از زمانی که کودک شما دو ساله می‌شود، هر ماه تغییرات بزرگی را در او مشاهده خواهید کرد. او احتمالاً با حرکت در محیط اطراف خود به تنهایی، کمی استقلال به دست می‌آورد. همچنین این احتمال وجود دارد که او به تلاش برای انجام کارهای بیش‌تری بدون کمک شما علاقه نشان دهد.
تخیل کودک دو ساله شما نیز در حال رشد کردن است. برای یک کودک، هدف از بازی کردن در برقراری ارتباط و درک دنیای اطراف کودک به همان شکل که او آن را درک می‌کند، می‌باشد. بازی کردن برای رشد کودک ضروری است؛ زیرا به اجتماعی شدن، یادگیری، حل خلاقانه مسئله و بیان افکار و احساسات در زمانی که کلمات در دسترس نیستند، کمک می‌کند. کودک ۲ ساله شما دوست دارد مهارت‌های حرکتی، خلاقیت، مهارت‌های اجتماعی و استقلال خود را به نمایش بگذارد. می توانید انتظار داشته باشید که کوچولوی شما بین ۲ تا ۳ سالگی پیشرفت‌های بزرگ رشد داشته باشد.
زبان کودک دو ساله و رشد مهارت‌های شناختی او
در دو سالگی کودک، تغییرات بزرگی از نظر مهارت‌های کلامی و شناختی رخ می‌دهد. مهارت‌های زبان و شناختی کودک دو ساله با رفتارهای زیر پیشرفت می‌کند:
- از جملات دو کلمه‌ای مانند «من می‌روم» استفاده می‌کند.
- کلمات شنیده شده در مکالمات را تکرار می‌کند.
- وقتی اشیا را پنهان می‌کنید، می‌تواند آنها را پیدا کند.
- هنگامی که اشیاء را نام می‌برید، به آن یا تصاویر اشاره می‌کند.
در ادامه نگاهی به برخی از بزرگ‌ترین نقاط عطف رشد مهارت‌های زبان و مهارت‌های شناختی در کودک دو ساله می‌اندازیم.
تخیل و تظاهر به بازی
در حوالی دو سالگی کودک، کودک خردسال خود را مشاهده خواهید کرد که بیشتر تمایل دارد بازی‌های تخیلی ایجاد کند و فعالیت‌ها را با هم با ترتیبی پیچیده‌تر ترکیب می‌کند تا این که با یک اسباب بازی یا فعالیت با اسباب بازی دیگر بازی کند. این علامتی است که نشان می‌دهد ذهن کودک در حال برقراری ارتباط بیشتر است و شروع به درک روابط بین اشیاء یا ایده‌های مختلف می‌کند. کودک شما طبیعتاً شما را برای شرکت در بازی خود درگیر می کند و از شما دعوت می‌کند تا به دنیای او بپیوندید. کودکان خردسال از بازی‌هایی شامل وانمود کردن مانند استفاده از آشپزخانه اسباب بازی برای پختن یک غذا یا کیک خوشمزه، استفاده از جاروبرقی اسباب بازی برای تمیز کردن زمین یا استفاده از کیت پزشکی اسباب بازی برای واکسن زدن به عروسک خود لذت می‌برند.
این سن همچنین زمانی است که کودک شما شروع به کاوش می‌کند و سعی می‌کند بفهمد که در بازی مسائل چگونه کار می‌کنند. مهم است که تا آنجا که می‌توانید فرصت‌های زیادی برای اکتشاف به او بدهید. فرزند شما احتمالاً از انجام دادن کارهای تکراری، مثل خراب کردن برج اسباب بازی لذت خواهد برد. تکرار یک رفتار به کودک شما کمک می‌کند تا یاد بگیرد؛ اگرچه ممکن است شما مشتاق باشید که او سریع‌تر از این مرحله عبور کند.
ارتباط بهتر
با این که کودکان با سرعت‌های متفاوتی رشد می‌کنند، اما اکثر کودکان خردسال تا دو سالگی به گفتن حداقل ۵۰ کلمه تسلط می‌یابند. مهارت های زبانی پسران ممکن است با سرعت کم‌تری نسبت به دختران رشد و توسعه پیدا کند. اما قبل از تولد سه سالگی کودک، اکثر کودکان دو ساله می‌توانند جملات سه کلمه‌ای را بسازند.
کودک دو ساله شما همچنین می‌تواند دستورات دو مرحله‌ای ساده مانند «لطفاً اسباب‌بازی را بردار و به من بده.» را دنبال کند. همچنین ممکن است هنگام کتاب خواندن برای او، در کتاب‌های آشنا داستان را کامل کند.
