شیردهی در بارداری

بارداری بلافاصله پس از زایمان قبلی و مسئله شیردهی در این دوران، یکی از مسائلی است که ممکن است برخی از مادران با آن مواجه شوند. آن­ها احساس می­کنند که با مشکل غیرقابل‌حلی روبه­رو هستند و حتماً خود یا فرزندشان آسیب خواهند دید اما واقعیت آن است که این مسئله آن‌قدرها هم که فکر می‌کنید، عجیب نیست و بدون ایجاد دردسر می‌توان این مرحله را هم‌پشت سر گذاشت.

بارداری در دورانی که فرزند قبلی هنوز شیرخوار است و از شیر مادر تغذیه می­کند، نیاز به توجه ویژه دارد تا هم مادر به سلامت و آرامش از این دوران گذر کند و هم جنین نیازهایش تأمین شود و به‌خوبی روند رشد خود را طی نماید. اگر شما هم در این دوران هستید و یک فرزند در راه و یک فرزند شیرخوار در خانه دارید، این متن را با دقت ویژه مطالعه کنید.

بررسی علل بارداری در دوران شیردهی

برخی از بانوان فکر می­کنند چون در طول دوران شیردهی، عادت ماهیانه نمی­شوند پس امکان بارداری در این دوران وجود ندارد اما این­طور نیست. این موضوع به شرایط و مسائل گوناگونی وابسته است که در ادامه به آن می­پردازیم.

البته ذکر این نکته ضروری است که عدم عادت ماهانه در ۲ سال شیردهی کامل برای همه بانوان صادق نیست و این مدت وابسته به مسائل ژنتیکی، وراثت، تغییرات هورمونی، زایمان قبلی و موارد دیگری وابسته است.

بانوانی که سیکل عادت ماهانه منظمی ندارند، ازجمله کسانی هستند که ممکن است با مسئله بارداری در دوران شیردهی مواجه شوند؛ زیرا در این افراد فرایند تخمک­گذاری بدون بروز علائم عادت ماهانه ایجاد شود و فرد بدون اطلاع از این موضوع اقدام به نزدیکی کرده و باردار شود.

در برخی از بانوان نیز دوران شیردهی به نوزاد به­دنیا آمده در این مسئله تعیین‌کننده است. اگر نوزاد در ماه­های اول، به­طور کامل از شیر مادر تغذیه کند، احتمال این اتفاق کاهش می­یابد. چون بدن ازنظر هورمونی اجازه تخم­گذاری و آمادگی برای بارداری بعدی را نمی­دهد، اما اگر نوزاد شما به­خصوص در ماه­های اول از شیر کمکی استفاده کند، مسئله بارداری در دوران شیردهی برای شما محتمل است.

مادرانی که در ماه­ اول پس از زایمان مجبور به استفاده از شیر کمکی هستند، از هفته سوم پس از زایمان باید نکات جلوگیری از بارداری را رعایت کنند تا دچار بارداری ناخواسته نشوند.

شیردهی در بارداری همیشه هم ناخواسته نیست

بارداری در دوران شیردهی برای همه بانوان غیرعمد یا ناخواسته نیست. برخی از والدین به دلایل گوناگون مانند کم­شدن فاصله سنی بین دو فرزندشان، اقدام به بارداری در دوران شیردهی می­کنند.

در این مورد باتوجه به این­که بدن مادر باید تأمین‌کننده نیازهای هر دو فرزند باشد توصیه می­شود قبل از تصمیم‌گیری حتماً با پزشک متخصص و هم­چنین روان­­شناس مشورت کنید؛ زیرا علاوه­بر آن­که مادر باید ازنظر بدنی توانایی بارداری مجدد را داشته باشد، ازنظر روحی نیز باید بتواند مسائل و مشکلات پیرامون بارداری مجدد و شیردهی در بارداری را تحمل کند تا یک تجربه آسان و بی­خطر داشته باشد.

نکات مهم پیرامون شیردهی در بارداری

تغییر طعم شیر مادر

طبق یک تفکر سنتی و قدیمی که می­گوید پس از بارداری شیر مادر سمی می­شود و بلافاصله پس از بارداری باید شیردهی را قطع کرد، اکثر بانوان شیردهی به نوزاد به دنیا آمده پس از بارداری مجدد قطع می­کنند.

