تاثیر رنگ بر رشد نوزاد چیست؟

ممکن است این روزها در کلیه شبکه‌های اجتماعی خود لباس نوزاد با رنگ خنثی را مشاهده کنید. اما واقعاً تاثیر رنگ بر رشد نوزاد چیست؟ این سوال از کارشناسان پرسیده شده است. بر کسی پوشیده نیست که رنگ‌هایی مانند بژ و همه رنگ‌های خنثی برای نوزاد در بورس هستند و احتمالاً در شبکه‌های اجتماعی خود شاهد افزایش تصاویر بسیار زیبا از مهد کودک‌ها، اسباب‌بازی‌ها و لباس‌های کودک با رنگ‌های زمینی بوده‌اید. اما با این که رنگ‌های ملایم قطعاً برای نوزاد مد شده‌اند، این رنگ‌ها همچنین یک تغییر جهت از رنگ‌های روشن و شاد وسایل بازی و و فضاهایی هستند که به طور سنتی با دوران کودکی مرتبط بوده‌اند. 

پس آیا استفاده از رنگ بژ صرفاً یک روش شیک پوش کردن نوزاد توسط مادران و پدران است؟ آیا استفاده از رنگ‌های خنثی از شادی کودکی کم می‌کند؟ به راستی تاثیر رنگ بر رشد نوزاد چقدر مهم است؟ در این مقاله در مورد نظرات جمع آوری شده از کارشناسان در رابطه با نقش رنگ‌ها در رشد نوزاد صحبت خواهیم کرد. 

نوزادان چگونه رنگ را می‌بینند؟

رشد کامل بینایی نوزاد به زمان نیاز دارد؛ به این معنی که نوزاد نمی‌تواند فورا رنگ‌ها را تشخیص دهد. به گفته متخصصان، نوزادان در هنگام تولد فقط می‌توانند سایه‌های سیاه، سفید و خاکستری را مشاهده کنند. بنابراین مشاهده رنگ‌های با کنتراست بالا برای آن‌ها راحت‌تر است. نوزاد تا زمان رسیدن به ۳ تا ۴ ماهگی شروع به پردازش بصری رنگ‌ها نمی‌کند. هنگامی که بالاخره توانایی این کار را به دست می‌آورد، قرمز، آبی، زرد و سبز اغلب اولین رنگ‌هایی هستند که نوزاد به آن‌ها واکنش نشان می‌دهد.

رنگ‌ها چگونه بر نوزاد تاثیر می‌گذارند؟

نوزادان از زمانی که تازه متولد می‌شوند رنگ‌ها را می‌بینند. چشم‌های در حال رشد یک نوزاد می‌توانند کنتراست بالا را در رنگ‌ها، اشکال و اندازه‌ها به بهترین شکل ببینند. تحقیقات در حال انجام تایید می‌کنند که نوزادان ۴ ماهه رنگ‌های خاصی را ترجیح می‌دهند و توانایی تشخیص رنگ‌های مختلف در حدود ۱۸ ماهگی بهبود می‌یابد. در همان زمان است که نوزاد متوجه شباهت‌ها و تفاوت‌ها در شکل، اندازه و بافت اشیاء می‌شوند.

کودکان با توجه به شخصیت فردی و مرحله رشد، برخی از رنگ‌ها را دوست دارند و برخی دیگر را دوست ندارند. به همین دلیل است که والدین نیز باید برخی از اصول رنگ درمانی و روانشناسی رنگ را بدانند. رنگ‌ها توانایی الهام بخشیدن، برانگیختن، تسکین، التیام و حتی تحریک را دارند. همانطور که رنگ بر خلق و خوی بزرگسالان تاثیر می‌گذارد، بر رشد نوزاد و اشتهای او نیز تاثیر می‌گذارد. برای درک نحوه استفاده از رنگ، مهم است که با درک پاسخ‌ها و چگونگی تأثیر آن بر محیط جدید نوزاد خود شروع کنید.

تاثیر رنگ‌ بر رشد نوزاد چیست؟

جای تعجب نیست که رنگ می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر نحوه رشد بینایی کودک داشته باشد. اما همچنین می‌تواند در رشد مهارت‌های زبانی و هوش هیجانی کودک با افزایش سن نیز نقش داشته باشد. در ادامه خلاصه‌ای از چگونگی تاثیر رنگ‌ بر رشد جسمی، شناختی و عاطفی نوزاد آورده شده است.