بهبود مهارت های تفکر و حل مسئله
مغز کودک شما در این سن به سرعت در حال رشد است. برخی از پیشرفت‌های جدید و هیجان انگیز رشد او شامل موارد زیر می‌باشند:
- مرتب کردن اشکال و رنگ‌ها
- پیدا کردن اشیاء که در زیر چندین چیز پنهان شده‌اند.
- ساخت برج‌هایی با چهار بلوک اسباب بازی یا بیشتر
- کودک یک دست غالب پیدا می‌کند.
در این سن، کودکان عمدتاً از طریق حواس خود، حرکت و از طریق آزمون و خطا یاد می‌گیرند. آنها یاد می‌گیرند که در ذهن خود به ایده‌ها فکر کنند و آنها را در دنیای واقعی امتحان کنند. به همین دلیل، صحبت در مورد ایده‌ها با کودک دو ساله بسیار مهم است! این کار به او کمک می‌کند تا اطلاعات را پردازش کند و در عین حال نشان دهد که شما به آنچه او فکر می‌کند، احترام می‌گذارید.
رشد حرکتی، دست و انگشتان کودک دو ساله
ممکن است متوجه شوید که کودک دو ساله شما به تازگی کنترل بهتری بر حرکات دست و انگشتان خود دارد که باعث رشد مهارت‌های بسیاری می‌شود. مهارت‌های فیزیکی کودک دو ساله شامل موارد زیر می‌باشد:
- آموختن نحوه کار کردن زیپ و گیره روی لباس
- ممکن است شلوار خود را بالا و پایین بکشد.
- سعی می‌کند موها یا دندان‌های خود را مسواک بزند.
- هنگام راه رفتن، اسباب بازی‌ها را با خود حمل می‌کند یا به دنبال خود خود می‌کشد.
بهبود مهارت‌های حرکتی ظریف
ممکن است متوجه شوید که کودکان ۲ ساله به تازگی کنترل بهتری بر حرکات دست و انگشتان خود دارند که این، نشانه‌ای از رشد مهارت‌های حرکتی ظریف است. اغلب کودکان دو ساله می‌توانند چهار بلوک اسباب بازی را روی یکدیگر بچینند یا مکعب‌های هندسی اسباب بازی را در حفره‌های هم شکل خود قرار دهد.
آثار هنری کودک خردسال شما نیز به شدت در دو سالگی حال رشد و بهتر شدن است. به‌جای خط خطی کردن شلوغ پلوغ (و در عین حال بامزه)، احتمال بیش‌تری وجود دارد که نوشته‌های هدفمندتری از جمله دایره‌ها و خطوطی که افقی، عمودی، مورب یا منحنی هستند را بکشد.
دویدن، پریدن، و بالا رفتن
در ۲ سالگی، ماهیچه‌های کودک شما شروع به رشد می‌کند که مهارت‌های بالا رفتن و دویدن او را بهبود می‌بخشد. بیشتر کودکان دو ساله می‌توانند از مبلمان بالا بروند، روی نوک پای خود بایستند و مسافت‌های کوتاهی را بدوند. کودک شما بیشتر شبیه یک بزرگسال شروع به راه رفتن می‌کند، می تواند بدون افتادن در کنار شما راه برود و باید بتواند با کمی کمک از پله‌ها بالا برود.
پرتاب و گرفتن توپ
کوچولوی شما عاشق این است که در این سن بازی کند. در ۲ سالگی، کودکان خردسال توانایی بیش‌تری در پرتاب توپ و تلاش برای گرفتن آن با دو دست دارد. او ممکن است هر بار موفق نباشد، اما در حال درک مفهوم گرفتن و پرتاب است. کودک دو شما همچنین در حال یادگیری نحوه شوت کردن توپ است، بنابراین گذراندن زمان کافی در فضای باز راهی عالی برای کمک به او برای تسلط بر این مهارت جدید و سرگرم کننده است.
رشد مهارت‌های عاطفی و اجتماعی دو سالگی کودک
احساسات بزرگ زیادی در بدن کوچک کودک دو ساله شما وجود دارند! در ادامه به برخی از اصلی‌ترین رفتارهای اجتماعی و عاطفی او در این سن اشاره می‌کنیم:
یادگیری ابراز خود
این سن اغلب نشانه شروع کج خلقی است. این حالت قابل انتظار است؛ زیرا کودکان خردسال یاد می‌گیرند که چگونه وقتی ناامید، ناراحت، خسته یا گرسنه هستند، خود را ابراز کنند.