ازنظر پزشکی این نظریه کاملاً بی­اساس و غیرعلمی است. شیر مادر در دوران بارداری مجدد هیچ مشکلی برای نوزاد به دنیا آمده به­وجود نمی­آورد و تمام فایده­های پیشین را نیز دارد. تنها اندکی تفاوت در طعم و مزه شیر پس از بارداری وجود دارد که ممکن است نوزاد دیگر تمایلی به خوردن شیر مادر نداشته باشد.

این مشکل اگر پس از ۷ ماهگی نوزاد به­دنیا آمده به­وجود آید و نوزاد با تغییر طعم تمایلی به خوردن شیر مادر نداشته باشد، هیچ مشکلی برای قطع شیردهی وجود ندارد و مادر می­تواند برای تغذیه نوزاد از غذاهای کمکی و شیرخشک استفاده کند.

اگر بارداری مجدد در دو یا سه ماهگی نوزاد به­دنیا آمده اتفاق بیوفتد و نوزاد شیر مادر را نخورد، به­دلیل نیاز مبرم بدن کودک به شیر مادر برای رشد، باید حتماً با یک متخصص برای این حل این مشکل مشورت کنید.

تغییر در پستان­ها و دردناک بودن ناحیه نوک پستان

باتوجه به­این­که پس از بارداری هورمون­های بسیار در بدن مادر ترشح می­شوند، این هورمون­ها ممکن است سبب تورم و نازک شدن پوست پوستان و ایجاد زخم در هنگام مکیدن نوزاد شود. این مسئله یکی از مسائل رایج شیردهی در بارداری است.

در این حالت نیز باتوجه به سن نوزاد به­دنیا آمده و موارد گفته شده در قسمت قبل می­توانید شیردهی را قطع کنید یا فواصل آن را طوری تنظیم کنید که هم نوزاد از شیر مادر بی­بهره نماند و هم پستان­های مادر دچار مشکل حادی نشوند.

ادامه شیردهی در بارداری و پس از زایمان

در صورت مواجه به مسئله بارداری در دوران شیردهی با مشورت با متخصصان این حوزه و هم­چنین تغذیه مناسب می­توانید شیردهی در بارداری را چند روز قبل از به­دنیا آمدن نوزاد قبلی ادامه دهید. مادران عزیز توجه داشته باشند که با توجه به­این­که دو نفر هم­زمان از بدنشان تغذیه می­کنند، باید تغذیه مناسب و سالمی داشته باشند تا هم سلامت کودکان حفظ شود و هم پس از خودشان دچار ضعف بدنی و مشکلات رایج پس از زایمان نشوند.

پس از به­دنیا آمدن نوزاد هم مادر می­تواند با رعایت فواصل مناسب، بدون ایجاد هیچ مشکلی به هر دو نوزاد شیر بدهد و برای نوزاد اول نیز از غذاهای نرم، شیرخشک، لبنیات استفاده کند تا کودک ازنظر طی پروسه رشد دچار مشکل نشود.

زمان قطع شیردهی در بارداری

• درصورتی‌که شما دوقلو باردار هستید توصیه می­شود که شیردهی به نوزاد به دنیا آمده را قطع کنید و مکمل­های غذایی مناسب کودک برای او استفاده کنید.
• اگر در ناحیه رحم احساس درد می­کنید یا این­که دچار لکه­بینی هستید نیز با مشورت پزشک متخصص بهتر است شیردهی را قطع کنید.
• درصورتی‌که درد و زخم در ناحیه پستان به ایجاد عفونت منجر شد، به­دلیل امکان ایجاد زخم و انتقال عفونت به داخل دهان نوزاد به­دنیا آمده و هم­چنین آسیب به مادر، دستور قطع شیردهی توسط پزشک صادر می­شود.
• زایمان زودرس نیز یکی دیگر از عواملی است که پس از آن توصیه اکید به قطع پروسه شیردهی می­شود.