تست تشخیص سندرم تونل کارپال

چگونه سندروم تونل کارپال تشخیص داده می‌شود؟

اگر به سندرم تونل کارپال (CTS) مبتلا هستید، ممکن است متوجه شوید که چگونه علائم این عارضه می‌تواند بر کار روزمره و فعالیت‌های تفریحی شما تأثیر بگذارد. درد، سوزن سوزن شدن و ضعف در دست یا انگشتان ممکن است شما را از تایپ کردن در رایانه، نوشتن یا نگه داشتن وسایل بازدارد، این اختلال در فعالیت روزمره یکی از چالش برانگیزترین ویژگی‌های سندرم تونل کارپال (CTS) است. سندرم تونل کارپ یک نوروپاتی یا آسیب عصبی (گیر کردن عصب) است. با پینو بیبی همراه باشید تا از تشخیص نشانگان تونل کارپ بیشتر بدانید.

اهمیت تشخیص دقیق و افتراقی

تشخیص دقیق درد و سوزن سوزن شدن دست می‌تواند تضمین کند که بیمار درمان مناسب برای شرایط خاص خود را دریافت می‌کند. بنابراین چالش بزرگ این است که چگونه سندرم تونل کارپال تشخیص داده می‌شود و چگونه متوجه بشویم که تشخیص درست است؟ زیرا چندین مشکل عصبی وجود دارند که علائم مشابهی با سندرم تونل کارپ دارند و با تشخیص درست، می‌توان این سندرم را از باقی عوارض افتراق داد. سندرم پروناتور یا نوروپراکسی، سندرم رینود، نوروپاتی فشاری اولنار، لرزش انگشت سفید، رادیکولوپاتی لومبوساکرال، آرتریت شست، آتریت مچ دست علائمی شبیه سندرم تونل کارپ دارد.

علائم رایج سندرم کارپال

علائم نشانگان تونل کارپال زمانی ایجاد می‌شود که عصب میانی، که از ساعد به کف دست کشیده می‌شود، در مچ دست تحت فشار قرار گیرد یا فشرده شود. این ناحیه که تونل کارپال نام دارد شامل چندین تاندون و ساختار عروقی همراه با عصب مدیان است. (کارپال‌ها استخوان‌های مچ هستند و سقف تونل را تشکیل می‌دهند).

یکی از ساده‌ترین خودآزمایی‌ها برای سندرم تونل کارپال (CTS) شامل تجزیه و تحلیل و درک علائم است. علائم سندرم تونل کارپ ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• درد در مچ دست و ساعد
• درد در انگشت شست، انگشت اشاره و انگشت میانی
• سوزن سوزن شدن در انگشت شست، اشاره و انگشت میانی
• ضعف در دست

سندرم تونل کارپال یک آسیب استرسی مکرر در نظر گرفته می‌شود. به این معنی که ناشی از برخی حرکت‌ها یا حرکاتی است که بارها و بارها تکرار می‌شوند. به همین دلیل، علائم به تدریج و بدون آسیب خاصی ظاهر می‌شوند. علائم معمولاً با کار بیش از حد کامپیوتری که شامل استفاده از ماوس و تایپ کردن است بدتر می‌شود. سایر کارهای تکراری مانند نوشتن ممکن است باعث CTS شود.

اولین تصوری که ممکن است از سندرم تونل کارپال (CTS) داشته باشید ماهیت و رفتار علائم است. درد، سوزن سوزن شدن و ضعف در انگشت شست و دو انگشت اول که با استفاده مکرر از دست بدتر می‌شود، نشانه این است که ممکن است تونل کارپل تحت فشار است و مقصر این دردها و ناراحتی‌ها می‌باشد. اگر چنین است، ممکن است زمان آن فرا رسیده باشد که به پزشک مراجعه کنید.

