امروزه یکی از بزرگترین مشکلاتی که بیشتر کشورها با آن روبرو هستند، رشد روزافزون جمعیت است. یکی از بهترین راهکارهای پیشگیری از بارداری ناخواسته، استفاده از روشهای هورمونی است. مصرف قرصهای ترکیبی استروژن (قرص LD)، بهترین روش پیشگیری از بارداری ناخواسته محسوب می‌شود. مهم‌ترین دلیل قطع قرصهای ترکیبی عوارض جانبی آن است که به دنبال قطع آن می‌تواند منجر به بارداری ناخواسته شود.
بنابراین همه زوج‌هایی که تماس جنسی دارند باید با انواع راهکارهای پیشگیری از بارداری آشنا باشند تا بارداری ناخواسته نداشته باشند. بنابراین استفاده از یک روش پیشگیری مطمئن و با اطمینان بالا باعث آسودگی و امنیت رابطه زناشویی می‌شود.
بنابراین، توصیه می‌شود با پزشکان متخصص زنان و زایمان مشاوره لازم را داشته باشید تا اگاهی و اطلاعات کافی در این مورد را در اختیار شما قرار دهد.
استفاده از آی یو دی، قرصهای پیشگیری LD و HD و کاندوم، پیشگیری طبیعی، آمپول‌های ضدبارداری از روشهای متداول پیشگیری هستند. همچنین، در برخی موارد ممکن است زوج‌ها نیاز به استفاده از روش اورژانسی داشته باشند.
قرص HD چیست؟
قرص HD که به عنوان قرص پیشگیری از بارداری استفاده می‌شود و از ترکیبات استروژنی و پروژستینی تشکیل شده است. البته این قرص موارد مصرف دیگری نیز دارد. قرص HD برای خانم‌های خیلی جوان و افرادی که قصد استفاده طولانی مدت از آن را دارند توصیه نمی‌شود، قرص lD برای استفاده طولانی‌مدت پیشنهاد می‌شود.
استفاده از قرص HD، ممکن است کمی عوارض جانبی برای شما داشته باشد و ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه را در شما افزایش بدهد. بهتر است بدانید عوارض قرص lD به علت این که هورمون بسیار کمتری دارد کمتر از قرص اچ.دی است. قرص HD برای موارد خاصی مصرف می‌شود.
تفاوت قرص LD و HD
قرص lD و قرص HD در بسته‌های ۲۱ تایی در داروخانه‌ها ارائه می‌شود. مدت زمان مصرف این قرص‌ها بیست و یک روز است. بهتر است بدانید قرص اچ.دی مقدار استروژن و پروژسترون بسیار بالایی نسبت به قرص ال.دی دارد.
انواع مختلف قرص ضد بارداری
دو نوع قرص پیشگیری از بارداری وجود دارد، نوع اول قرص پیشگیری از بارداری حاوی استروژن و پروژسترون است و نوع دوم قرص، تنها حاوی پروژسترون است. نوع اول قرص، می‌تواند با مهار هورمون‌های لوتئینی و فولیکول باعث پیشگیری از بارداری می‌شود.
مزایای مصرف قرصهای پیشگیری از بارداری
مصرف قرص LD و HD ، برخلاف تصور بسیاری از افراد در کنار عوارض کمی که دارند مزایای بسیاری برای خانم‌ها دارد.
- مصرف قرصهای جلوگیری از بارداری در خانم‌ها، از ابتلای آن‌ها به بیماری التهابی لگن جلوگیری می‌کند.
- باعث منظم کردن سیکل قاعدگی می‌شود.
- آکنه و جوش و لکه‌های پوستی را کاهش می‌دهد.
- رشد موهای زائد را متوقف می‌کند.
- هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد این قرص باعث افزایش وزن شما می‌شود.
- خطر عوارض جانبی جدی مانند لخته شدن خون و سرطان دهانه رحم بسیار کم است.
- احتمال بروز سرطان تخمدان را کمتر می‌کند.
- احتمال بروز سرطان‌های روده بزرگ، سرطان رحم و دهانه رحم را کاهش می‌دهد
- مصرف این قرص‌ها باعث می‌شود که میزان غدد خوش‌خیم سینه کمتر شود.
- با مصرف قرص lD میتوانید حجم خونریزی در زمان پریود کم کنید و در نهایت میزان درد در این دوره نیز کم می‌شود.
