با این که امکان این وجود دارد که بدون پریود شدن باردار شوید، احتمال آن زیاد نیست. در واقع قطع شدن عادت ماهانه دلیل خوبی برای مراجعه به متخصص زنان است. برخی دلایل طبیعی و برخی دلایل نه چندان طبیعی از جمله شیردهی به نوزاد، مصرف دارو، کمبود وزن، داروها و روش‌های کنترل بارداری و غیره برای قطع شدن عادت ماهانه وجود دارد.
نکته مهم این است که بفهمید چرا پریود شما قطع شده است و چه کاری می‌توانید در مورد آن انجام دهید. در این مقاله در مورد آمنوره (یا قطع شدن عادت ماهانه) از جمله این که چرا ممکن است سیکل‌های قاعدگی شما منظم نباشند و به خصوص اگر می‌خواهید باردار شوید، چه کارهایی می‌توان در مورد آن انجام داد صحبت خواهیم کرد.
ارتباط پریود شما و باردار شدن
عادت ماهانه شما مشخص‌ترین علامتی است که نشان می‌دهد دستگاه تناسلی بدن شما حداقل در حال تلاش است تا کار کند. همچنین پایان یک سیکل قاعدگی را نشان می‌دهد. سیستم تناسلی زنان پیچیده است؛ اما در ادامه به طور خلاصه و ساده در مورد آنچه که هر ماه اتفاق می‌افتد (در صورتی که پریود می‌شوید) توضیح خواهیم داد.
- در شروع سیکل قاعدگی ماهانه، هورمون‌های خاصی به تخمدان‌های شما سیگنال می‌دهند که شروع به ایجاد تخمک کنند. تخمک داخل یک فولیکول قرار دارد. این فولیکول مانند یک حباب کوچکی است که داخل آن مواد مایع، مواد غذایی و تخمک نابالغ وجود دارد.
- در نیمه اول چرخه قاعدگی شما (حدود ۱۲ تا ۱۴ روز)، هورمون‌ها فولیکول و تخمک را تحریک می‌کنند تا رشد کنند. در نهایت تخمک رشد می‌کند و بالغ می‌شود.
- در نیمه چرخه قاعدگی شما (تقریباً در روز ۱۴ ام، اگرچه ممکن است متفاوت باشد). فولیکول باز می‌شود و تخمک از تخمدان آزاد می‌گردد. به این اتفاق تخمک گذاری گفته می‌شود. تخمک فقط به مدت ۱۲ تا ۲۴ ساعت زنده می‌ماند.
- در نیمه دوم چرخه قاعدگی شما (تقریباً روزهای ۱۵ تا ۲۵)، پس از تخمک گذاری، هورمون پروژسترون پوشش داخلی رحم را تحریک می‌کند تا برای نگهداری از تخمک بارور شده یا جنین آماده شود. پوشش داخلی رحم اندومتر نامیده می‌شود. در طول این مدت، اندومتر ضخیم‌تر می شود و ساختار فیزیولوژیکی خود را تغییر می‌دهد تا برای نگهداری از جنین مناسب باشد.
آنچه که بعد از این فرآیند اتفاق می‌افتد بستگی به این دارد که آیا ظرف مدت پنج روز پس از تخمک گذاری رابطه جنسی داشته‌اید یا نه. در صورتی که رابطه جنسی داشته‌اید، احتمال دارد که اسپرم در دستگاه تناسلی منتظر تخمک باشد. اسپرم می‌تواند تا پنج روز در دستگاه تناسلی زنانه زنده بماند. رابطه جنسی در همان روز تخمک گذاری و حتی روز بعد از آن نیز می‌تواند منجر به لقاح شود. اگر یک سلول اسپرم موفق شود که تخمک را بارور کند، شما باردار خواهید شد.
در صورتی که باردار شده باشید، نطفه بین هفت تا ۱۰ روز پس از تخمک گذاری خود را در دیواره رحم لانه گزینی می‌کند. این اتفاق باعث می‌شود که هورمون‌های مختلف تلاش کنند بدن را برای حفظ بارداری و نگهداری از جنین آماده کنند.
