عفونت چشم در کودکان

انواع بیماری‌های عفونی چشم کودکان و روش‌های درمانی آن‌ها

چشم یک عضو بسیار مهم و حساس بدن است. مراقبت از چشم‌ها به ویژه در دوران کودکی از اهمیت زیادی برخوردار است. در این مقاله قصد داریم شما را با انواع بیماری‌های عفونی چشم کودکان آشنا کنیم. آشنایی با این بیماری‌ها و تشخیص به موقع بیماری می‌تواند از عوارض بعدی بیماری جلوگیری کند پس تا انتهای این مقاله با تیم پینو بی‌بی همراه باشید تا اطلاعات خود را در این زمینه بالا ببرید.

عفونت چشم در کودکان

چشم عضو بسیار حساسی است که در معرض انواع بیماری‌هاست. این عضو در بدن کودکان که هنوز سیستم ایمنی بدن آن‌ها تکامل کافی نیافته است بیشتر در معرض آسیب است. ابتلای اعضای مختلف بدن کودک به انواع عفونت نیز ناشی از همین حساس بودن بدن کودکان است. یکی از عفونت‌های رایج بدن کودکان، عفونت چشم است. از آنجا که چشم عضو بسیار مهمی برای هر فرد است و بیش اطلاعات از طریق دیدن کسب می‌شود لازم است در حفظ سلامت این عضو بسیار مهم کوشا بود. اطلاع والدین محترم از انواع بیماری‌هایی که ممکن است سلامت چشم کودک را تهدید کند می‌تواند سبب شود تا از بروز بیماری و مبتلا شدن کودکان به انواع عارضه‌های مختلف جلوگیری کنند. در این مقاله قصد داریم تا شما والدین محترم را با یکی از شایع‌ترین بیماری‌های کودکان یعنی عفونت چشم آشنا کنیم. تا انتهای این مقاله با تیم پینو بی‌بی همراه باشید تا اطلاعات لازم در خصوص عفونت‌های چشم کودکان را کسب کنید و با آگاهی از علل به وجود آورنده این عفونت‌ها مانع از مبتلا شدن کودک دلبندتان به این بیماری‌ها شوید.

چه عواملی باعث ایجاد عفونت چشم در کودکان می‌شوند؟

همانطور که گفته شد چشم یکی از حساس‌ترین اعضای بدن است که متاسفانه به دلیل آناتومی که دارد خیلی بیشتر از سایر اعضای بدن در معرض انواع بیماری‌ها قرار می‌گیرد. شناخت عواملی که منجر به ایجاد عفونت در چشم کودکان می‌شود می‌تواند در پیشگیری از بیماری موثر باشد. عوامل زیادی منجر به ایجاد عفونت چشمی در کودکان می‌شوند که در ادامه با برخی از آن‌ها آشنا می‌شویم.

انواع باکتری‌ها

باکتری‌ها جزو میکروارگانیسم‌های بیماری‌زایی هستند که می‌توانند باعث ایجاد عفونت در چشم کودکان شوند. عموماً زمانی که ترشحات غلیظ و چرک مانند از گوشه چشم خارج می‌شود عامل ایجاد عفونت باکتری است. این ترشحات باعث چسبندگی پلک و مژه می‌شوند.

عوامل آلرژی‌زا (آلرژن‌ها)

برخی از عوامل محیطی مانند گرده گل‌ها، موی حیوانات و عواملی از این قبیل می‌توانند وارد چشم شوند و موجب ایجاد حساسیت در کودک شوند. در چنین شرایطی ممکن است چشم کودک متورم و قرمز شود. این عارضه باعث آبریزش بینی و سرازیر شدن اشک از چشمان کودک می‌شود.

عوامل تحریک‌کننده

در واقع این عوامل نیز نوعی آلرژن و مواد حساسیت‌زا تلقی می‌شوند که می‌توانند باعث قرمز شدن پلک و ایجاد عفونت در چشم کودکان شوند. از جمله این عوامل می‌توان به انواع مواد شیمیایی اشاره کرد مانند کلری که برای ضدعفونی در استخرها استفاده می‌شود.