تست‌های بالینی تشخیص نشانگان تونل کارپال

اگر مشکوک هستید که نشانگان تونل کارپال دارید، مراجعه به متخصص ایده خوبی است. متخصص پس از شنیدن شرح حال و ثبت علائم بیمار، ممکن است آزمایش‌های بالینی خاصی را برای تایید (یا رد کردن) سندرم تونل کارپ انجام دهد.

• اندازه‌گیری دامنه حرکت

پزشک ممکن است دامنه حرکتی دست و مچ را اندازه‌گیری کند. بسیاری از افراد مبتلا به CTS کاهش حرکت در مچ دست خود را نشان می‌دهند. این به دلیل تورم عصب و تاندون‌هایی است که از تونل کارپال عبور می‌کنند. این تورم از ایجاد حرکت طبیعی جلوگیری می‌کند و ممکن است حرکت خم شدن و اکستنشن مچ دست از بین برود.

• علامت تینل Tinel’s Sign

علامت تینل شامل ضربه زدن ملایم به عصب برای ایجاد علائم است. علامت تینل برای CTS با ضربه زدن توسط متخصص بر روی عصب میانی نزدیک مچ دست درست بالای کف دست انجام می‌شود. اگر این ضربه زدن باعث درد یا سوزن سوزن شدن در شست یا انگشتان شود، ممکن است پزشک به سندرم تونل کارپال مشکوک شود.

• تست فالن Phalen’s Test

آزمایش فالن شامل قرار دادن پشت دست‌ها در کنار هم در مقابل خود با مچ دست‌ها در حالت خم شدن شدید است. این خم شدن تونل کارپال را فشرده می‌کند و ممکن است باعث بروز علائم شود.

• قدرت گرفتن Grip Strength

گاهی اوقات، CTS باعث کاهش قدرت دست یا انگشتان می‌شود. متخصص ممکن است از ابزار خاصی به نام دینامومتر برای اندازه گیری قدرت گرفتن اشیاء استفاده کند. کاهش قدرت در دست ممکن است نشانه‌ای از CTS باشد، به خصوص اگر فرد علائم دیگری مانند درد و سوزن سوزن شدن در دست خود را احساس کند.

• تست الکترومیوگرافی Electromyography Test

تست الکترومیوگرافی (EMG) شامل قرار دادن سوزن‌های کوچک در بازوی فرد در طول مسیر عصب میانی است. این سوزن‌ها ممکن است از گردن و بالای بازو بیمار خارج شده و وارد دست شوند. پس از قرار دادن سوزن‌ها، یک شوک الکتریکی کوچک به بازوی و به دست بیمار فرستاده می‌شود. ابزارهای تخصصی سرعت این الکتریسیته را اندازه‌گیری خواهند کرد. اگر عصب میانی فشرده شود، سیگنال الکتریکی با عبور از مچ دست کند می‌شود که نشان دهنده سندرم تونل کارپال است.

• علامت مربع مچ دست The Square Wrist Sign

تست علامت مربع ارزیابی برای تعیین خطر ابتلا به سندرم تونل کارپ است. اگر نسبت ضخامت مچ دست تقسیم بر پهنای مچ دست از ۰.۷ زیاد باشد، آزمایش مثبت است.

• تست فشرده‌سازی کارپال Carpal Compression Test

با انگشت شست بر روی عصب میانی در داخل تونل کارپ، که درست در قسمت انتهایی چین مچ قرار دارد، فشار وارد کنید. اگر بیمار با بی‌حسی و گزگز در عرض ۳۰ ثانیه پاسخ دهد، آزمایش مثبت است.

