در کنار تغذیه و حمام کردن نوزاد، تعویض پوشک او نیز مسئولیتی است که شما به عنوان پدر و مادر جدید به سرعت و اغلب با آن مواجه خواهید شد. اگرچه این کار ممکن است در ابتدا کمی دلهره آور به نظر برسد، اما یادگیری نحوه تعویض پوشک نوزاد با تمرین تبدیل به کاری آسان می‌شود.
نوزاد شما نیز تمرین زیادی به شما خواهد داد تا در تعویض پوشک مهارت پیدا کنید. نوزادان معمولاً روزانه ۸ تا ۱۰ پوشک کثیف می‌کنند و تا زمانی که آموزش دستشویی رفتن به آن‌ها داده شود، بیش از ۳۵۰۰ بار نیاز دارند پوشکشان را تعویض کنند. در این مقاله می‌توانید موثرترین روش‌ها را برای عوض کردن پوشک کثیف نوزاد و تغییر آن به پوشک تمیز بیاموزید و همچنین نکاتی را به شما پیشنهاد می‌دهیم تا این روند را هم برای شما و هم برای نوزاد شما آسان‌تر کند.
آنچه شما نیاز دارید
قبل از شروع، مطمئن شوید که همه چیزهایی که نیاز دارید در دسترس شما هستند. در ادامه یک لیست از موارد ضروری را برای شما قرار می‌دهیم:
- لباس جدید برای نوزاد (در صورت کثیف شدن لباس قبلی)
- میز یا پد تعویض پوشک
- پوشک (پارچهای یا یک بار مصرف)
- در صورت نیاز کاور پوشک یا سنجاق پوشک برای پوشک‌های پارچه ای
- کرم یا پماد پوشک
- کیسه یک بار مصرف
- دستمال مرطوب، پارچه نرم یا گلوله‌های پنبه‌ای
بسیاری از افراد از دستمال مرطوب کودک برای تمیز کردن ناحیه پوشک استفاده می‌کنند. با این حال، پوست نوزاد تازه متولد شده بسیار حساس است. استفاده از آب گرم و پارچه یا گلوله‌های پنبه‌ای در چند هفته اول زندگی می‌تواند به جلوگیری از تحریک پوست نوزاد کمک کند. خرید دستمال مرطوبی که از قبل با آب مرطوب شده باشد گزینه دیگری است که می‌توانید از آن استفاده کنید. دستمال مرطوب کودک سنتی، به ویژه آن‌هایی که حاوی الکل هستند، می‌توانند تا حدود ۲ ماهگی نوزاد باعث ایجاد بثورات پوستی و تحریک پوست نوزاد شوند.
مکان‌های مخصوص تعویض پوشک نوزاد شامل میز تعویض پوشک یا پد تعویض پوشک روی زمین، تخت یا کاناپه است. اگر از میز تعویض پوشک نوزاد استفاده می‌کنید، از تسمه‌های ایمنی استفاده کنید و دستورالعمل‌های پد را برای چسباندن آن به میز دنبال کنید. اطمینان حاصل کنید که وسط میز تعویض پوشک شما به شکل مقعر باشد (با اطراف بالاتر از وسط) یا یک پد تعویض روی میز قرار دهید. این کار می‌تواند به جلوگیری از سقوط به دلیل غلتیدن نوزاد از روی میز که می‌تواند باعث آسیب جدی شود، کمک کند.
با این که یک نوزاد تازه متولد شده زیاد حرکت نمی‌کند، او می‌داند که چگونه در ۴ ماهگی غلت بزند. یک نوزاد در هر سنی در خطر این قرار دارد که بتواند بدن خود را حرکت دهد و در معرض سقوط قرار گیرد. رعایت نکات ایمنی از همان ابتدا، قبل از این که کودک شما حرکت کند، ایده خوبی به شمار می‌رود.
مراحل نحوه تعویض پوشک نوزاد چیست؟
این دستورالعمل برای تعویض پوشک یک بار مصرف است. استفاده از پوشک‌های پارچه ای شامل همین مراحل اولیه می‌باشد؛ با این تفاوت که شما همچنین باید پارچه را از هر طرف با استفاده از سنجاق پوشک تا کنید و ببندید. با این حال، برخی از پوشک‌های پارچهای نیز دارای بست‌های متصل هستند.