انواع ویروس‌ها

رایج‌ترین علت عفونت چشم کودکان، نفوذ ویروس به بدن است. بدن کودکان نسبت به مقابله با ویروس هنوز کارایی لازم را کسب نکردند و معمولآً در برابر ویروس‌ها مقاومت کمی دارند. ویروسی مانند عامل ایجاد بیماری سرماخوردگی می‌تواند باعث ایجاد عفونت در چشم کودکان شود.

علل و علائم عفونت چشم در کودکان

عفونت چشم در کودکان ممکن است به دلیل موارد مختلفی رخ دهد. مواردی مانند عفونت‌های ویروسی، باکتریایی یا قارچی، آلرژی، خشکی چشم‌ها، جراحی چشم، آسیب به چشم و یا تماس با مواد تحریک‌کننده مانند شوینده‌های قوی و… می‌تواند زمینه‌ساز بروز ایجاد عفونت چشمی در کودکان شود.

بعضی از علائم شامل موارد زیر هستند:

• قرمزی، التهاب و تورم در یک یا هر دو چشم
• خارش و سوزش در چشم‌ها
• آب‌سیاه، قطره‌ای یا قرنیه‌ای (مایعات از چشم جاری می‌شود)
• قطعی و یا کاهش دید
• حساسیت به نور
• احساس خارش و درد در پلک‌ها
• سفیدشدن قرنیه چشم

در صورت مشاهده هریک از علائم فوق در کودک خود، بهتر است به پزشک مراجعه نمایید تا در صورت نیاز اقدامات درمانی مناسب صورت بگیرد. در بعضی موارد، عفونت چشمی می‌تواند از یک‌چشم به دیگری یا به دیگر افراد منتقل شود. بنابراین در صورت تشخیص عفونت چشمی در کودک، بهتر است از تماس با چشم پرهیز شود تا از گسترش بیشتر عفونت جلوگیری شود.

درصورتی‌که علائم عفونت چشمی در کودک به دلیل آلرژی باشد، توصیه می‌شود که با مشاوره پزشک، رژیم غذایی و داروهای ضد آلرژی مناسب به کودک تجویز گردد. درصورتی‌که عفونت چشمی در کودک به دلیل تماس با مواد تحریک‌کننده مانند شوینده‌های قوی، سیگار دود، آلودگی هوا و… باشد، از تماس با این مواد باید پرهیز شود و از ماسک در صورت ضرورت استفاده گردد.

انواع عفونت چشم در کودکان

عفونت چشم در کودکان انواع مختلفی دارد که در اینجا به برخی از رایج‌ترین‌ آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

گل مژه در کودکان

گل مژه یک نوع عارضه رایج در بین نه تنها کودکان بلکه همه سنین است. گل مژه در واقع یک برآمدگی قرمز و دردناک روی پلک است.

علل به وجود آمدن گل مژه

روی پلک تعدادی غدد چربی وجود دارد. این غدد چربی در ترکیب با اشک چشم وظیفه چرب و مرطوب نگاه داشتن چشم را دارند. گاهی به دلایل مختلف ممکن است چربی‌های قدیمی ناحیه چشم، سلول‌های پوستی مرده و یا باکتری‌ها به این غدد راه پیدا کنند و در آن تجمع کنند. این تجمع باعث مسدود شدن این غدد می‌شود در نتیجه ترشحات غدد امکان خارج شدن را ندارند و به همراه عوامل ایجاد کننده در روی پلک به صورت یک برآمدگی ظاهر می‌شوند. این برآمدگی حالتی متورم، ملتهب، قرمز و عفونی دارد که از آن به عنوان گل مژه یاد می‌شود.

علائم و نشانه‌های گل مژه

گل مژه یک برآمدگی قرمز رنگ است که اغلب مواقع علاوه بر تورم، دردناک نیز هست. علائم ابتلا به عفونت گل مژه عبارتند از:

• ترشح مایع سفید رنگ که ممکن است چرب باشد
• تورم روی پلک و برآمدگی محسوس
• قرمز و حساس شدن ناحیه مبتلا شده
• اشک ریختن
• احساس جسم خارجی در چشم

درمان بیماری گل مژه

معمولاً گل مژه نیاز به درمان خاصی ندارد و بعد از مدتی خودبه‌خود از بین می‌رود و برطرف می‌شود. در صورتی که گل مژه بعد از مدت کوتاهی از بین نرفت و تورم روی پلک بیشتر شد یا میزان ترشحات زیادتر شد، لازم است تا برای درمان به پزشک مراجعه شود. در چنین شرایطی ممکن است پزشک قطره ضدعفونی کننده و قطره شست‌وشوی چشم تجویز کند و یا پمادهای استریل مخصوص چشم را برای مصرف خارجی تجویز نماید.