آزمایش فالن چگونه انجام می‌شود؟

موقعیت‌های مختلف تست فالن فشار کمی را بر تونل کارپ بیمار وارد می‌کند. اگر بخشی از آزمایش فالن دردناک است یا باعث ناراحتی فرد می‌شود، به آزمایشگر باید اطلاع بدهد. این تست ساده است و شامل موقعیت‌های مختلف دست و مچ به شرح زیر است:

• فرد برای انجام این تست باید با دستان خود در از ناحیه مچ دست درست آن جایی که خم می‌شود، پشت به پشت هم قرار دهد.
• فرد باید دستان خود را در آن حالت نگه دارد، بازوهای خود را بالا می‌آورد تا آرنج‌ها تقریباً در سطح سینه قرار گیرند و بازوها صاف باشند.
• پزشک از بیمار می‌خواهد که این موقعیت را برای حدود یک دقیقه حفظ کند.
• پزشک از فرد می‌پرسد که آیا احساس سوزن سوزن شدن در انگشتان یا کناره‌های دست خود دارد یا خیر؟

تست فالن معکوس چیست؟

تست فالن معکوس بسیار شبیه تست فالن است. این مجموعه‌ای متفاوت از حرکات و موقعیت‌های دست است که علائم سندرم تونل کارپال را نیز بررسی می‌کند. ممکن است پزشک از بیمار بخواهد که یک یا هر دو تست را در طول آزمایش و تشخیص انجام دهد. مراحل انجام تست فالن معکوس عبارت هستند از:

• ابتدا فرد کف دستانش را روی هم قرار می‌دهد، دستان را در همین حالت تا رو به روی سینه بالا می‌آورد (آرنج‌ها به سمت بیرون (دور از مرکز بدن) قرار می‌گیرد (مانند زمانی که برخی افراد هنگام دعا دستان خود را در آن وضعیت نگه می‌دارند).
• در مرحله بعدی در همان حالت آرنج‌های خود را در جای خود نگه داشته، بیمار دستان خود را به سمت شکم خود پایین می‌آورد.
• متخصص از فرد می‌خواهد که دستان خود را نزدیک ناف خود برای حدود یک دقیقه نگه دارد.

تفاوت بین علامت تینل و آزمایش فالن چیست؟

تست فالن و علامت تینل هر دو آزمایش‌های فیزیکی در مطب هستند که متخصص ممکن است برای تشخیص سندرم تونل کارپال در مچ دست استفاده کند. تست فالن مجموعه‌ای از حرکات و موقعیت‌های دست است که در صورت ابتلا به سندرم تونل کارپ، دست‌ها یا انگشتان فرد را بی‌حس یا گزگز می‌کند.

علامت تینل یک احساس سوزن سوزن شدن است که وقتی پزشک روی عصب آسیب دیده به پوست بیمار ضربه می‌زند، ایجاد می‌شود. اگر پزشک مشکوک به این باشد که فرد به سندرم تونل کارپال مبتلا است، روی پوست او بالای عصب میانی مچ دست ضربه می‌زند. اگر این فشار سبک باعث ایجاد احساس سوزن سوزن شدن یا گزگز در انگشتان بیمار شود، ممکن است به سندرم تونل کارپال یا شکل دیگری از فشرده‌سازی عصب مبتلا باشد.

نتیجه‌گیری از تست‌های تشخیصی سندرم تونل کارپال

گاهی انجام این آزمایش‌ها و اقدامات خاص برای تایید تشخیص سندرم تونل کارپال کافی است. سپس متخصص ممکن است درمان‌هایی را برای کمک به کاهش علائم و بهبود عملکرد کلی بیمار تجویز کند. این ممکن است شامل ارجاع به فیزیوتراپی یا کاردرمانی باشد. اگر علائم شدید باشد یا حتی پس از شرکت فعال بیمار در درمان‌های محافظه کارانه، علائم و درد ادامه یابد، ممکن است تصویربرداری پیشرفته‌تری انجام شود.