تاثیر رنگ بر رشد شناختی و بصری نوزاد

آکادمی چشم پزشکی آمریکا خاطرنشان می‎کند که عصب بینایی کودک که وظیفه پردازش تصاویر بصری با انتقال آن‌ها از چشم به مغز را بر عهده دارد، در سه سال اول زندگی نوزاد به سرعت رشد می‌کند. بنا به گفته متخصصان، در ابتدا نوزادان تازه متولد شده نمی‌توانند تصاویر را به صورت تمام رنگی ببینند، بنابراین اکثر اسباب بازی‌ها و کتاب‌های نوزاد برای چند ماه اول زندگی از تصاویر روشن با کنتراست بالا (مانند سیاه و سفید) و فضای سفید زیاد استفاده می‌کنند. 

این رنگ‌ها، شکل‌ها و الگوهای متضاد، رشد نوزاد را به روش‌های مختلف تقویت می‌کنند. بنا به گفته متخصصان اطفال، دیدن و پردازش این رنگ‌ها در مقایسه با رنگ‌های کم رنگ با کنتراست پایین‌تر، برای نوزادان آسان‌تر است. به‌ علاوه، این رنگ‌ها همچنین به تقویت رشد اعصاب بینایی و تشویق رشد شناختی نوزاد بدون تحریک بیش از حد او کمک می‌کنند.

نوزاد با رشد تدریجی قادر است رنگ‌های بیش‌تری را پردازش کند و معمولاً تا ۶ ماهگی می‌تواند طیف رنگی کامل را ببیند. با بالا رفتن سن کودک، سلول‌های چشم او نیز رشد می‌کنند. هر چه نوزاد رنگ بیش‌تری ببیند، شبکیه چشم او بهتر شروع به پردازش رنگ‌ها می‌کند. به همین دلیل توصیه می‌شود که به علاقه نوزاد و مدت زمانی که به چیزی نگاه می‌کند، توجه داشته باشید. این کار می‌تواند به اضافه شدن رنگ‌های بیشتر به محیط پیرامون کودک کمک کند تا به آرامی رشد بصری او را تحریک کند و پیوند بین پردازش بصری و شناختی را تقویت کند. سلول‌های مغز از حواس مختلف در حال رشد نوزاد اطلاعات ورودی دریافت می‌کنند که به اعصاب اجازه می‌دهد توسعه و رشد پیدا کنند. هرچه محرک‌های بصری بیش‌تری به نوزاد ارائه دهید، شبکیه چشم او بیش‌تر رشد می‌کند و اعصاب بینایی نوزاد پیشرفت می‌کنند.

تاثیر رنگ بر رشد زبان نوزاد

رنگ‌ها نقش مهمی در رشد زبان کودک نیز دارند. با بالا رفتن سن کودک، او ممکن است به رنگ‌های اصلی و روشن تمایل پیدا کند. به خصوص اسباب‌بازی‌ها و اشیاء با رنگ‌های شاد می‌توانند برای کودک نوپا جالب باشند (بر خلاف رنگ‌های کم‌ رنگ‌تر مانند رنگ‌های پاستل). دلیل این موضوع این است که رنگ‌های روشن توجه کودک را به خود جلب می‌کنند و می‌توانند فرصتی را برای آموزش به او در مورد آنچه که می‌بیند فراهم کنند. 

گرچه ماه‌ها طول می‌کشد تا کودک شروع به صحبت کند، اما توصیف دنیای اطراف و کمک به رشد زبان کودک هرگز زود نیست. والدین می‌توانند جملاتی مانند: “آیا کامیون آبی را دوست داری؟” یا «به این کامیون آبی نگاه کن! این کامیون آبی هم رنگ این بالش آبی است.» را برای کودک به کار ببرند. این کار به ایجاد و تکمیل واژگان کودک برای نام‌های رنگ‌های مختلف کمک می‌کند و همچنین به او کمک می‌کند تا ارتباط برقرار کنند و به الگوهای محیط خود توجه کنند.

همچنین برای کودکان کوچک‌تر به خاطر سپردن رنگ‌ها آسان‌تر از نشانه‌های کلامی است، بنابراین افزودن رنگ به اشیا می‌تواند به بهبود حافظه کودک کمک کند. به علاوه بسیاری از مطالعات، رنگ‌های خاصی را با فعالیت و تحریک مغز کودک مرتبط می‌دانند. از سنین کودکی، کودکان رنگ‌ها را با اشیاء خاص مرتبط می‌کردند (برای مثال  رنگ زرد برای خورشید، آبی برای آسمان). رنگ ها به ارزیابی، تخمین و تعریف اشیا کمک می‌کنند. این می‌تواند به یک کودک نوپا کمک کند تا کلمات جدید یاد بگیرد و دامنه توجه خود را افزایش دهد. به عنوان مثال، یک کودک می‌تواند رنگ قرمز را به یک ماشین آتش نشانی مرتبط با خطر مرتبط کند.