اگر باردار نشده‌اید، میزان هورمون پروژسترون شروع به کم شدن می‌کند. کاهش سطح پروژسترون در نهایت به آندومتر در دیواره رحم پیام می‌دهد که خود را تجزیه و دفع کند. ترشحات و دفع اندومتر دیواره رحم در واقع همان پریود شماست
پس از خارج شدن آندومتر، با این فرض که سیکل‌های قاعدگی منظمی داشته باشید، بدن شما شروع به ترشح هورمون می‌کند تا تخمک گذاری را برای ماه بعد تحریک کند. عادت ماهانه شما نشان دهنده پایان یک سیکل قاعدگی است.
در صورتی که پریود می‌شوید، احتمال آن وجود دارد (قطعی نیست) که در طول دو هفته گذشته تخمک گذاری داشته‌اید. تخمک گذاری برای باردار شدن لازم است. اگر به طور منظم پریود می‌شوید، به احتمال زیاد به این معنی است که تخمک گذاری منظم هم دارید.
آیا ممکن است با قطع عادت ماهانه تخمک گذاری اتفاق بیفتد؟
در صورتی که عادت ماهانه نمی‌شوید، احتمالاً تخمک گذاری منظم هم ندارید. دلایل مختلفی برای این وجود دارد که چرا چنین اتفاقی ممکن است رخ دهد که در ادامه در مورد آن‌ها بیش‌تر توضیح خواهیم داد. با این حال، این به این معنا نیست که شما به طور ناگهانی بدون پریود شدن دیگر تخمک گذاری نخواهید داشت.
همانطور که در بالا به آن اشاره شد، عادت ماهانه نشان دهنده پایان یک سیکل قاعدگی است. در صورتی که تخمک گذاری اتفاق بیفتد و باردار نشوید، پریود خواهید شد.
اما فرض کنید که در حال حاضر سیکل قاعدگی شما منظم نیست. در این صورت احتمال آن وجود دارد که بسته به دلیل این که چرا عادت ماهانه شما نامنظم است، به طور ناگهانی یک سیکل قاعدگی در بدن شما شروع شود.
پایان چرخه قاعدگی شما با شروع عادت ماهانه مشخص می‌شود؛ اما به جز آن هیچ علامت و نشانه واضحی وجود ندارد که نشان دهد بدن شما واقعا چرخه قاعدگی خود را شروع کرده است. ممکن است تخمک گذاری در بدن شما اتفاق بیفتد و شما از آن بی خبر باشید.
شما فقط در صورتی می‌توانید متوجه شوید که تخمک گذاری در بدن شما انجام شده است که عادت ماهانه شده باشید یا در طول زمان باروری خود رابطه جنسی داشته باشید و باردار شوید.
حتی ممکن است برای مدتی متوجه باردار بودن خود نشوید، زیرا عادت ماهانه شما قطع شده است. در صورتی که عادت ماهانه شما به کل قطع شده باشد، متوجه دیر شدن پریود خود نخواهید شد.
دلایل قطع عادت ماهانه چیست؟
اصطلاح پزشکی که برای قطع سیکل‌های قاعدگی به کار می‌رود، آمنوره است. آمنوره می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد:
بارداری
در صورتی که قبلا عادت ماهانه منظمی داشته باشید و سپس به طور ناگهانی عادت ماهانه شما قطع شود، احتمال این وجود دارد که باردار باشید. این احتمالاً اولین چیزی است که هنگام عقب افتادن پریود خود به فکر آن می‌افتید و احتمالاً در چنین شرایطی قبلاً تست بارداری انجام داده‌اید.
اما اگر تست بارداری شما منفی بود چه؟ آیا هنوز هم ممکن است باردار باشید؟ آره. غیرعادی است، اما ممکن است باردار باشید و تست بارداری منفی دریافت کنید. برای پیگیری و تایید به پزشک خود مراجعه کنید و تا زمانی که چیز دیگری متوجه نشدید، طوری رفتار کنید که انگار باردار هستید (مثلاً از نوشیدنی های الکلی خودداری کنید).