سندرم تونل کارپال عمدتاً با معاینه مچ دست و دست و با شرح علائم بالینی تشخیص داده می‌شود. گاهی اوقات از تصویربرداری پیشرفته‌تری برای تشخیص کامل وضعیت بیمار استفاده می‌شود. این تصاویر ممکن است شامل موارد زیر باشد:

اشعه ایکس برای تشخیص سندرم تونل کارپال

اشعه ایکس (X-ray) می‌تواند تصاویری از وضعیت استخوان‌های ساعد، مچ و دست را به پزشک نشان دهد و شکستگی در این بخش‌ها ممکن است برخی از علائم نشانگان تونل کارپال را در بیمار ایجاد کند (باید به خاطر داشته باشید که شکستگی مچ دست معمولاً در اثر یک رویداد ضربه‌ای و آنی ایجاد می‌شود و سندرم تونل کارپال (CTS) معمولاً به تدریج شروع می‌شود.)

ام آر آی برای تشخیص سندرم تونل کارپال

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) به متخصص اجازه می‌دهد تا ساختارهای بافت نرم مچ دست و دست بیمار را تجسم کند. این شامل تصویری دقیق از عصب میانی، تاندون‌های مچ دست و رباط‌هایی است که مچ و دست را حمایت و پشتیبانی می‌کنند.

سی تی اسکن برای تشخیص سندرم تونل کارپال

توموگرافی کامپیوتری (CT) یک تصویر سه بعدی از استخوان‌های مچ دست و دست بیمار است و ممکن است توسط متخصص برای رد آرتروز یا شکستگی استخوان گرفته شود. نتایج تصاویر بیمار، همراه با شرح حال و معاینه بالینی، می‌تواند متخصص را به سمت تشخیص قطعی سندرم تونل کارپال سوق دهد.

تشخیص‌های افتراقی سندرم تونل کارپال

شرایط دیگری نیز وجود دارد که ممکن است با علائم سندرم تونل کارپال مشابه باشد و باعث اشتباه در تشخیص شود. این موارد شامل:

• رادیکولوپاتی لومبوساکرال: رادیکولوپاتی لومبوساکرال (اعصاب انتهای کمر و ستون فقرات) زمانی رخ می‌دهد که عصب گردن توسط فتق دیسک، آرتریت یا مشکلات مفصل فاست فشرده شود. این وضعیت ممکن است باعث شود درد از گردن به بازو و دست منتقل شود و برخی از علائم سندرم تونل کارپال را تقلید کند.
• فشرده‌سازی عصب اولنار: عصب اولنار (عصب زند زیرین) از زیر بغل تا نوک انگشت کوچک و انگشت انگشتری امتداد دارد. در صورت ضربه به این عصب به خصوص در ناحیه آرنج درد شدیدی احساس می‌شود (این درد شدید به خاطر عصب اولنار است که بدون محافظ می‌باشد) عصب اولنار می‌تواند در آرنج فشرده شود و باعث گزگز و بی‌حسی در دست و انگشت انگشتری و دیگر انگشتان شود. در حالی که این علائم کمی با فشردگی عصب مدیان در مچ دست متفاوت است، ممکن است با سندرم تونل کارپل اشتباه گرفته شود.
• آرتریت انگشت شست: آرتریت ممکن است بر مفصل کارپومتاکارپ (CMC) شست فرد تأثیر بگذارد. این ممکن است باعث ضعف و درد در شست و دست شود و بیمار را به این باور برساند که به نشانگان تونل کارپل مبتلا شده است.
• آرتریت مچ دست: آرتریت مچ دست ممکن است باعث درد دست، شست و انگشتان شود که ممکن است با سندرم تونل کارپل (CTS) اشتباه گرفته شود. اگر فرد مشکوک به سندرم تونل کارپال است، مهم است که به پزشک خود مراجعه کند. پزشک می‌تواند یک معاینه بالینی کامل انجام دهد و آزمایش‌های دقیقی را برای اطمینان از تشخیص مناسب تجویز کند. با تشخیص دقیق، بیمار می‌تواند بهترین درمان را برای شرایط خاص خود دریافت کند.

