بغلی شدن کودک و راهکارهای جلوگیری از آن
یکی از روش‌های ابراز علاقه و محبت به کودکان در آغوش کشیدن آن‌هاست. این نیاز در دوران نوزادی بیش از هر دوران دیگری حس می‌شود. بغل کردن کودک به او احساس آرامش، عشق، امنیت و اطمینان خاطر می‌دهد. اما گاهی همین بغل کردن بلای جان والدین و اطرافیان می‌شود به طوری که کودک توقع دارد در هر شرایطی در آغوش والدین به خصوص مادر باشد. شاید در سال‌های اول تولد این کار امکان‌پذیر باشد اما در سنین بالاتر با افزایش سن کودک، بزرگ شدن جسم و افزایش وزن این کار برای والدین طاقت‌فرسا خواهد شد. در این مقاله راهکارهای ساده‌ای برای پیشگیری از بغلی شدن کودکان ارائه می‌دهیم پس با تیم پینو بیبی همراه باشید.
به چه علت کودکان بغلی می‌شوند؟
نوزادان دنیای پیچیده‌ای دارند. تنها پل ارتباطی نوزادان با اطرافیان خود گریه کردن است. نوزادان با گریه از خیس شدن پوشک‌شان شکایت می‌کنند، با گریه به شما می‌فهمانند که گرسنه هستند و با گریه به شما زمان خوابشان را یادآوری می‌کنند. این کوچولوهای خارق‌العاده از گریه برای تامین خواسته‌های عاطفی‌شان نیز بهره می‌برند حتماً بارها دیده‌اید که نوزاد شیر خورده، پوشکش تمیز است و تازه از خواب بیدار شده اما گریه می‌کند؛ شاید شما گمان کنید که این گریه بی‌دلیل است یا شکم او را ماساژ دهید اما گاهی علت گریه نوزاد فقط جلب توجه است نیاز عاطفی. نوزاد از طریق نوازش و در آغوش کشیدن برطرف می‌شود. تحقیقات زیادی در این زمینه صورت گرفته است که نشان می‌دهد نوزادان نیازهای عاطفی و روحی عمیقی دارند که معمولاً در آغوش والدین خود به آرامش می‌رسند و این نیاز برطرف می‌شود. برخلاف تصور اکثر افراد نوزادان علاوه بر تغذیه، تعویض پوشک و خواب، نیاز به توجه و محبت دارند. بغل کردن و در آغوش کشیدن نوزاد یکی از شیوه‌های مثبت تامین این خواسته روحی است. به طور کلی پزشکان معتقدند نوزادان تا دو سالگی همواره نیاز دارند تا ساعاتی از روز را در آغوش والدین و خویشاوندان نزدیک خود باشند. در آغوش کشیدن نوزاد موجب ایجاد احساس آرامش و رضایتمندی در نوزادان خواهد شد. اما فراموش نکنید که شخصیت کودکان از همان ماه‌های اول تولد در حال شکل‌گیری است و کودک به رفتارها،کنش و واکنش‌های شما عادت خواهد کرد، پس برای رفتار با کودک باید تمام جوانب امر را سنجید. شاید این سؤال در ذهن شما پیش آید که چگونه بغل کردن نیاز روحی و عاطفی نوزاد را فراهم می‌کند؟ و اساساً بغل کردن چه فوایدی برای نوزاد دارد؟ تا چه سنی و چه میزان باید نوزاد یا کودک را بغل کرد؟ و آیا بغل کردن نوزاد باعث می‌شود که او بغلی شود؟
چرا در آغوش کشیدن نوزاد او را آرام می‌کند؟
وقتی نوزادی را در آغوش می‌کشید، نوزاد از طریق حس لامسه و گیرنده‌های حسی خود احساسات شما را درک می‌کند. جالب است بدانید این گیرنده‌ها از اواخر ماه دوم بارداری یعنی در دوران جنینی فعال می‌شوند. در آغوش کشیدن نوزاد با درک احساسات همراه است و این ادارک می‌تواند ضربان قلب نوزاد را افزایش یا کاهش دهد. درک این احساسات به چند عامل بستگی دارد: به سن نوزاد ، این که چه کسی او را در آغوش می‌گیرد و این که احساسات فردی که او را در آغوش گرفته چگونه است؟ چنین احساساتی سیستم دستگاه عصبی خودمختار را در بدن نوزاد فعال و وادار به واکنش می‌کند. سیستم دستگاه عصبی خودمختار شامل دو اعصاب است که از آن‌ها به عنوان اعصاب سمپاتیک و پاراسمپاتیک نام برده می‌شود. اعصاب سمپاتیک بدن را برای حال استرس‌آور یا اورژانسی آماده می‌کند و اعصاب پاراسمپاتیک عملکرد بدن را طی موقعیت‌های معمولی کنترل می‌کند.
