نترسید، سرماخوردگی در بارداری با منشاء ویروسی در این دوران بسیار شایع و خوش خیم است، اما اثرات ناخوشایندی دارد. در اکثر مواقع هیچ خطری برای سلامت مادر یا کودک آینده وجود ندارد. آبریزش بینی، آبریزش چشم، عطسه، سرفه، گلودرد، بدون شک نشانه سرما خوردگی است.
چگونه آن را درمان کنیم؟ با این حال، شما به خوبی می‌دانید، زمانی که باردار هستید، اکثر داروها برای شما منع مصرف دارند. علاوه بر این، تصادفی نیست که شما اغلب برای مدتی سرما خورده‌اید، زیرا بارداری به دلیل عملکرد پروژسترون منجر به تضعیف سیستم ایمنی بدن می‌شود. بنابراین شما بیشتر مستعد ابتلا به عفونت هستید. اما نگران نباشید، چه بزرگ و چه کوچک، سرماخوردگی یک عفونت شایع است و در بیشتر مواقع جدی نیست.
برای درمان سرماخوردگی در دوران بارداری، باید از روش‌های طبیعی استفاده کرده و از داروهای شیمیایی تا حد ممکن دوری کرد مگر آنکه با تجویز پزشک شما باشد. بهترین راه برای درمان سرماخوردگی، استراحت کردن و نوشیدن آب بیشتر است. همچنین، مصرف مقدار کافی مواد مغذی مانند فیبر و ویتامین C هم می‌تواند به درمان این بیماری کمک کند. در ادامه بیشتر به بررسی سرماخوردگی در بارداری می‌پردازیم.
علت سرماخوردگی در بارداری چیست؟
سرماخوردگی در دوران بارداری به دلیل کاهش سیستم ایمنی بدن مادر است. در این دوره، بدن مادر برای حفظ جنین و تغذیه آن، قدرت سیستم ایمنی پایینی دارد. همچنین، تغییرات هورمونی در دوران بارداری نیز باعث تحریک بیشتر مجاری تنفسی و افزایش خطر سرماخوردگی می‌شود. به علاوه، بارداری ممکن است باعث کاهش نفس‌گیری شود که با خزیدن هوا، مستقیما به ریه‌ها وارد شده و عامل ابتلا به سرماخوردگی می‌شود.
علائم سرماخوردگی در زنان باردار
توجه به این نکته ضروری است که زنان باردار ممکن است علائم سرماخوردگی مشابه زنان غیرباردار را تجربه کنند، از جمله:
- گلودرد
- آبریزش یا گرفتگی بینی
- سرفه کردن
- عطسه کردن
- سردرد
- تب خفیف
- خستگی
- بدن درد
چگونه سرماخوردگی را در دوران بارداری درمان کنیم؟
درمان سرماخوردگی در بارداری می‌تواند چالش برانگیز باشد زیرا استفاده از بسیاری از داروها ممکن است در دوران بارداری بی‌خطر نباشد. با این حال، در اینجا چند راه حل وجود دارد که به طور کلی بی‌خطر در نظر گرفته می‌شوند.
درمان خانگی سرماخوردگی بارداری
- استراحت: به خود استراحت کافی بدهید تا به بدن خود فرصت دهید تا بهبود یابد.
- مایعات فراوان بنوشید: هیدراته ماندن برای مبارزه با سرماخوردگی ضروری است. مقدار زیادی آب، آبمیوه و چای گیاهی گرم بنوشید.
- غرغره با آب نمک: غرغره آب نمک می‌تواند به کاهش علائم گلودرد کمک کند.
- از قطره‌های بینی نمکی استفاده کنید: قطره‌های بینی نمکی می‌توانند با شستشوی مجاری بینی به رفع احتقان کمک کنند.
- از مرطوب کننده استفاده کنید: یک مرطوب کننده رطوبت را به هوا اضافه می‌کند که می‌تواند به رفع احتقان و سرفه کمک کند.
- داروهای طبیعی را امتحان کنید: داروهای طبیعی مانند عسل، زنجبیل و سیر ممکن است به مبارزه با سرماخوردگی کمک کنند.