آماده شدن
ابتدا دستان خود را بشویید. سپس لوازم خود را جمع آوری کنید. اطمینان حاصل کنید که همه چیز مورد نیاز خود را در دسترس خود دارید (اما دور از دسترس کودک) تا زمانی که نوزاد روی میز تعویض پوشک است مجبور نباشید پشت خود را برگردانید.
پوشک کثیف را بردارید
به آرامی کودک خود را به پشت روی سطح پد یا تخت تعویض پوشک بخوابانید. بست‌ها یا سنجاق‌های پوشک را در هر طرف باز کنید.
سپس با گرفتن مچ پاهای کودک، به آرامی او را از پوشک بلند کنید. از پایین پوشک او را بالا بیاورید. اگر مدفوع زیادی در پوشک وجود دارد، می‌توانید از نیمه بالایی پوشک استفاده کنید تا به آرامی آن را به سمت نیمه پایینی آن بکشید.
پوشک را کنار بگذارید. آن را در نزدیکی اما دور از دسترس نوزاد قرار دهید.
پوست نوزاد خود را تمیز کنید
نوزاد خود را پاک کنید. ناحیه پوشک را کامل اما به آرامی با دستمال مرطوب یا گلوله‌های پنبه ای مرطوب شده تمیز کنید. هنگام پاک کردن قسمت پوشک نوزادان دختر، همیشه از جلو به عقب بروید تا از عفونت جلوگیری کنید. توجه داشته باشید که فقط ناحیه خارجی فرج را تمیز می‌کنید تا مدفوع از بین برود. در نوزادان پسر نیز به طور مشابه، مطمئن شوید که اطراف آلت تناسلی و کیسه بیضه را به طور کامل تمیز کنید. علاوه بر این برای جلوگیری از ادرار کردن نوزاد هنگام تمیز کردن ناحیه پوشک، یک پوشک یا پارچه تمیز را روی آلت تناسلی قرار دهید.
زباله‌ها را کنار بگذارید. هر گونه وسایل تمیز کننده یک بار مصرف استفاده شده را روی پوشک کثیف قرار دهید.
پوشک تمیز را به نوزاد بپوشانید
یک پوشک تمیز را زیر باسن نوزاد خود قرار دهید. اطمینان حاصل کنید که بست‌های پوشک در سمتی هستند که زیر باسن کودک شما قرار دارد. امروزه اکثر پوشک‌ها دارای نشانه‌ها یا کاراکترهای رنگی هستند که جلوی پوشک را نشان می‌دهد.
قبل از بستن پوشک در نوزاد پسر، حتما آلت تناسلی را به سمت پایین بگیرید تا از ادرار کردن خارج از پوشک جلوگیری کنید. هر پماد یا کرمی را که انتخاب کرده‌اید، به عنوان پیشگیری یا درمان جوش استفاده کنید. انجام این مرحله بعد از این که پوشک جدید را زیر کودک خود قرار دادید به شما کمک می‌کند تا پماد به محل عوض کردن پوشک مالیده نشود و مجبور نباشید پمادها را از روی سطح تعویض پوشک تمیز کنید.
اگرچه پودر بچه زمانی یکی از لوازم اصلی مورد نیاز برای تعویض پوشک بود، کارشناسان از جمله آکادمی اطفال آمریکا (AAP)، استفاده از آن را به دلیل خطرات سلامتی مرتبط با استنشاق ذرات معلق در هوا توصیه نمی‌کنند.
سپس، پوشک جدید را ببندید. قسمت جلویی را بین پاهای فرزندتان قرار دهید و روی شکم او به سمت بالا بکشید. زبانه های پوشک را باز کنید و اطراف آن را به سمت جلو بکشید، مطمئن شوید که پوشک محکم است اما خیلی سفت نیست. با پوشک پارچه ای، از گیره های متصل استفاده کنید یا پوشک را به دقت سنجاق کنید. اگر از پوشک مخصوص نوزاد استفاده نمی‌کنید، جلوی پوشک را به سمت پایین تا کنید تا از تحریک کردن ناف تا زمان افتادن آن جلوگیری شود.