از آنجایی که کودکان دو ساله فاقد مهارت‌های کلامی مناسب برای گفتن “من عصبانی هستم” یا “من احساس تنهایی می‌کنم” را ندارند، نمی‌توانند به کسی بگویند که چه احساسی دارند. بنابراین آنها به احتمال زیادی این احساسات را نشان می‌دهند. بنابراین وقتی کودک شما روی زمین افتاد و شروع به جیغ زدن کرد، تعجب نکنید. این بخشی از رشد معمولی کودک خردسال است.
زمانی که کودکان خردسال خشم و ناامیدی را تجربه می‌کنند، احساسات خود را در رفتارهای خود به صورت واکنش مانند عصبانیت، سرپیچی و غیره نشان می‌دهند. زیرا مغز آنها هنوز در حال رشد است و هنوز کنترل خود را یاد نگرفته‌اند تا بتواند احساسات بزرگ خود را مدیریت کرده و به آنها پاسخ دهند. به طور کلی، احساسات بزرگ برای کودک بسیار طاقت فرسا و ترسناک هستند که در آن کودک به دنبال ارتباط و وابستگی، مثلاً نیاز به در آغوش گرفتن یا نگه داشته شدن توسط والدین به عنوان وسیله ای برای احساس کنترل بیشتر است.
نتیجه نهایی؟ تمام تلاش خود را بکنید تا به او با صبر، عشق و همدلی کمک کنید تا احساسات خود را پردازش کرده و آنها را حل کنند. هر چه باشد دو ساله بودن آسان نیست.
علاقه تدریجی به کودکان دیگر
بیشتر کودکان دو ساله ذاتاً “خود محور” هستند؛ به این معنی که هنوز نمی‌توانند درک کنند که افراد ممکن است افکار یا نگرانی‌هایی خارج از زندگی کودک داشته باشند. آنها فکر می‌کنند که دنیا همیشه حول محور آنها و نیازهایشان می‌چرخد. بنابراین تعجب نکنید اگر کودک خردسال آماده بازی با کودکان دیگر به شیوه سنتی دادن و گرفتن نیست. در عوض، او ممکن است ترجیح دهد در کنار بچه های دیگر بازی کنند، نه با آنها.
اما حتی در این مرحله، کودک دوست دارد در کنار دیگران باشد. بودن در کنار دیگران یک فرصت عالی برای فرزند شما برای یادگیری در مورد تعاملات اجتماعی به شمار می‌رود.
رفتارها را تقلید می‌کند
کودک شما بین ۲ تا ۳ سالگی یاد می‌گیرد که از رفتارهای کودکان و بزرگسالان تقلید کند. او نه تنها اعمال را تقلید می‌کند، بلکه کلماتی را که می‌شنود را نیز اغلب با همان لحن تکرار می‌کند. بنابراین مهم است که زبان بزرگسالان را در اطراف کودک خود محدود کنید.
در این سن، کودکان دو ساله از والدین، خواهر و برادر بزرگ‌تر و کسانی که در تلویزیون می‌بینند، تقلید می‌کنند. آنها نه تنها این کار را برای یادگیری انجام می‌دهند، بلکه می خواهند احساس کنند که درگیر هستند. اگر رفتار تقلید شده نامناسب به نظر می‌رسد، نگران نباشید. کودکان نمی‌توانند قضاوت کنند که آیا رفتارهایشان مناسب است یا نه و اینجاست که شما برای راهنمایی کودک درگیر می‌شوید.
سایر نقاط عطف دیگر برای کودک دو ساله
تغذیه و میان وعده
کودک دو ساله شما به احتمال زیاد بیشتر از برنامه غذایی جامد با سه وعده غذایی در روز به علاوه یک یا دو میان وعده، پیروی می‌کند. متخصصان توصیه می‌کنند که کودک خردسال شما از هر یک از گروه های غذایی زیر به صورت روزانه بخورد:
- سبزیجات و میوه‌ها
- برنج، سیب زمینی، محصولات آرد و غلات
- مرغ، ماهی، تخم مرغ و سایر گوشت‌ها
- پنیر، شیر و لبنیات اضافی
به گفته متخصصان، در این سن بسیاری از کودکان در مورد غذاهایی که می‌خورند سخت‌گیر می‌شوند و این کاملاً رایج است.