همیشه بهتر است قبل از مصرف هر گونه دارو یا مکمل در دوران بارداری با پزشک خود مشورت کنید.
درمان گیاهی سرماخوردگی بارداری
در دوران بارداری، مهم است که در مورد داروهای گیاهی احتیاط کنید و قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید. در اینجا چند گیاه وجود دارد که ممکن است به کاهش علائم سرماخوردگی در بارداری کمک کند:
- سرخارگل: این گیاه به دلیل توانایی آن در تقویت سیستم ایمنی شناخته شده است و ممکن است به کوتاه کردن مدت سرماخوردگی کمک کند. با این حال، برای استفاده طولانی مدت، به خصوص در دوران بارداری، توصیه نمی‌شود.
- زنجبیل: زنجبیل دارای خواص ضد التهابی است و می‌تواند به تسکین گلودرد و کاهش احتقان بینی کمک کند. مصرف آن در مقادیر متوسط در دوران بارداری بی‌خطر است.
- سیر: سیر یکی دیگر از گیاهانی است که می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی و مبارزه با عفونت‌ها کمک کند. همچنین مصرف آن در مقادیر متوسط در دوران بارداری بی‌خطر است.
- بابونه: این گیاه دارای خواص ضد التهابی است و ممکن است به تسکین سرفه و تسکین گلودرد کمک کند. مصرف آن در مقادیر متوسط در دوران بارداری بی‌خطر است.
لازم به یادآوری است که داروهای گیاهی نباید جایگزین مراقبت‌های پزشکی یا داروهای تجویز شده توسط پزشک فرد باردار شوند.
درمان سرماخوردگی بارداری با دارو
بهتر است قبل از مصرف هر دارویی در دوران بارداری با یک متخصص زنان باردار مشورت کنید. آن‌ها می‌توانند در مورد اینکه چه چیزی برای درمان علائم سرماخوردگی در دوران بارداری ایمن و موثر است، راهنمایی کنند.
درمان بی‌ضرر سرماخوردگی بارداری
همانطور که نامشخص است داروهای بدون ضرر بسیار مطمئن‌تر از داروهای دارای عوارض جانبی هستند. برای سرما خوردگی بارداری، توصیه می‌شود که از روش‌های طبیعی و ساده استفاده کنید که ممکن است به شما کمک کنند درمان خود را با داروهای بدون ضرر انجام دهید.
در زیر فهرستی از داروهای بی‌ضرر برای سرماخوردگی در بارداری آمده است:
- برگ‌های نعناع: یکی از روش‌های سنتی برای درمان سرماخوردگی، استفاده از برگ‌های نعناع است. برگ نعناع برای کاهش سرفه و درد گلو، تسکین احتقان بینی و گلو، و همچنین کاهش تب بسیار مؤثر است.
- ۲. آب گرم با نمک: آب گرم با نمک، که به آن حمام نمک می‌گویند، می‌تواند به عنوان روشی مناسب برای درمان سرماخوردگی باشد. این روش می‌تواند به کاهش تنگی نفس، تسکین سرفه و بیماری‌های گوش و گلو کمک کند.
- عسل: عسل یک روش طبیعی برای درمان سرماخوردگی است. عسل می‌تواند برای تسکین گلو در حال التهاب، حفظ رطوبت دهان و سرفه غیر محرک عالی باشد.
- اسانس نعناع: اسانس نعناع می‌تواند به تسکین آنفولانزا، تب و سرفه غیر محرک کمک کند. یک یا دو قطره اسانس نعناع را می‌توانید به یک لیوان آب گرم اضافه کرده و آن را نوشیده و تنفس کنید.
- آب لیمو: آب لیمو به دلیل ویتامین C زیادی که در آن وجود دارد، به عنوان یکی از بهترین روش‌های طبیعی برای درمان سرماخوردگی شناخته شده است. می‌توانید یک عدد لیمو را به دو لیوان آب گرم اضافه کنید و نوشیده و تنفس کنید.
- دم کرده از زنجبیل: دم کرده از زنجبیل، که به عنوان یکی از بهترین روش‌های طبیعی برای درمان سرماخوردگی شناخته شده است، به عنوان یک نوشیدنی گرم و آرامش‌بخش برای کمک به آرامش فکری و حفظ دما در بدن کاربرد دارد.