پایان
هنگام تمیز کردن محل، نوزاد خود را در مکانی امن (مثلاً در گهواره یا کالسکه کودک) قرار دهید. پوشک کثیف را محکم ببندید و جمع کنید و زبانه‌ها را تا انتها دور آن بپیچید. پوشک را در کیسه، سطل پوشک یا سطل زباله قرار دهید. برای پوشک پارچه ای، مدفوع را داخل توالت بیندازید و باقی مانده مدفوع را بشویید. سپس پوشک را در یک سطل مخصوص لباسشویی قرار دهید.
سطح تعویض پوشک نوزاد را تمیز کنید. دفعه بعد که از میز تعویض لباس استفاده می‌کنید، یک ضد عفونی کننده را برای جلوگیری از آلودگی استفاده کنید. در نهایت دست خود و نوزاد خود را بشویید.
هر چند وقت یک بار باید پوشک نوزاد را عوض کنیم؟
در حالت ایده آل، پوشک نوزاد شما باید به محض این که کثیف شد، تعویض شود. به طور معمول این به معنای هشت تا ۱۰ بار در روز برای نوزادان تازه متولد شده است، اما تعداد آن در نوزادان مختلف کمی متفاوت است. اغلب نوزادان بلافاصله پس از هر بار شیر خوردن نیاز به تعویض پوشک دارند، اما معمولاً به دلیل بوی آن متوجه خواهید شد. یا می توانید به سادگی هر چند وقت یک بار نگاهی به آن بیندازید.
در حالی که ادرار عاری از میکروب است و معمولاً پوست را تحریک نمی‌کند، اما مدفوع بسیار سوزاننده است. قرار دادن مدفوع در تماس با پوست کودک برای مدت زمان طولانی، به خصوص اگر نوزاد بسیار کوچک است یا پوست حساسی دارد، احتمال ایجاد بثورات پوشک دردناک را در او افزایش می‌دهد. با این حال، توجه داشته باشید که ایجاد بثورات پوشک بسیار شایع است و مهم نیست که چقدر سریع پوشک کودک خود را عوض کنید؛ در هر صورت ممکن است رخ دهد.
هنگامی که پوشک نوزاد خود را عوض می‌کنید، توصیه می‌شود علاوه بر استفاده از دستمال مرطوب، ناحیه پوشک را با مقدار زیادی آب گرم نیز بشویید. اگر در خارج از خانه یا حال حرکت هستید، انجام این مرحله اضافی همیشه عملی نیست، اما انجام آن در خانه پوست کودک شما را سالم و بدون سوزش حفظ می‌کند.
نکات تعویض پوشک نوزاد
شما به زودی قادر خواهید بود پوشک نوزاد خود را بدون فکر دیگری عوض کنید. اما این نکات ممکن است برای پیدا کردن قلق آن مفید باشند. برای شروع به خاطر داشته باشید که پوشک کثیف را در نزدیکی مناطقی که غذا آماده یا خورده می شود، عوض نکنید یا نگذارید.
مراقبت از زخم
دستورالعمل‌های پزشک اطفال خود را برای ختنه یا ناف افتاده دنبال کنید. به یاد داشته باشید که هر مرحله ای مانند تمیز کردن یا آب کشیدن محل زخم را انجام دهید.
ایمنی
همیشه یک دست خود را روی نوزاد خود نگه دارید. این کار به نوزاد شما کمک می‌کند زمانی که شما به دنبال پوشک تمیز یا سایر وسایل هستید، ایمن بماند.
صرف نظر از سن کودکتان، هرگز او را روی یک سطح مرتفع بدون مراقبت رها نکنید؛ حتی برای یک لحظه.
راحتی
پوشک را خیلی محکم نبندید. شما می‌خواهید از نشتی جلوگیری کنید؛ اما پوشک بیش از حد تنگ می‌تواند به معده نوزاد شما فشار وارد کند و احتمال این وجود دارد که باعث ناراحتی و ترش کردن او شود. پوشک تنگ همچنین می‌تواند رطوبت را در پوشک نگه دارد و باعث سایش پوست نوزاد شود که هر دوی این موارد می‌توانند منجر به بروز راش پوشک شوند.
