اهمیت لالایی برای خواب کودک چیست؟

موسیقی از کودکی تا بزرگسالی تاثیرات اثبات شده‌ای بر مغز ما داشته است. در چند ماه اول پس از تولد، مغز موسیقی را در بخش‌های خاصی پردازش می‌کند. این کار به کودک کمک می کند تا با موسیقی ارتباط برقرار کند، حرکت کند، آرام شود، با آن هماهنگ شود و احساس لذت کند. لالایی‌ که یک آهنگ آرامش بخش است، کودکان را آرام می‌کند و آنها را می خواباند. استفاده از شعرهای کودکانه در طول سال‌ها یک روال قدیمی خواباندن کودکان بوده است که توسط مادران و پدران مورد استفاده قرار می‌گیرد. وقتی که فرزند کوچک شما کم کم رشد می‌کند، یکی از مسائل مهمی که ممکن است با آن روبرو شوید، مربوط به مسئله خواب او است. خواب، بخشی بسیار حیاتی از رشد و توسعه کودکان است و تأثیر قابل توجهی در سلامت و رشد شناختی، روحی و جسمی آنها دارد. یکی از راه‌های مؤثر و طبیعی برای کمک به کودکان در خواب رفتن، استفاده از لالایی است. لالایی‌ خواندن به کودکان کمک می‌کند آرام شوند. در این مقاله، به بررسی اهمیت لالایی برای خواب کودکان خواهیم پرداخت.

لالایی چیست؟

لالایی یک آهنگ آرامش بخش است که برای آرام کردن کودک و خواباندن او استفاده می‌شود. این شعرها ریشه‌های تاریخی متفاوتی دارند. اما بیش‌تر آن‌ها نشات گرفته از موسیقی مدرن هستند. سال‌هاست که مادر و پدر لالایی را در برنامه خواب کودک خود قرار داده‌اند. لالایی به طور کلی بر اساس ریتم ۶/۸ با ملودی ملایم و ریتمیک است. همچنین شامل اشعار تکراری برای عادت دادن کودک به آهنگ است. لالایی‌ به زبان‌های مختلف در سرتاسر دنیا وجود دارد و به کار می‌رود.

واکنش نوزادان به لالایی چگونه است؟

تحقیقاتی در آزمایشگاه موسیقی هاروارد روی نوزادان آمریکایی با لالایی به زبان‌های مختلف و ملودی های نا آشنا انجام شد. پژوهشگران در این تحقیقات دریافتند که نوزادان به لالایی‌هایی با زبان دیگر و آهنگ نا آشنا نیز واکنش نشان می‌دهند و در برخورد با آن آرام می‌شوند.

محققان هر کودک را وادار به تماشای یک ویدیوی انیمیشن از دو شخصیت در حال آواز خواندن کردند. سپس، پاسخ نوزادان به این ویدئوها را بر اساس چندین شاخص آرامش ارزیابی کردند. این شاخص‌ها شامل گشاد شدن مردمک، ضربان قلب، دفعات پلک زدن و فعالیت الکترودرمی بود. یافته‌ها نشان داد که نوزادان کاهش ضربان قلب، گشاد شدن مردمک‌ها و کاهش فعالیت الکترودرمی را نسبت به لالایی‌های ناآشنا داشتند. این آزمایش نشان داد که آواز خواندن برای نوزاد اثرات روانی خاصی دارد که می‌تواند آن‌ها را بخواباند.

آواز خواندن برای نوزاد چه فوایدی دارد؟

نوزادان از همان مراحل اولیه یاد می گیرند که چگونه بین صداها و ملودی‌ها تمایز قائل شوند. آنها همچنین می توانند ملودی‌ها و شخصیت‌های مختلف یک انیمیشن را تشخیص دهند. نوزادان همچنین می توانند یک شی را با اشعار و آهنگ‌های خاص شناسایی کنند. آواز خواندن برای نوزاد فواید زیادی دارد. سه مورد از رایج ترین آنها عبارتند از:

• نوزادان را آرام می کند و آنها را می خواباند: لالایی باعث آرامش و آرامش نوزادان در حال گریه می شود. به کودک کمک می کنند تا به جای عصبانیت، احساسات خود را بهتر بیان کند. هنگامی که کودکان خواب بهتری داشته باشند، شاد و فعال می‌شوند و بیش‌تر در فعالیت‌های روزمره مشارکت می‌کنند. موسیقی به تنظیم احساسات کودکان و بزرگسالان کمک می‌کند. وقتی کودکی هنگام خواب ناراحت است، منطقی است که والدین برای کمک به کنترل آن و تغییر یک احساس منفی مانند ترس تبدیل به یک احساس مثبت احساسات به لالایی روی آورند. موسیقی می‌تواند احساسات خاصی را از طریق ارتباطات عصبی تحریک کند. به همین دلیل است که فردی که ناراحت و غمگین است ممکن است موسیقی غمگین را برای کمک به رهایی از احساسات فرو خورده خود پخش کند و به آن گوش دهد. همچنین به همین دلیل است که یک جراح ممکن است قبل یا در حین جراحی به موسیقی مثبت و با صدای بلند گوش دهد. لالایی فضای احساسی لازم برای یک زمان خواب آرام را ایجاد می‌کنند.
• رشد زبان را تسریع می‌کند: کودک شما به لالایی گوش می‌دهد و زبان‌های مختلف و واژگان جدید را از لالایی‌ها یاد می‌گیرد. این امر مهارت‌های زبانی و آموزش قوی را در سنین کودکی در آن‌ها ایجاد می‌کند. همچنین ممکن است کودک زودتر شروع به صحبت کند.
• پیوند بین والدین و فرزند را تقویت می‌کند: آواز خواندن برای نوزاد تأثیرات عمیقی بر رابطه شما با فرزندتان می‌گذارد. اگر در برنامه خواب کودکتان برای او لالایی می‌خوانید، بهتر است خودتان آهنگی را برای او بسازید. سعی کنید لالایی شما شامل اشعاری باشد که احساسات و ارتباط شما با کودکتان را نشان می‌دهد. گوش دادن منظم به یک لالایی خاص به کودک کمک می‌کند بیش‌تر به شما نزدیک شود. اعصاب به این فرصت طلایی برای ایجاد پیوند مرتبط است و با هورمونی به نام اکسی توسین مرتبط است. مادران ممکن است به یاد داشته باشند که این هورمون به عنوان “هورمون انقباض زایمان” یا “هورمون شیر” معروف است، اما در هنگام لالایی نیز ظاهر می‌شود. اکسی توسین در هنگام آواز خواندن آزاد می‌شود. اکسی توسین ناشی از موسیقی مهم است. زیرا اکسی توسین به عنوان هورمون عشق و هورمون نوازش نیز شناخته می‌شود. به همین دلیل است که به ایجاد پیوندهای قوی تر در رابطه مادر یا پدر و کودک کمک می‌کند. جالب است که اکسی توسین فقط هر زمانی که شما آواز می‌خوانید آزاد نمی‌شود. یک لالایی نصفه نیمه کم‌تر احتمال دارد که تولید اکسی توسین را تحریک کند، بنابراین والدین باید از ته دل و کاملاً در لحظه آواز بخوانند. پیوند قوی‌ بین والدین و فرزند، لالایی را در خواباندن کودک موفق‌تر می‌کند، زیرا کودک در حضور کسی که دوستش دارد و به او وابسته است، راحت‌تر است.

همچنین می‌توانید وقتی هنوز باردار هستید، برای فرزند خود لالایی بخوانید. برخی از متخصصان بهداشت پیشنهاد می‌کنند از لالایی‌ برای آشنایی کودک با ملودی حتی قبل از تولد او استفاده شود.

• روتین خواب ایجاد می‌کند: لالایی ها به این دلیل در خواب کودکان موثرند که به ایجاد یک روال قبل از خواب کمک می‌کنند. متخصصان خواب مدام به مادران و پدران خسته یادآوری می‌کنند که یک برنامه روتین خواب برای کودک خود ایجاد کنند. انجام کارهای یکسان هر شب به کودک کمک می‌کند تا فعالیت‌های روز تا عصر خود را تنظیم کند. این اتفاقات کوچک، چه یک حمام گرم و با عطر اسطوخودوس یا یک قصه در کنار شومینه باشد، همگی سیگنال هایی را به مغز کودک ارسال می‌کنند که زمان خواب نزدیک است. زمانی که کودک این نشانه‌ها را دریافت می‌کند، کودک می‌تواند زمان خواب را بسیار راحت‌تر بپذیرد.
• احساس امنیت در کودک ایجاد می‌کند: یکی از نیازهای اصلی انسان، نیاز به حس امنیت و آرامش است و چگونه پاسخ گفتن به این نیاز، تاثیر عمیقی در شکل‌گیری شخصیت کودکمان دارد و یکی از کارهایی که می‌تواند این احساس را به شکلی خوشایند برای او رقم بزند، خواندن لالایی است، زیرا به طور طبیعی پدر و مادر برای خواباندن یا آرام کردن فرزندشان، با صدایی آرام، شروع به خواندن لالایی می‌کنند؛ در این زمان اگر او در آغوش گرم پدر یا مادر باشد، احساس امنیت کرده و می‌تواند با تکیه بر مهر و محبت والدینش، آرامش یابد و به خوابی شیرین رود.