ورم ملتحمه (کنژنکتیویت) در کودکان

نام دیگر بیماری ورم ملتحمه «چشم صورتی» است. علت این نامگذاری مربوط به قرمز و یا صورتی شدن صلبیه (قسمت سفید چشم) است. ملتحمه نام غشایی است که سطح داخلی پلک‌ها را می‌پوشاند و ورم ملتحمه اشاره به التهاب و تورم این ناحیه از چشم دارد. به طور کلی دو نوع ورم ملتحمه بین کودکان رایج است. یکی ورم ملتحمه بهاره است که به دلیل حساسیت کودک به گرده و بوی گل‌هاست و دیگری ورم ملتحمه عفونی است که به دلیل نفوذ میکروب به این ناحیه از چشم است.

علل ایجاد ورم ملتحمه

این بیماری یک بیماری مسری و واگیردار است که ممکن است عامل بیماری‌زا از طریق ترشحات چشم، بینی و یا گلوی فرد مبتلا و یا از طریق لمس و تماس با چشم و بینی و دهان فرد مبتلا به بدن کودک نفوذ کند.

علائم و نشانه‌های ورم ملتحمه

اولین مشخصه قرمز شدن چشم کودک است. ممکن است علاوه بر صلبیه، لبه پایینی پلک کودک نیز قرمز شود. معمولاً از چشم کودک اشک جاری می‌شود و ممکن است اطراف مژه‌ها و پلک شوره بزند.

درمان ورم ملتحمه

اگر علت بیماری حساسیت نسبت به گرده گل‌ها باشد ممکن است بیماری سال‌ها ادامه یابد اما بلاخره بعد از طی دوره خود بهبودی حاصل می‌شود. در چنین شرایطی بهتر است کودک در فصل بهار که فصل گردافشانی گل‌ها به مکان‌هایی مانند پارک یا باغچه نرود تا کمتر در معرض آلرژن‌ها قرار گیرد. اگر نوع بیماری از نوع ورم ملتحمه عفونی باشد ممکن است با درمان‌های خانگی که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهد شد بیماری بعد از مدتی درمان شود اما اگر التهاب و تورم برای مدت زمان طولانی‌تری دوام داشت و یا حتی رو به وخامت گذاشت لازم است تا به چشم پزشک مراجعه شود و درمان لازم صورت گیرد. استفاده از کیسه آب گرم برای کم کردن تورم و التیام درد می‌تواند مفید باشد. تمیز نگاه داشتن چشم نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

شالازیون در کودکان

این بیماری از لحاظ علائم ظاهری شبیه به بیماری گل مژه است و معمولاً‌ با گل مژه اشتباه گرفته می‌شود. شالازیون یک توده و یا برآمدگی در اطراف پلک است که در ابتدا کوچک است اما در طی زمان بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود.

علل بروز بیماری شالازیون

این بیماری بیشتر در افرادی که سابقه ابتلا به بیماری‌های التهابی مانند بلفاریت، درماتیت و آکنه روزاسه را دارند، دیده می‌شود. شالازیون در افرادی که پیشتر سابقه ابتلا به گل مژه یا عفونت‌های ویروسی، سل، سرطان پوست و دیابت داشته‌اند، محتمل‌تر است. در واقع علت بروز شالازیون نیز شبیه علت بروز گل مژه است. در واقع مسیر خروجی غدد چربی بر اثر ابتلا به عفونت و آلودگی مسدود می‌شود. تجمع چربی و میکروب سبب برجسته شدن ناحیه روی پلک می‌شود که سفت است. این برجستگی ظاهری ناخوشایند را پدید می‌آورد.