چگونه بفهمیم که زمان تعویض پوشک فرا رسیده است؟
برخی از پوشک‌ها دارای نشانگر رطوبت هستند تا بتوانید در یک نگاه متوجه شوید که آیا نوزاد شما نیاز به تعویض پوشک دارد یا خیر. علائم دیگری که ممکن است کودک شما به تعویض پوشک نیاز داشته باشد شامل موارد زیر می‌باشند:
- با انگشت دست به پوشک می‌زنید و آن مرطوب است.
- شما می‌توانید متوجه بوی ادرار یا مدفوع نوزاد خود شوید یا آن را ببینید.
- پوشک آویزان است یا قسمت زیرین پوشک حجیم شده است.
چه زمانی به پزشک اطفال مراجعه کنیم؟
با این که در روزهای اولیه رنگ‌ها، قوام و بافت‌های زیادی را در پوشک کودک خود مشاهده خواهید کرد، از مکونیوم چسبنده و سبز تیره سیاه و سفید گرفته تا مدفوع شیری ملایم یا قهوه‌ای یا خشک، ممکن است چیزهایی را نیز کشف کنید که انتظارش را نداشتید.
به عنوان مثال، نوزادان دختر ممکن است ترشحات واژن داشته باشند. ترشحات سفید یا خونی نوزاد دختر تقریباً در دو هفته اول زندگی طبیعی است. اما اگر بیش از دو هفته ادامه پیدا کرد، زرد شد یا بو داشت، این موضوع را به پزشک اطفال خود اطلاع دهید. زیرا ممکن است نشانه‌های عفونت باشد.
همچنین ممکن است در چند روز اول پس از تولد، کریستال‌های ادرار را در پوشک نوزاد مشاهده کنید. این ماده طبیعی متابولیسم در نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند رایج‌تر است. شیر مادر سرشار از پروتئین است که منجر به ادرار اسیدی می‌شود که به تشکیل کریستال‌های ادراری کمک می‌کند. گر نوزاد شما هر یک از این علائم کم آبی را نشان داد، فوراً با پزشک اطفال خود تماس بگیرید:
- گریه بدون اشک
- ادرار زرد تیره یا قهوه ای
- کم‌تر از شش پوشک خیس در ۲۴ ساعت
- پوستی که با لمس خشک است.
به علاوه، در حالی که راش های خفیف پوشک را اغلب می‌توان به طور مناسبی در خانه درمان کرد، اگر کودک شما بثورات پوشکی دارد که پس از چند روز از بین نمی‌رود یا اگر به نظر می‌رسد درد دارد و پوستش قرمز و حساس است، با پزشک متخصص اطفال تماس بگیرید. این علائم می‌تواند نشانه یک آلرژی یا سایر بیماری‌ها باشد.
سخن آخر
یادگیری تعویض پوشک نوزاد در ابتدا کمی اعصاب خردکن به نظر می‌رسد. نوزادان بسیار کوچک هستند و بدن آن‌ها در حین عادت کردن به دنیا دستخوش تغییرات زیادی می‌شود. ممکن است در ابتدا نگران آسیب رساندن به نوزاد یا انجام کار اشتباهی باشید. این نگرانی‌ها و احساس خستگی والدین بسیار رایج هستند.
مطمئن باشید که به سرعت بر این مسئولیت نگهداری از نوزاد و بسیاری از مهارت‌های دیگر که به عنوان یک پدر و مادر جدید به دست خواهید آورد، مسلط خواهید شد. اگر به شما کمک می‌کند احساس راحتی بیش‌تری داشته باشید، از یک پرستار بخواهید تا نحوه تعویض پوشک کودک را در حالی که هنوز در بیمارستان هستید به شما نشان دهد یا از سایر اعضای خانواده خود کمک بگیرید.
وقتی سوالی برای شما پیش آمد یا بعد از آمدن به خانه از چیزی مطمئن نیستید، با پزشک اطفال خود تماس بگیرید. آن‌ها برای کمک به شما هستند و با کمال میل به هر گونه نگرانی شما رسیدگی خواهند کرد.