نیاز کودک به در آغوش کشیده شدن تا چه سنی طبیعی است؟
در پاسخ به این سوال باید گفت همه انسان‌ها تا وقتی زنده هستند و نفس می‌کشند نیاز به دوست داشته شدن دارند و از این که فردی آن‌ها را با عشق و محبت در آغوش بکشد، قطعاً لذت خواهند برد. اما در آغوش کشیدن و بغل کردن کودک با در آغوش کشیدن یک فرد بزرگسال متفاوت است. متخصصان معتقدند که کودکان زیر دو سال باید هر زمان که احساس نیاز داشته باشند توسط والدین و نزدیکان‌شان در آغوش کشیده شوند. یکی از پل‌های ارتباطی بین کودک با اطرافیانش همین بغل کردن و در آغوش کشیدن است. متاسفانه برخی والدین سخت‌گیر به گمان این که کودک ممکن است لوس شود از همان روزهای نخست تولد سعی می‌کنند تا نسبت به این خواسته نوزاد خود کم‌توجهی کنند. حتماً از بزرگترها هم زیاد شنیده‌اید که می‌گویند زیاد نوزاد را بغل نکنید، بچه بغلی می‌شود؛ اما واقعیت این است که کودک زیر دو سال بخشی از نیازهای عاطفی و روحی خود را با همین بغل کردن‌ها رفع می‌کند و اگر به این نیاز کودک بی‌توجهی شود ممکن است در آینده صدمات جبران‌ناپذیری به روحیه و شخصیت کودک وارد شود.
بغلی شدن کودک به چه معناست؟
بغلی شدن کودک به این مفهوم است که کودک تمایل دارد مدام در آغوش مادر و یا سایر نزدیکانش باشد و چنانچه او را بغل نکنند شروع به گریه می‌کند و ناسازگاری خواهد کرد. همانطور که پیشتر گفته شد نوزاد ممکن است به هنگام خواب، شیر خوردن و یا حتی دل درد و هر نوع ناراحتی دیگری نیاز به در آغوش کشیدن داشته باشد و عدم توجه به این نیاز عاطفی، کار منطقی و صحیحی نیست. نباید به تصور لوس شدن نوزاد به این نیاز او بی‌توجه باشید. در واقع کودکان زیر دو سال با در آغوش کشیدن احساس امنیت، اعتماد و دوست داشته شدن می‌کنند و عدم توجه به نوزادی که نیاز به بغل کردن و در آغوش کشیدن دارد بیشتر او را لوس و لجباز خواهد کرد. قطعاً بعد از دو سالگی چنین نیاز عاطفی همچنان وجود خواهد داشت اما کودک بزرگتر شده و کم‌کم می‌تواند احساسات خود را بروز دهد و دیگر نیاز نیست با گریه خواسته‌های خود را به دیگران بفهماند. بنابراین بعد از دو سالگی لازم است تا وابستگی کودک کمتر شود و نیازهای عاطفی و روحی کودک را با روش‌های دیگری پاسخ داد.
چرا کودکان بغلی می‌شوند؟
مدام بغل کردن کودک به خصوص بعد از سن دو سالگی باعث می‌شود کودکان بغلی شوند. کودکانی که در بیان احساسات خود دچار مشکل هستند بیش از دیگران در معرض بغلی شدن قرار می‌گیرند چون این کودکان روش مناسبی برای بیان عواطف خود ندارند، مدام احساس ناامنی و بی‌اعتمادی می‌کنند و برای خلاص شدن از این احساس آزاردهنده از والدین می‌خواهند که دائم آن‌ها را در آغوش بگیرند. معمولاً والدینی که حساسیت‌های زیادی روی نیازهای عاطفی کودک دارند ناخواسته کودک را بغلی بار می‌آورند چنین والدینی بدون توجه به نیاز کودک که گاهی غیرمنطقی و از سر لجبازی است سریعاً او را در آغوش می‌کشند و چنین واکنشی به کودک این پیام را می‌رساند که والدین باید مدام او را بغل کنند.