- با مصرف قرصهای پیشگیری از بارداری، میتوانید از ایجاد حاملگی خارج از رحم جلوگیری کنید.
روش مصرف قرصهای پیشگیری از بارداری
برای گرفتن نتیجه مناسب از قرصهای پیشگیری از بارداری باید به طریقه مصرف آن نیز آشنا باشید.
- برای شروع مصرف قرص LD باید از روز پنجم پریود خود، مصرف آن را شروع کنید.
- فرقی نمی‌کند که خونریزی شما قطع شود یا ادامه داشته باشد، در هر صورت هر روز باید یک عدد قرص بخورید تا بسته قرص به اتمام برسد.
- بهترین زمان مصرف قرصهای پیشگیری از بارداری کمی بعد از خوردن شام و قبل از خواب است تا مشکل گوارشی برای شما ایجاد شود.
- توجه داشته باشید که بعد از اتمام بسته قرص، تا یک هفته قرص مصرف نکنید و در روز هشتم مصرف بسته بعدی را شروع کنید.
- در صورت فراموش کردن قرص، فورا یک قرص میل کنید.
- چنانچه دو شب فراموش کردید که قرص میل کنید باید در دو شب بعدی، دو عدد قرص میل کنید و در شب‌های بعدی مانند روال قبلی شبی یک عدد قرص میل کنید.
- اگر سه شب یا بیشتر فراموش کردید قرص را میل کنید، مصرف قرص را متوقف کرده و از روز پنجم قاعدگی مصرف قرص پیشگیری از بارداری را شروع کنید.
نکات قابل توجه برای قرصهای پیشگیری از بارداری
- قرص‌هایی که برای پیشگیری از بارداری استفاده می‌شود، یک هفته بعد تاثیر خود را نشان می‌دهد، بنابراین پیشنهاد می‌شود در طول این دوره از کاندوم نیز استفاده شود.
- مصرف این قرص‌ها باید به صورت متوالی و در زمان معین باشد.
موارد احتمال وجود بارداری
گاهی اوقات شرایطی وجود دارد که در صورت مصرف مناسب این‌قرصها، احتمال بارداری وجود دارد:
- داشتن علائم شدید و مداوم مانند اسهال و استفراغ
- تداخل مصرف داروهای ضد‌سل و تشنج و قرص LD و HD می‌تواند مشکل‌ساز باشد.
- مصرف همزمان آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند آمپی‌سیلین و تتراسایکلین و قرص پیشگیری از بارداری
در این‌گونه شرایط، توصیه می‌شود از کاندوم نیز استفاده کنید.
موارد مصرف قرصهای پیشگیری از بارداری
در ادامه شما را با موارد مصرف قرص LD بیشتر آشنا می‌کنیم.
- مصرف قرصهای پیشگیری از بارداری، یک روش مطمئن و مناسب برای جلوگیری از بارداری ناخواسته است.
- خانم‌هایی که در دوره قاعدگی درد شدیدی دارند، می‌توانند برای کاهش درد و خونریزی خود از این قرص‌ها استفاده کنند.
- زوج‌هایی که تازه ازدواج کردند، مصرف این قرص‌ها بهترین و آسانترین روش پیشگیری است.
قرص LD چگونه از بارداری جلوگیری می‌کند؟
این قرص از تخمک‌گذاری در هر ماه جلوگیری می‌کند. همچنین:
- مخاط گردن رحم را غلیظ می‌کند، بنابراین نفوذ اسپرم به داخل رحم و رسیدن به تخمک را سخت‌تر است.
- پوشش داخلی رحم را نازک می‌کند، بنابراین شانس کمتری برای کاشت تخمک بارور شده در رحم و توانایی رشد وجود دارد.
موارد منع مصرف قرصهای LD
در ادامه مطلب شما را با موارد منع مصرف قرصهای پیشگیری بارداری ناخواسته آشنا می‌کنیم:
- در زمانی که احتمال بارداری وجود دارد.
- اگر سرطان پستان دارید.
- هنگامی که بدون علت خونریزی دارید.
- بیماری قلبی- عروقی دارید.
- اختلال خونی دارید.
- چربی خون دارید.
- بیماری کبدی و کیسه صفرا دارید.
- فشار خون دارید.
- سردردهای میگرنی دارید.
- بیماری قند دارید.
- صرع دارید.
- افسردگی شدید دارید.
- خانم‌های سیگاری که بالای ۳۵ سال دارند.