سایر فواید لالایی خواندن برای نوزادان و کودکان:

• مهارت‌های زبان کودک را تحریک می‌کند.
• رشد شناختی را تحریک می‌کند.
• حافظه و دامنه توجه کودک را بهبود می‌بخشد.
• مفاهیمی مانند روزهای هفته را به کودک آموزش می‌دهد.
• سطح استرس و اضطراب کودک را کاهش می‌دهد.
• لالایی‌هایی را از سراسر جهان معرفی می‌کند.

از آنجایی که موسیقی ارتباط نزدیکی با فرهنگ دارد، منطقی است که لالایی ها فقط به یک فرهنگ محدود نشوند. بررسی لالایی‌های کشورها و فرهنگ‌های مختلف علاوه بر بررسی رابطه بین والدین و کودک، ما را با فرهنگ کشورهای مختلف نیز آشنا می‌کند.

چگونه برای کودک خود لالایی بخوانیم؟

لالایی ها به آرامش کودک شما کمک می کند و رشد یادگیری و رفتاری او را تحریک می کند. نکات زیر به شما کمک می کند برای نوزاد خود بهتر لالایی بخوانید:

• اشعار تکراری را انتخاب کنید: لالایی هایی با اشعار تکراری موثرتر عمل می‌کنند. سعی کنید یک زمان خاص را برای لالایی به کودک خود اختصاص دهید و در تکرار آن منظم باشید. همچنین می‌توانید چند آهنگ با اشعار و ملودی‌های مشابه انتخاب کنید و هر شب در یک زمان خاص برای کودک خود بخوانید.
• نرم و ملایم باشید: سعی کنید تن صدای خود را پایین بیاورید تا شعر شما نرم و آرام‌تر شود. اما آن را تبدیل به یک شعر خسته کننده نیز نکنید و لذت را از بین نبرید. هنگام آواز خواندن برای کودک، تعادلی بین هیجان و آرامش را در صدای خود حفظ کنید.
• یک لالایی شخصی بسازید: شما می‌توانید از شخصیت‌ها و تصاویر واقعی در لالایی‌های خود استفاده کنید تا آن را برای کودک خود آشناتر کنید. بیشتر آهنگ‌ها و ملودی‌ها مربوط به سال‌ها پیش است. بنابراین علایق کودکتان را لحاظ کنید و مثل این که دارید با او صحبت می کنید آواز بخوانید.
• بازیگوشی کنید: اگر کودک شما حال و هوای بازی دارد، لالایی را برای او خسته کننده نکنید. در عوض، آن را با عناصر سرگرم کننده، مانند یک حیوان پشمالو یا حیوان خانگی خود ترکیب کنید. می‌توانید با اسباب بازی مورد علاقه کودکتان حرکات خوابیدن و خمیازه کشیدن را انجام دهید تا او را بخوابانید.

فواید موسیقی در دوران بارداری برای مادر

این که موسیقی در رشد مغز کودک پیش از تولد نقش مهمی دارد، حقیقتی اثبات شده است. گوش دادن به موسیقی در دوران بارداری نه تنها اثری آرام بخش و نشاط آور بر روی زن باردار دارد، بلکه تاثیر مثبتی بر جنین نیز دارد. در حدود هفته ۱۶ تا ۱۸ بارداری، فرزند شما اولین صدای خود را می‌شنود. علم ثابت کرده است که در چند ماه آخر بارداری، نوزاد متولد نشده می‌تواند صدای مادر و زبان مادری خود را تشخیص دهد و حتی الگوهای کلمات و قافیه ها را به خاطر می آورد. مطالعات نشان داده است که گوش دادن به موسیقی در دوران بارداری می‌تواند از بسیاری جهات برای مادر و جنین مفید باشد. گوش دادن به موسیقی یک راه آسان برای بهبود خلق و خو یا کاهش استرس مادر است. موسیقی درمانی به دلیل قدرت شفا بخشی که دارد از زمان‌های قدیم برای درمان انواع مشکلات جسمی و روحی مورد استفاده قرار می گرفته است. بنابراین طبیعی است که در دوران بارداری کمی احساس نگرانی و استرس کنید. اما سطوح بالای استرس و اضطراب در دوران بارداری می‌تواند خطر سقط جنین، زایمان زودرس و تولد نوزاد با وزن کم را افزایش دهد. اضطراب مادر در اوایل بارداری نیز با استعداد کودک به اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD) در سال‌ها بعدی زندگی او مرتبط است.