روش‌های پیشگیری از بغلی شدن کودک
بغلی شدن کودک برای والدین و اطرافیان کودک خیلی زجرآور است تصور کنید دائم مجبور باشید کودک را در آغوش داشته باشید و در حالی که کودک را در بغل دارید به کارهای روزانه خود نیز رسیدگی کنید. شاید در دوران نوزادی و زیر دوسالگی این کار خیلی عذاب‌آور نباشد اما با بزرگتر شدن کودک و وزن گرفتنش این کار سخت و دشوار خواهد بود. کودکان بغلی با برچسب لوس در جامعه شناخته می‌شوند و این برای شخصیت کودک اصلاً مطلوب نیست. والدین و نزدیکان کودک می‌توانند با به کاربستن ترفندهایی از بغلی شدن کودک جلوگیری کنند. فراموش نکنید همانطور که توصیه کردیم به نیازهای عاطفی کودک زیر دو سال خود بی‌توجهی نکنید همچنان این درخواست را از شما داریم تا به کودک خود بی‌توجهی نکنید بلکه با درایت احساسات او را کنترل کنید و او را مستقل بار بیاورید.
مهارت‌های کلامی کودک را افزایش دهید
یکی از روش‌های پیشگیری از بغلی شدن کودک این است که به او صحبت کردن را بیاموزید. کودکان بین ۱۲ تا ۱۶ ماهگی شروع به صحبت کردن می‌کنند از همان ابتدا آن‌ها را تشویق کنید که برای درخواست‌های خود از صحبت کردن استفاده کنند. وقتی کودک به چیزی اشاره می‌کند از او درخواست کنید تا نام آن وسیله یا خوراکی را به زبان بیاورد. بلافاصله با اشاره کودک شی مورد نظر را در اختیارش قرار ندهید بلکه از او بخواهید حتی با زبان شکسته اسم آن شی را بگوید. این کار باعث می‌شود تا کودک به جای نق زدن و لجبازی خواسته خود ار مطرح کند چنین کودکی به توضیحات شما با دقت گوش می‌کند و اگر برای او توضیح دهید که برای شما مقدور نیست که مسافت طولانی او را بغل کنید قطعاً همکاری بیشتری با شما خواهد داشت.
کودک را به تحرک داشتن تشویق کنید
کودکان از شما می‌آموزند و رفتار شما روی عملکرد آن‌ها تاثیر می‌گذارد. وقتی کودک اصرار می‌کند که او را بغل کنید بهتر است ذهن کودک را معطوف به مسئله دیگری کنید مثلاً وقتی با او به فروشگاه می‌روید؛ به او بگویید اگر مسیر را خودش طی کند در انتهای مسیر می‌توانید سوار آسانسور شوید و یا از پله برقی بالا بروید. با او مسابقه بگذارید و او را تشویق کنید که روی پاهای کوچک خودش گام بردارد. هیجان او را تحریک کنید ولی مراقب باشید که کودک را خسته نکنید.
به کودک خود محبت کنید
افراد در سن کودکی بیش از هر سن دیگری نیاز به محبت و دیده شدن دارند. این نیاز کودک خود را با روش‌های مختلف پاسخ دهید. گاهی او را نوازش کنید. بر گونه و دست‌هایش بوسه بزنید. با او صحبت کنید و به او بگویید دوستش دارید. با کودک خود وقت بگذارنید به جملات نصفه و نیمه او توجه کنید و خود را مشتاق حرف زدن با او نشان دهید. بازی کردن با کودک یک روش نشان دادن عواطف به کودکان است. بازی با کودکان به نوعی توجه به ذات آن‌هاست و کودک متوجه می‌شود توسط عزیزانش مورد توجه قرار گرفته است. کودکانی که سیراب محبت والدین هستند کمتر بغلی می‌شوند چون از طرق دیگر این احاساس امنیت و علاقه را حس کرده‌اند.