شیردهی
شیر دادن مادر به نوزاد می تواند از پریود شدن شما جلوگیری کند. چه مدت در دوران شیردهی عادت ماهانه شما قطع می‌شود؟ این موضوع بستگی به تعداد دفعات شیردهی و شرایط جسمانی شخصی شما دارد
کنترل بارداری
برخی از روش‌های کنترل بارداری امکان دارد که عادت ماهانه شما را قطع کنند. در زمان تجویز این روش‌ها پزشک وظیفه دارد به شما بگوید که آیا این امکان قطع شدن پریود شما با این روش خاص وجود دارد یا خیر.
اگر قصد دارید باردار شوید، این که پس از قطع مصرف داروهای ضد بارداری چه مدت زمان طول می‌کشد تا سیکل‌های قاعدگی شما به حالت عادی باز گردد، به بدن شما و انتخاب شما در روش پیشگیری از بارداری بستگی دارد.
برای مثال پس از تزریق آمپول دپوپروورا که همچنین با عنوان آمپول ضد بارداری شناخته می‌شود، چرخه‌های قاعدگی تقریباً شش ماه پس از آخرین تزریق (اگر حداقل یک سال آمپول را تزریق می‌کردید) باز می‌گردند.
سایر داروها
کنترل بارداری تنها دارویی نیست که می‌تواند عادت ماهانه شما را قطع کند. سایر داروهایی که ممکن است چرخه قاعدگی شما را متوقف کنند، عبارتند از: برخی داروهای روانپزشکی، شیمی درمانی، داروهای حساسیت و آلرژی و قرص‌های فشار خون.
چاقی
چاقی یکی از شایع ترین دلایل ناباروری است. زنان چاق ممکن است چرخه‌های قاعدگی نامنظم را تجربه کنند و در برخی موارد ممکن است عادت ماهانه آن‌ها به طور کامل قطع شود.
در صورتی که دچار چاقی هستید، کم کردن وزن می‌تواند سیکل‌های قاعدگی شما را مجدد شروع یا منظم کند.
کمبود وزن
در چاقی، چربی بیش از حد تعادل هورمونی طبیعی موجود در بدن را از بین می‌برد.
به طور مشابه در صورتی که کمبود وزن داشته باشید هم کمبود چربی می‌تواند چرخه تولید مثل شما را از بین ببرد. اگر مشکل قطع عادت ماهانه شما کمبود وزن است، بالا بردن وزن می‌تواند دوباره چرخه‌های قاعدگی شما را شروع کند.
ورزش یا کمبود چربی بدن
شما ممکن است فرد ورزشکاری باشید که بر اساس شاخص توده بدنی (BMI)، نه اضافه وزن داشته باشید و نه دچار کمبود وزن هستید. با این حال، این وزن شما نیست که بر چرخه تولید مثل شما تاثیر می‌گذارد، بلکه میزان چربی شماست.
ورزشکاران ممکن است درصد بالایی از عضله و درصد کمی چربی بدن داشته باشند. این کم بودن چربی می‌تواند باعث شود چرخه قاعدگی این افراد نامنظم شود یا حتی به طور کامل قطع شود. ورزش بیش از حد نیز ممکن است باعث نامنظم شدن یا قطع عادت ماهانه شود.
استرس
استرس می‌تواند باعث شود که به مدت یک یا دو دوره پریود شما قطع شود. با این حال، بسیار غیر معمول است که استرس به تنهایی باعث شود سیکل عادت ماهانه شما برای ماه‌ها قطع شود.
سندرم تخمدان پلی کیستیک
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یکی از دلایل رایج ناباروری زنان به شمار می‌رود. یکی از علائم اولیه سندرم تخمدان پلی کیستیک، نامنظم بودن یا قطع عادت ماهانه است.
نارسایی زودرس تخمدان
نارسایی اولیه تخمدان (POI) که به عنوان نارسایی زودرس تخمدان نیز شناخته می‌شود، می‌تواند باعث نامنظم شدن یا قطع عادت ماهانه شما شود.