تاثیر رنگ بر رشد عاطفی نوزاد

به مرور که کودک رشد می‌کند، تداعی رنگ‌ها با احساسات مختلف می‌تواند به او کمک کند تا تمام احساسات بزرگ خود را پردازش کند. در واقع کودک در ۳ سالگی ممکن است رنگ زرد را با شادی و آبی را با غم و اندوه مرتبط کند. بنا به گفته متخصصان، رنگ‌ها می‌توانند تخیل کودک را تقویت کنند. درک رنگ به کودک در خلاقیت و درک این که هر رنگ چیست و چه چیزی را نشان می‌دهد، کمک می‌کند. برای هماهنگ کردن رنگ با احساسات، باید بین یک محرک بصری، یک محرک عاطفی و توانایی بیان کلامی نام یک رنگ، ارتباط وجود داشته باشد. 

با این که رنگ‌های متضاد و روشن وقتی کودک شروع به پردازش و یادگیری رنگ‌های مختلف می‌کند مهم هستند، ممکن است با بزرگ‌تر شدن کودک شما برای او بیش از حد تحریک کننده شوند. به عنوان مثال رنگ زرد را در نظر بگیرید: در حالی که رنگ زرد مرتبط با شادی است، زیاد بودن آن می‌تواند باعث استرس شود. در واقع، طبق یک مطالعه علمی سطوح بازی با رنگ‌های زیاد برای کودکان پیش دبستانی و بزرگ‌تر پرت کننده حواس است. به مرور زمان که کودک شما رشد می‌کند، رنگ‌های خنثی و آرام‌تر حتی ممکن است به آرامش کودک کمک کنند.

در ادامه چند روش برای نشان دادن این که تاثیر رنگ بر رشد نوزاد چگونه است را بیان می‌کنیم:

1. کودک به رنگ‌های روشن به خوبی واکنش نشان می‌دهد؛ زیرا نشان دهنده سرزندگی طبیعت او می‌باشد.
2. رنگ‌های ملایم‌تر یا پاستلی برای اتاقی که قرار است نوزاد در آنجا بخوابد، بهترین انتخاب هستند.
3. استفاده بیش از حد از رنگ زرد می‌تواند احساسات خشم و ناامیدی را برانگیخته کند و در نتیجه نوزاد بی حوصله و بیش از حد تحریک شود.
4. کودکانی که کج خلقی یا سایر مشکلات رفتاری را تجربه می‌کنند، ممکن است از اثرات تسکین دهنده محیط آبی رنگ خوششان بیاید.
5. رنگ آبی می‌تواند به بدن برای مبارزه با بیماری‌های همراه با تب و آرام شدن پس از شوک کمک کند.
6. افرادی که ناراضی هستند، وقتی در معرض نور زرد قرار می‌گیرند، حالت چهره خود را تغییر می‌دهند.

در حالی که فرآیند تصمیم گیری برای انتخاب رنگ وسایل، اتاق و لباس نوزاد می‌تواند طاقت فرسا باشد، پیروی از این راهنمای رنگی ساده می‌تواند به شاد، رنگارنگ و جالب بودن محیط جدید کودک شما کمک کند:

قرمز

همیشه جلب توجه می‌کند. این توانایی را دارد که به بدن انرژی دهد و ذهن کودک را تحریک کند. این یک رنگ گرم است که احساسات قدرتمندی از اشتیاق، قدرت و میل را برمی‌انگیزد. اگرچه رنگ قرمز برای دیوارهای مهد کودک بسیار فعال و قدرتمند است، اما می‌تواند با بی حالی مقابله کند. قرمز در مقادیر کم مناسب است و انرژی را افزایش می‌دهد. از استفاده از رنگ قرمز در محیطی که نیاز به آرامش است، خودداری کنید.

آبی

این رنگ هماهنگی، وحدت و امنیت است. آرامش را تقویت می‌کند و به دلیل اثرات خنک کنندگی، برای نوزادی که به راحتی گرمش می‌شود مفید است.