در تریبت فرزندتان اعتدال داشته باشید
برخی والدین در تربیت فرزند خود دچار دوگانگی می‌شوند گاهی آنقدر به کودک خود محبت می‌کنند که به قول قدمی‌ها شورش را درمی‌آورند و تا مرز لوس شدن کودک پیش می‌روند و برخی مواقع سخت‌گیر، عصبی و تندخو می‌شوند. این رفتار دوگانه کودک را دچار تضاد می‌کند و احساس ناامنی را در او افزایش می‌دهد باید توجه کرد که در تربیت و تعلیم کودک باید رعایت اعتدال را به خرج داد. نباید هر زمان حال خوبی دارید با کودک با مهربانی برخورد کنید و هر زمان کسل و بی‌حوصله هستید، ناراحتی، غم و خشم خود را سر کودک خالی کنید.
به گریه کودک توجه کنید
معمولاً روانشناسان اعتقاد دارند که به گریه کودک تا سن یکسالگی و حتی دو سالگی باید حساس بود چون کودک هنوز درک درستی از محیط اطراف خود ندارد و ترس، ناراحتی، درد، گرسنگی، خیس شدن پوشک و نیاز به محبت را با گریه کردن عنوان می‌کند پس لازم است تا والدین با در آغوش کشیدن او احساس امنیت و آرامش را به کودک بدهند. اما بعد از دو سالگی بهتر است بلافاصله بعد از گریه کودک او را در آغوش نکشید و اجازه دهید تا کودک کمی گریه کند سپس خواسته کودک را ارزیابی کنید و سعی کنید بدون بغل کردن نیاز او را برطرف کنید. اگر احساس می‌کنید کودک نیاز به محبت دارد می‌توانید او را نوازش کنید و یا ببوسید. سعی کنید به طرق مختلف بغیر از بغل کردن او را آرام کنید و آخرین راهکارتان بغل کردن کودک باشد.
برنامه خواب کودک را تنظیم کنید
بیشتر نوزدان برای این که بخواب بروند نیاز دارند تا در آغوش والدین یا اطرافیان‌شان باشند این نیاز طبیعی است اما باید رفته‌رفته این نیاز را تقلیل داد و وابستگی کودک را کم کرد. استفاده از آغوشی و کالسکه تا حدودی می‌تواند به شما کمک کند تا گاهی به جای بغل کردن کودک او را در کالسکه یا آغوشی قرار دهید. کودک خود را عادت دهید تا موقع خواب به جای در آغوش کشیده شدن به قصه یا لالایی گوش کند. سعی کنید از همان ابتدا محل خواب کودک را از محل خواب خود جدا کنید و در دوران نوزادی قبل از این که نوزاد به خواب برود او را در محل خوابش قرار دهید تا بتدریج یاد بگیرید که باید در محل مخصوص خوابش استراحت کند.
مشارکت پدر لازم است
معمولاً پدران از مراقبت فرزندان‌شان به خصوص در دوران نوزادی سربازمی‌زنند و این مسئولیت را متوجه مادر می‌کنند اما باید توجه داشت که کودک از همان ابتدا به مهر و توجه هم پدر و هم مادر نیاز دارد. پدران می‌توانند در مواقع بی‌قراری کودک از او مراقبت کنند و او را در آغوش بکشند این کار به کودک احساس امنیت خاطر می‌دهد ضمن این که خستگی مادر را می‌کاهد. بهتر است زمانی که کودک بهانه‌گیری می‌کند و لجباز می‌شود پدران وارد عمل شوند و با به کار بردن خلاقیت و درایت پدرانه خود کودک را سرگرم کنند.
کودک خود را مستقل کنید
قطعاً شما در برخی موارد مجبور می‌شوید کودک خود را در آغوش بگیرید و این کار اجتناب‌ناپذیر است اما باید این کار را محدود کنید. مثلاً لزومی ندارد هنگام استحمام کودک را بغل کنید، یا وقتی کودک مشغول بازی است او را در آغوش خود بگیرید فراموش نکنید با این کار باعث می‌شوید کودک‌تان به بغل کردن عادت کند. در بسیاری از موارد فقط کافی است شما کنار کودک خود باشید و یک لمس و نوازش کوتاه برای اطمینان بخشیدن به کودک کافی است. ضمن این که به خاطر داشته باشید بغل کردن مداوم کودک لطمه زیادی به استقلال و هویت کودک خود شما وارد خواهد آورد.