آرام کردن سرفه زنان باردار
سرفه ناشی از سرماخوردگی در بارداری رایج است و ضروری است که در این دوران مراقبت بیشتری از خود داشته باشید زیرا بدن شما تغییرات قابل توجهی را تجربه می‌کند. بسیار مهم است که قبل از مصرف هر گونه دارو یا درمان خود سرانه به دنبال مشاوره پزشکی باشید زیرا ممکن است برخی از داروها در دوران بارداری مناسب نباشند.
در اینجا چند کار وجود دارد که می‌توانید برای کاهش علائم سرفه سرد در دوران بارداری انجام دهید:
- مایعات فراوان از جمله مایعات داغ مانند سوپ یا چای گیاهی بنوشید.
- از محصولات لبنی اجتناب کنید زیرا می‌توانند تولید مخاط را افزایش دهند.
- در اتاق خواب خود از مرطوب‌کننده یا بخارساز استفاده کنید.
- تا حد امکان استراحت کنید و از استرس دوری کنید.
- برای تسکین گلودرد با آب نمک غرغره کنید.
- استنشاق بخار با منتول (Menthol) یا روغن اکالیپتوس می‌تواند به رفع احتقان کمک کند.
- هنگام خواب حتما از بالشت اشتفاده کنید تا به راحتی تنفس کمک کنید.
اگر علائم شما ادامه یافت یا بدتر شد، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
از کدام اسپری بینی در بارداری استفاده کنیم؟
در مورد اسپری بینی، مشورت با پزشک قبل از استفاده از هر دارویی در دوران بارداری ضروری است. برخی از اسپری‌های بینی در دوران بارداری بی‌خطر هستند و برخی دیگر ممکن است خطرناک باشند. با این حال، اسپری‌های بینی تجویزی حاوی استروئیدها باید فقط تحت نظارت پزشک استفاده شوند.
آیا سرماخوردگی در بارداری خطرناک است؟
بله، سرماخوردگی در بارداری می‌تواند خطرناک باشد. زیرا از آنجایی که سیستم ایمنی در دوران بارداری ضعیف می‌شود، سرماخوردگی می‌تواند عفونت‌های شدیدتری را به دنبال داشته باشد. همچنین در بعضی موارد، سرماخوردگی می‌تواند باعث رشد نامناسب جنین شود و خطر ابتلا به بیماری‌های خطرناک مانند پری اکلامپسیا را افزایش دهد.
برای پیشگیری از سرماخوردگی در بارداری، می‌توانید از دوش گرم، مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین C، پوشیدن لباس‌های گرم و مناسب استفاده کنید. از تماس با افرادی که سرماخورده‌اند نیز اجتناب کنید. همچنین در صورت بروز سرماخوردگی، باید به پزشک مراجعه کرده تا برای شما درمان مخصوصی تجویز کند.
خطرات سرماخوردگی برای جنین چیست؟
سرماخوردگی به طور کلی برای خود جنین مضر نیست، مگر اینکه مادر دچار عوارض بیماری شود. با این حال، یک زن باردار مبتلا به سرماخوردگی باید اقدامات احتیاطی بیشتری را برای محافظت از خود و نوزاد متولد نشده‌اش انجام دهد، زیرا سیستم ایمنی بدن در دوران بارداری ضعیف‌تر است.
برخی از خطرات احتمالی سرماخوردگی در بارداری عبارتند از:
- زایمان زودرس: زنانی که در دوران بارداری دچار عفونت تنفسی شدید می‌شوند، در معرض افزایش خطر زایمان زودرس و زایمان هستند.
- پریشانی جنین: اگر زن باردار در اثر سرماخوردگی دچار تب شدید شود این تب شدید باعث ایجاد استرس در جنین در حال رشد خواهد شد.
- ناهنجاری‌های مادر زادی: این خطر جزئی وجود دارد که سرماخوردگی شدید در سه ماهه اول بارداری می‌تواند خطر برخی از ناهنجاری‌های مادرزادی را افزایش دهد.
