامین C یا روغن‌های امگا ۳ می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی نوزاد کمک کرده و در مقابل عفونت‌های تنفسی مقاومت بیشتری داشته باشد. خوانندگان گرامی می‌توانند برای آگاهی از نحوه استفاده از مکمل‌های تقویتی و انواع ویتامین‌ها از مقالات موجود در این رابطه در سایت پینو ‌بیبی استفاده کنند.