گاهی اوقات، فرد مبتلا به نارسایی زودرس تخمدان ماه‌ها یا حتی سال‌ها را بدون پریود شدن می‌گذراند، فقط برای این که عادت ماهانه او یک روز بدون نشانه خاصی دوباره شروع شود. نارسایی اولیه تخمدان همچنین قبلاً یائسگی اولیه نامیده می‌شد، اما این عبارت برای آن گمراه کننده است. زیرا پس از یائسگی، قاعدگی هرگز باز نمی‌گردد.
عدم تعادل هورمونی
با این که سندرم تخمدان پلی کیستیک و نارسایی زودرس تخمدان می‌توانند باعث ایجاد مشکل در تخمک گذاری شوند، سایر اختلالات و مشکلات هورمونی نیز ممکن است باعث بروز مشکلات تخمک گذاری شوند. عدم تعادل هورمون تیروئید، اندومتریوز، یک بیماری زمینه‌ای درمان نشده (مانند دیابت) و هیپرپرولاکتینمی می‌توانند منجر به نامنظم شدن یا قطع عادت ماهانه شوند.
مشکلات رحم
مشکلات ساختاری یا اسکار اندومتر رحم می‌توانند باعث نامنظم شدن قاعدگی یا قطع کامل عادت ماهانه شوند. این اتفاق ممکن است پس از اتساع و کورتاژ (D&C) یا جراحی رحم رخ دهد.
یائسگی
گاهی اوقات این اولین ترسی است که زنان هنگام قطع شدن ناگهانی عادت ماهانه خود دارند؛ حتی در صورتی که سال‌ها با یائسه شدن واقعی فاصله داشته باشند. با این که یائسگی زودرس امکان دارد که اتفاق بیفتد، مگر این که شما ۴۵ سال یا بیش‌تر سن داشته باشید، بعید است که یائسگی دلیل قطع عادت ماهانه شما باشد.
در صورتی که قصد دارید بدون پریود بارداری داشته باشید
پزشکان معمولاً توصیه می‌کنند قبل از انجام تست‌های تشخیصی باروری، به مدت یک سال (یا شش ماه، اگر ۳۵ سال یا بیش‌تر دارید) تلاش کنید که باردار شوید.
با این حال، اگر قصد باردار شدن بدون پریود را دارید و دارای علائم یا نشانه‌های مشکلات باروری هستید که این مشکلات شامل آمنوره هم می‌شوند، این توصیه شامل حال شما نمی‌شود.
در صورتی که پریود نمی‌شوید و عادت ماهانه شما قطع شده است، امکان دارد که دچار ناباروری شده باشید و با آن دست و پنجه نرم کنید. در این صورت از این مطمئن شوید که شما و شریک زندگی شما برای باروری معاینه می‌شوید. ممکن است بیش از یک دلیل برای این وجود داشته باشد که شما باردار نمی‌شوید و ناباروری مردان نیز رایج‌تر از آن چیزی است که ممکن است تصور کنید.
بسته به دلیل این که چرا تخمک گذاری ندارید و در صورتی که مشکلات باروری دیگری وجود دارد، احتمال دارد که روش‌های درمانی از جمله تغییر سبک زندگی، کاهش یا افزایش وزن یا تغییر دارو به شما تجویز شود. همچنین ممکن است به درمان برای یک بیماری زمینه‌ای یا درمان‌های کمک باروری نیاز داشته باشید.
در صورتی که قصد باردار شدن بدون پریود را ندارید
در صورتی که قصد این را ندارید که بدون پریود بارداری داشته باشید، نباید به قطع سیکل‌های عادت ماهانه خود به عنوان کنترل بارداری اعتماد کنید. این حتی در حالتی که قبلاً ناباروری در شما تشخیص داده شده باشد صدق می‌کند، مگر این که پزشک خلاف آن را به شما بگوید.
همانطور که در بالا توضیح داده شد، بسته به دلیل این که چرا پریود نمی‌شوید، امکان دارد که شما عادت ماهانه نداشته باشید که نشانه باروری شماست ولی تخمک‌گذاری در بدن شما انجام شود.
توصیه می‌کنیم با پزشک خود در مورد بهترین گزینه پیشگیری از بارداری برای خود مشورت کنید.