زرد

نشان دهنده جوانی، سرگرمی، شادی، نور خورشید و سایر احساسات بازیگوشانه است که باعث تحریک، فعال شدن و رهایی از ترس می‌شود. رنگ زرد محیط را روشن می‌کند و به ما کمک می‌کند تا چیزها را به وضوح ببینیم. از مصرف مقادیر شدید یا زیاد زرد روشن در اتاق کودک خودداری کنید؛ زیرا می‌تواند باعث اضطراب و تحریک بیش از حد در نوزاد شود.

نارنجی

ترکیبی از قرمز و زرد و رنگ شادی است. این یک رنگ سرگرم کننده است و برای دختران و پسران به یک اندازه خوب است و اعتماد به نفس، برون گرایی و استقلال را در کودک تشویق می‌کند. می‌توانید از نارنجی تیره‌تر برای فضایی فوق‌العاده دنج یا نارنجی روشن‌تر برای فضای مدرن استفاده کنید.

سفید

نمادی از وضوح، بی گناهی و پاکی و همچنین آغازی جدید و تولدی دوباره است. این رنگ برای رنگ آمیزی هر اتاق، به خصوص اتاق نوزادان تازه متولد شده عالی است. یک اتاق سفید روشن با رنگ‌های مختلف می‌تواند برای کودک عالی باشد، اگر آن را به درستی انجام دهید و نگران کثیفی آن نباشید.

سبز

نماد طبیعت است و در نتیجه باعث ایجاد یک محیط آرام می‌شود. سبز یک رنگ آرامش بخش است که برای چشم آسان است و قدرت شفابخشی برای آن دارد. دانشمندان همچنین دریافته اند که رنگ سبز ممکن است سرعت خواندن و درک کودک را بهبود بخشد. اگر در یک محیط شهری زندگی می کنید، افزودن رنگ سبز به اتاق کودک شما می‌تواند راهی عالی برای ارتباط با طبیعت باشد.

چه رنگ‌هایی برای رشد نوزاد بهترین انتخاب هستند؟

کارشناسان موافق هستند که رنگ‌های سیاه، سفید و با کنتراست بالا برای رشد اولیه نوزاد بهترین انتخاب هستند و طیفی از رنگ‌ها می‌توانند به کودکان کمک کنند تا احساسات اصلی خود را بعدا مدیریت کنند. اما آیا این بدان معناست که رنگ‌های بژ و خنثی ممکن است مانع رشد کودک شوند؟ 

متخصصان می‌گویند در حالی که اسباب‌ بازی به رنگ بژ مضر نیست، اسباب‌ بازی با طرح سیاه و سفید پررنگ (که کنتراست بالایی دارد) احتمالاً برای نوزاد شما جالب‌تر خواهد بود. با این حال، لازم نیست همه چیز را سیاه و سفید کنید! خبر خوب این است که اشیاء زیادی وجود دارند که کنتراست رنگی واضحی را برای نوزاد دارند و ممکن است حتی فکرش را هم نکنید. ممکن است متوجه شوید که نوزاد شما مجذوب پنکه سقفی است (حتی وقتی روشن نیست) که نمونه‌ای از یک شی در دنیای واقعی است که نوع رنگ‌های متضاد مورد نیاز نوزاد را دارد. خوشبختانه یافتن و ایجاد این تضادهای طبیعی رنگی، مانند قرار دادن یک پنکه سقفی تیره در سقفی با رنگ روشن یا یک بالش روشن روی یک صندلی با رنگ تیره آسان است. به‌ علاوه، بسیاری از اسباب‌ بازی‌های کودک دارای رنگ‌های اصلی و طرح‌های چشمگیر هستند تا تحریک بصری مورد نیاز نوزاد را فراهم کنند؛ بنابراین لازم نیست همه وسایل نوزاد را با رنگ خاص یا با مقدار خاصی از اختلاف رنگ خریداری کنید.

نتیجه نهایی؟ رنگ‌های متضاد و روشن برای رشد کودک مهم هستند، اما به این معنی نیست که باید عشق خود را به رنگ‌های خنثی و بژ در مورد وسایل نوزاد کنار بگذارید. بیش‌تر اسباب‌ بازی‌های کودک روی رشد اولیه او تمرکز دارند، بنابراین تا زمانی که ترکیب خوبی از رنگ‌های خنثی و ملایم داشته باشند، بینایی نوزاد به خوبی رشد می‌کند. اگر در مورد رشد بینایی یا شناختی کودک نگران هستید، آن را با پزشک خود چک کنید. رشد بصری به طور مستقیم با سایر اهداف رشدی کودک مرتبط است. بنابراین اگر در مورد بینایی یا پردازش بصری نگرانی دارید، با پزشک اطفال فرزند خود تماس بگیرید.