ایده‌های میان وعده برای کودکان
سال‌های خردسالی ممکن است حساس‌ترین زمان برای فرزندان شما باشد. طرد کردن و خودداری کردن از خوردن غذا در این سن رایج است. ما اغلب از والدین می‌شنویم که کودک دو ساله آنها از خوردن غذایی که قبلاً آن را پذیرفته بود و می‌خورد، دست کشیده است یا هر روز همان غذا را می‌خواهد. در مورد این موضوع استرس نداشته باشید. مصرف نامنظم غذا و تغییر سلیقه کودک در این سن کاملاً طبیعی است. کودکان در این سن هنوز در حال کشف استقلال خود هستند که می‌تواند آنها را در تلاش برای به دست آوردن کنترل بیشتر مشتاق‌تر کند.
چگونه با تنقلات کنار بیاییم
بر کسی پوشیده نیست که کودکان خردسال عاشق تنقلات و خوراکی هستند. در حالی که نگرانی در مورد عادات میان وعده آنها آسان است، به والدین توصیه می‌شود تا طرز فکر خود را در مورد خوراکی و میان وعده تغییر دهند. از آنجایی که شکم کودک آنقدر کوچک است که نمی‌تواند تنها به سه وعده غذایی در روز برای رسیدن به انرژی و مواد مغذی مورد نیاز روزانه خود متکی باشد، داشتن زمان میان‌وعده در رژیم غذایی کودک ضروری است. شما باید میان وعده‌ها را به‌عنوان «وعده‌های کوچک» در نظر بگیرید که باید از دو تا سه گروه غذایی تشکیل شود. به عنوان مثال، نصف تکه نان سبوس دار را با کره بادام و موز ورقه شده روی آن یا یک ماست کم چرب همراه با توت فرنگی و کراکر را به عنوان میان وعده برای کودک خود آماده کنید.
میان وعده راه بسیار خوبی برای جبران کمبود مواد مغذی است که ممکن است در وعده‌های غذایی کودک از بین رفته باشد و همچنین فرصتی برای وارد کردن مقداری فیبر به رژیم غذایی کودک را در اختیار شما قرار می‌دهد. مهم‌تر از همه، میان وعده ها باید به جای غذاهای بسته بندی و فرآوری شده و آماده که ممکن است حاوی مقادیر زیادی نمک، چربی های اشباع شده و قندهای اضافه شده باشند، روی غذاهای کامل تمرکز داشته باشند. با این که این غذاها در حد اعتدال مناسب هستند، مهم است که گزینه‌های غذایی کامل را در کنار آنها قرار دهید.
برنامه خواب منسجم تر برای کودک دو ساله
اکثر کودکان خردسال قادر هستند که بیشتر مدت زمان شب را حداقل به مدت ۱۱ ساعت بخوابند. آنها ممکن است در مواقع استرس، بیماری یا پس از یادگیری یک کار جدید مانند راه رفتن دوباره شروع به بیدار شدن کنند. ممکن است کودک خردسال شما همچنان به دو چرت در طول روز نیاز داشته باشد یا ممکن است فقط یک چرت طولانی‌تر داشته باشد. یک برنامه منظم چرت زدن باعث می‌شود کودک شما به اندازه کافی بخوابد.
هنگامی که کودک شما می‌تواند از تخت خود خارج شود و شما تخت او را برای این کار آماده کرده‌اید، زمان آن فرا رسیده است که کودک خود را به تخت کودک ببرید. اگر کودک شما ۹۰ سانتی متر قد دارد، ممکن است بخواهید او را به تخت کودک منتقل کنید، حتی اگر هنوز از تخت خود بیرون نیامده است. سن معمول برای بیرون آمدن از تخت نوزاد حدود ۱۸ ماه تا سه سال است.
انتقال کودک دو ساله از صندلی غذای کودک به میز شام
این سن یک فرصت عالی برای انتقال کودک شما از یک صندلی غذای کودک به میز شام است. استقلال تازه به دست آمده کودک دو ساله ممکن است او را تشویق کند که بیشتر مانند یک “بچه بزرگ” رفتار کند و جایگاه خود را در خانه بدست آورد.
در سن دو سالگی، کودک دو ساله باید غذاهایی مشابه بقیه اعضای خانواده بخورد. این غذاها شامل انواع میوه‌ها و سبزیجات نیز می‌باشد. با این حال، مهم است که به یاد داشته باشید در حالی که کودکان باید غذاهای مشابه شما بخورند، اما شکم کوچک آنها نیاز به وعده‌های غذایی کوچک تری دارد. یک قانون مناسب این است که یک قاشق غذاخوری از هر نوع غذا به ازای هر سال سن (یعنی ۲ قاشق غذاخوری برای کودک دو ساله) در نظر بگیرید.