سوالات متداول در مورد سندرم تونل کارپال

• علائم هشدار دهنده سندرم تونل کارپال چیست؟ علائم اولیه سندرم تونل کارپال می‌تواند متفاوت باشد، اما یک سری علائم وجود دارند که در ابتدا بروز می‌کنند:
  • بی‌حسی یا درد مکرر در انگشت شست، انگشت اشاره و انگشت میانی
  • احساس تورم در آن انگشتان (حتی اگر آن‌ها متورم به نظر نمی‌رسند).
  • سوزن سوزن شدن انگشتان در طول شب که بیدار شدن با نیاز به تکان دادن دست‌ها یا مچ دست‌ها به منظور تسکین درد یا سوزن سوزن شدن (معروف به علامت تلنگر) همراه است.
• درد سندرم تونل کارپال چه احساسی دارد؟ سندرم تونل کارپال معمولاً باعث درد سوزشی یا تیر کشیدن می‌شود که در دست، مچ دست یا ساعد تا آرنج متمرکز می‌شود. همچنین می‌تواند باعث گرفتگی عضلات انگشتان، دست، مچ دست و ساعد شود.
• آیا می‌توان سندرم تونل کارپال را در خانه تشخیص داد؟ فقط یک متخصص می‌تواند به طور قابل اعتماد سندرم تونل کارپال را تشخیص دهد، به خصوص زمانی که معاینه مطب کافی نیست و آزمایش‌های تصویربرداری مورد نیاز است. علائم و نشانه‌های رایج سندرم تونل کارپال باید به اندازه‌ای باشد که احتمال ابتلا به این بیماری را به فرد گوشزد کند، بنابراین باید به دنبال تشخیص قطعی بود.
• چه آزمایش‌هایی برای تشخیص سندرم تونل کارپال استفاده می‌شود؟ اگر پزشک مشکوک باشد که ممکن است بیمار به سندرم تونل کارپال مبتلا باشد، یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد که شامل آزمایش‌های خاصی برای ارزیابی حساسیت عصب میانی، قدرت گرفتن اشیاء و سایر شاخص‌ها است. اگر این معاینه، تشخیص قطعی ارائه نکرد، آزمایشات تصویربرداری انجام می‌شود. تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) امکان مشاهده عصب میانی، تاندون‌ها و رباط‌های مچ دست و همچنین استخوان‌ها را فراهم می‌کند و می‌تواند نشان دهد که آیا فشرده‌سازی روی عصب وجود دارد یا خیر.
• چه شرایطی می‌تواند علائمی مشابه علائم سندرم تونل کارپال ایجاد کند؟ تعدادی از شرایط دیگر ممکن است باعث درد، سوزن سوزن شدن، بی‌حسی و سایر علائم مشابه سندرم تونل کارپال شوند، از جمله:
  • سندرم پروناتور یا نوروپراکسی AIN (آسیب به عصب بین استخوانی – قدامی)
  • سندرم رینود
  • نوروپاتی فشاری اولنار
  • لرزش انگشت سفید (Vibration white finger)  که باعث سوزن سوزن شدن، بی‌حسی و سفید شدن نوک انگشتان می‌شود.
  • استفاده طولانی مدت از ابزارهایی که ارتعاش می‌کنند.

سخن آخر

سندرم تونل کارپال یکی از شایع‌ترین بیماری‌هایی است که دست‌ها و مچ دست افراد را درگیر می‌کند. تونل کارپال توسط استخوان‌های مچ دست تشکیل می‌شود که به تاندون‌ها، رباط‌ها و اعصاب اجازه می‌دهد از آن عبور کنند تا به بقیه ناحیه دست برسند. سندرم تونل کارپال زمانی اتفاق می‌افتد که چیزی باعث تحریک یا اعمال فشار اضافی بر عصب میانی که از تونل کارپ فرد می‌گذرد، شود. حتی این سندرم (CTS) در بانوان باردار نیز اتفاق می‌افتد. تشخیص درست و افتراقی سندرم تونل کارپل از سایر عوارض مشابه بخش مهمی از مسیر درمان است.