- عوارض جانبی جزئی شامل نوسانات خلقی، حالت تهوع، حساس شدن سینه‌ها و سردرد است که معمولا در عرض چند ماه برطرف می‌شود.
استفراغ و اسهال بعد از مصرف قرص ال دی
اگر ظرف ۳ ساعت پس از مصرف قرص LD استفراغ کنید، ممکن است قرص به‌طور کامل جذب جریان خون شما نشده باشد. بلافاصله یک قرص دیگر و قرص بعدی را در زمان معمول خود مصرف کنید.
اگر همچنان حالت تهوع داشتید به استفاده از روش دیگری از پیشگیری از بارداری ادامه دهید تا زمانی که دوباره بتوانید قرص را به مدت ۷ روز بدون استفراغ مصرف کنید.
اسهال بسیار شدید (۶ تا ۸ بار آبکی در ۲۴ ساعت) ممکن است به این معنی باشد که قرص به درستی عمل نمی‌کند. مصرف قرص خود را طبق روال عادی ادامه دهید، اما تا زمانی که اسهال دارید و تا ۲ روز پس از بهبودی، از روشهای پیشگیری از بارداری اضافی مانند کاندوم استفاده کنید. اگر بیماری یا اسهال شما ادامه داشت، با پزشک عمومی یا پرستار صحبت کنید.
مصرف قرص بعد از بچه‌دار شدن
اگر به تازگی بچه‌دار شده‌اید و شیر نمی‌دهید، به احتمال زیاد میتوانید قرص را در روز ۲۱ پس از زایمان شروع کنید، اما باید با پزشک مشورت کنید. شما بلافاصله در برابر بارداری محافظت خواهید شد.
اگر قرص را دیرتر از ۲۱ روز پس از زایمان شروع کنید، برای ۷ روز آینده به پیشگیری از بارداری اضافی (مانند کاندوم) نیاز خواهید داشت. اگر در دوران شیردهی هستید، مصرف قرص ترکیبی تا ۶ هفته پس از زایمان به شما توصیه نمی‌شود.
مصرف قرص بعد از سقط جنین
اگر به تازگی سقط جنین کرده‌اید، باید مصرف قرص ال دی را تا ۵ روز بعد از آن شروع کنید تا از از بارداری ناخواسته جلوگیری شود. اگر قرص را بیش از ۵ روز پس از سقط جنین شروع کردید، باید از دیگر روشهای پیشگیری از بارداری ناخواسته استفاده کنید.
روشهای پیشگیری اورژانسی
در بعضی از شرایط که روابط جنسی محافظت نشده پیش می‌آید یا ممکن است موارد تجاوز جنسی پیش بیاید، در این شرایط باید از روشهای پیشگیری اورژانسی استفاده کرد. اگر استفاده از این روش به صورت درست باشد احتمال بارداری بسیار کمتر می‌شود، البته این روش صد در صد نیست و تا ۷۵ درصد احتمال بارداری را کاهش می‌دهد.
قرصهای اورژانسی با مهار و تاخیر در تخمک‌گذاری، بارداری ناخواسته را پیشگیری می‌کنند، اما اگر عمل لقاح صورت گرفته باشد مصرف این قرص‌ها کمکی نمی‌کند. روشهای زیر جزو روشهای اورژانسی هستند.
- قرص اورژانسی
- قرص ضدبارداری ترکیبی
- آی یو دی
نحوه مصرف قرص اورژانسی
قرص اورژانسی، از روشهای متداول پیشگیری است و حاوی ترکیبات پروژسترون می‌باشد. قرص اورژانسی در اندازه‌های 0/75 میلی‌گرمی و 1/5 میلی‌گرمی است. احتمال حاملگی با قرص اورژانسی حدود ۱/۱ درصد است. برای گرفتن بهترین نتیجه از قرص اورژانسی باید بلافاصله بعد از رابطه جنسی و قبل از تخمک‌گذاری، مصرف شود.
روش اورژانسی آی یو دی
آی یو دی، روشی اورژانسی برای جلوگیری از بارداری ناخواسته است. اگر آی یو دی، ۵ روز روز بعد از تماس جنسی در رحم قرار بگیرد احتمال بارداری را به یک درصد می‌رساند.
اگر اسپرم به تخمک برسد، بارداری ممکن است اتفاق بیفتد. پیشگیری از بارداری معمولاً با جدا نگه داشتن تخمک و اسپرم یا با توقف آزادسازی تخمک از این اتفاق جلوگیری می‌کند.