- آسم: عفونت شدید تنفسی در دوران بارداری ممکن است خطر ابتلا به آسم را برای نوزاد افزایش دهد.
برای به حداقل رساندن این خطرات، زنان باردار باید اقدامات احتیاطی لازم را برای جلوگیری از بیماری انجام دهند، مانند شستن مکرر دست‌ها، اجتناب از تماس با افراد بیمار و استراحت زیاد. اگر زنی در دوران بارداری دچار سرماخوردگی شد، باید با پزشک خود برای مشاوره در مورد نحوه مدیریت علائم و کاهش خطر عوارض مشورت کند.
موارد منع مصرف در صورت سرماخوردگی در زنان باردار
به طور کلی، زنان باردار باید قبل از مصرف هر گونه دارو یا داروهای گیاهی برای سرماخوردگی با پزشک خود مشورت کنند. برخی از داروها و درمان‌ها ممکن است در بارداری به دلیل خطرات احتمالی منع مصرف داشته باشند، از جمله:
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن می‌توانند خطر خونریزی و زایمان زودرس را افزایش دهند.
- داروهای ضد احتقان مانند سودوافدرین و فنیل افرین می‌توانند بر جریان خون در جفت تأثیر بگذارند و باید با احتیاط مصرف شوند.
- آنتی هیستامین‌ها، مانند دیفن هیدرامین یا کلرفنیرامین، به طور کلی بی‌خطر در نظر گرفته می‌شوند اما برخی از مطالعات احتمال بروز نقص‌های مادرزادی را در صورت مصرف در سه ماهه اول نشان می‌دهد.
- داروهای گیاهی مانند اکیناسه، گلدن سیل و جینسینگ می‌توانند زایمان را تحریک کنند و باید از مصرف آن‌ها اجتناب شود.
توجه به این نکته مهم است که برخی از داروها ممکن است در طول سه ماهه خاصی از بارداری بی‌خطر در نظر گرفته شوند، در حالی که برخی دیگر ممکن است اینطور نباشند. بنابراین، توصیه می‌شود قبل از مصرف هر گونه دارو یا درمانی برای سرماخوردگی در دوران بارداری، با پزشک مشورت کنید.
فرد باردار با علائم سرماخوردگی در چه صورت به پزشک مراجعه کند؟
به عنوان یک قاعده کلی، زنان باردار در صورت مشاهده علائمی که آن‌ها را نگران می‌کند یا باعث ناراحتی آن‌ها می‌شود، باید با پزشک خود مشورت کنند. توجه به سلامتی خود به خصوص در دوران بارداری بهتر از تعلل در استفاده از خدمات پزشکی است، بنابراین بهتر است برای اطمینان از سلامت نوزاد و مادر، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
سخن آخر
سرماخوردگی در بارداری یکی از مشکلات شایع در این دوران به شمار می‌رود. شایع‌ترین علت آن، عفونت ویروسی است که ممکن است با سرما، آنفولانزا، سینوسیت و یا تب‌های مختلف همراه باشد. این بیماری باعث ایجاد سرفه، بینی‌پر، گلودرد، عطسه و تب می‌شود.
برای درمان سرماخوردگی در دوران بارداری، باید از روش‌های طبیعی استفاده کرده و از داروهای شیمیایی تا حد ممکن دوری کرد مگر آنکه با تجویز پزشک شما باشد. بهترین راه برای درمان سرماخوردگی، استراحت کردن و نوشیدن آب بیشتر است. همچنین، مصرف مقدار کافی مواد مغذی مانند فیبر و ویتامین C هم می‌تواند به درمان این بیماری کمک کند. استفاده از گلاب، زنجبیل، عسل و لیمو شیرین نیز می‌تواند علائم سرماخوردگی را کاهش دهد.
از طرفی، جلوگیری از سرما خوردگی با محافظت از بدن در مقابل سرما و استفاده از ماسک یا رعایت فاصله اجتماعی نیز اهمیت دارد. همچنین، واکسیناسیون در برابر آنفولانزا با دستور پزشک نیز از روش‌های پیشگیری است که در دوران بارداری مناسب است. در صورت بروز علائم شدید، بهتر است به پزشک مراجعه کرده و درباره درمان مناسب صحبت کنید.