به همین دلیل، گوش دادن به موسیقی ممکن است به آرامش ذهن شما و بهبود خلق و خوی شما کمک کند که به نوبه خود به کاهش سطح استرس و اضطراب شما کمک می‌کند. به گفته متخصصان، موسیقی همچنین می‌تواند استرسی را که جنین در رحم احساس می‌کند کاهش دهد. موسیقی می‌تواند احساسات مثبتی را در جنین برانگیزد که به شما کمک می‌کند تا با نوزاد متولد نشده خود پیوند برقرار کنید. ارتباط قوی‌تر با فرزند متولد نشده شما می‌تواند رابطه شما و نوزادتان را نزدیک‌تر کند.

فواید خواند لالایی در دوران بارداری برای کودک

۱- تقویت حواس شنوایی: به نظر می‌رسد موسیقی برای کودک شما امواج صوتی ریتمیک است. کودک روی صدای شما تمرکز می‌کند. این باعث تحریک مهارت‌های شناختی و حواس شنوایی او می‌شود و در عین حال رفلکس های او را بهبود می‌بخشد.

۲- باعث رشد شخصیت می شود: اعتقاد بر این است که نوع موسیقی که در دوران بارداری به آن گوش می‌دهید و لالایی که برای کودک خود می‌خوانید، می‌تواند به شکل گیری شخصیت فرزند شما در زمان رشد کمک کند. بنابراین، لالایی آرام بخش ممکن است رفتاری آرام و ساکت را در کودک شما تشویق کند در حالی که ریتم بلند ممکن است باعث تشدید ویژگی های تهاجمی شود.

۳- استرس را کاهش می‌دهد: موسیقی به شما آرامش می‌دهد و در هنگام استرس یا اضطراب شما را آرام می‌کند. این به نوبه خود کودک شما را نیز آرام می‌کند. بنابراین خواندن لالایی و گوش دادن به موسیقی یک روش موثر برای مقابله با استرس در دوران بارداری است.

۴- افزایش فعالیت مغز: موسیقی می‌تواند به فعال‌تر شدن مغز کودک کمک کند و موجب توسعه مهارت‌های شنیداری و گفتاری، سلامت عاطفی و هوشیاری ذهنی او شود. برای مثال، نوزادان تازه متولد شده می توانند یک آهنگ را تا چهار ماه پس از تولد به خاطر بسپارند. نوزادان همچنین با توانایی ذاتی در تشخیص ضرب‌های موسیقی متولد می‌شوند.

۵- افزایش پیوند با مادر: حداقل از ماه ششم یا هفتم بارداری، مادر و کودک در ارتباط نزدیکی هستند که با نزدیک شدن به تاریخ زایمان رشد می‌کند. بنابراین خواندن لالایی می تواند احساس تداوم و همراهی را برای مادر و نوزاد ایجاد کند.

۶- تقویت و تحریک بیان کلامی: بررسی‌ها نشان داده است که نوزادان به موسیقی که قبل از تولد شنیده‌اند، با حرکت یا خیره شدن به منبع موسیقی واکنش نشان می‌دهند.

۷- افزایش رشد اجتماعی و عاطفی: صدای والدین و همچنین موسیقی بر شنوایی کودک تأثیر می گذارد و به طرز شگفت انگیزی می‌تواند در رشد اجتماعی و عاطفی او موثر باشد.

سخن آخر

لالایی خواندن برای کودکان یک روش موثر برای ایجاد آرامش و خواب آرام‌بخش کودک است. با ایجاد ارتباط احساسی قوی‌تر با فرزندان خود، آنها را به رشد و توسعه سالم و موفق ترغیب کنید. از امروز شروع کنید و با لالایی‌خواندن لحظات شیرینی را همراه با کودک خود ایجاد کنید.