علائم و نشانه‌های بیماری شالازیون

مهم‌ترین مشخصه بیماری ایجاد برآمدگی سفت روی پلک است که شباهت زیادی به گل مژه دارد اما فرق آن با گل مژه این است که معمولاً گل مژه علاوه بر تورم با درد نیز همراه است اما برآمدگی شالازیون دردناک نیست. علائم این بیماری عبارتند از:

• ریزش اشک چشم
• حساسیت به نور
• ایجاد عیوب انکساری در چشم (نزدیک‌بینی، دوربینی، آستیگماتیسم)
• تورم، التهاب و قرمزی چشم

درمان بیماری شالازیون

این بیماری نیز مانند دو بیماری عفونی قبلی بعد از مدتی برطرف خواهد شد. عموماً محل برآمدگی نیز به حالت قبل برمی‌گردد و اثری از آن باقی نخواهد ماند اما اگر تورم بعد از مدتی برطرف نشد لازم است تا به چشم پزشک مراجعه شود. یکی از موثرترین روش‌های درمان این بیماری استفاده از کیسه آب گرم است. در چنین شرایطی باید مراقب بود تا کودک چشم و محل برآمدگی را دستکاری نکند و به هیچ عنوان با دست آلوده چشم خود را لمس ننماید.

بلفاریت و یا ‌آماس چشم در کودکان

بلفاریت نیز التهاب غدد چربی روی پلک است. این بیماری نسبت به سایر بیماری‌های عفونی که قبلاً تشریح شد خطرناک‌تر است و در صورتی که بیماری شدت پیدا کند، ممکن است بینایی کودک به خطر بیفتد. این بیماری یک بیماری مزمن است که ممکن است باعث ایجاد تغییرات دائمی در پلک‌ها شود.

علل ایجاد بیماری بلفاریت

این بیماری ممکن است ناشی از نفوذ باکتری به غدد چربی روی پلک باشد. یکی دیگر از علل بروز این بیماری تولید و ترشح غیرطبیعی غدد چربی‌ساز روی پلک است.

علائم و نشانه‌های بیماری بلفاریت

معمولاً‌ این بیماری با قرمز شدن لبه پلک‌ها و ایجاد حالت پوسته پوسته شدن پلک‌ها بروز می‌یابد.

درمان بیماری بلفاریت

هر جا سخن از التهاب باشد بهترین روش درمان استفاده از کیسه آب گرم است. بهتر است هر چند ساعت یکبار برای دقایقی یک کیسه آب گرم روی چشم کودک گذاشته شود تا چشم کودک گرم و مرطوب باشد. ممکن است طی مراجعه به چشم پزشک، متخصص مربوطه برای کاهش هر چه سریعتر التهاب و تورم، پمادهای آنتی‌بیوتیک تجویز کند. با توجه به این که این بیماری می‌تواند عوارض وخیمی به همراه داشته باشد لازم است تا دوره درمان کامل شود و در صورت عدم مشاهده بهبودی در روند درمان، مراجعه مجدد به پزشک ضروری است.

انسداد مجرای اشکی در کودکان

لبه‌های پلک و گوشه چشم دارای حفره‌های کوچکی هستند که از آن ‌به عنوان مجاری اشک یاد می‌شود. این مجاری مسئول خروج مایعی به نام اشک از چشم هستند. اگر به هر دلیل این مجاری مسدود شوند، تخلیه اشک چشم مختل می‌شود و اشک به درستی تخلیه نمی‌شود. برخی از نوزادان در همان بدو تولد با انسداد مجرای اشک به دنیا می‌آیند.

علل انسداد مجرای اشکی

مهم‌ترین علت نقص مادرزادی است که به صورت وارثتی و ژنتیکی مجاری اشک در نوزاد مسدود می‌شود. گاهی نیز مجاری اشک بسیار باریک است بنابراین مایع داخل چشم به سختی از چشم خارج می‌شود. این بیماری معمولاً بین نوزادان رواج دارد و قبل از یکسالگی درمان می‌شود. در کودکان بزرگ‌تر ممکن است به دلیل ابتلا به پولیپ بینی مجرای اشک مسدود شود. گاهی نیز وجود کیست یا تومور در بینی کودک علت انسداد مجاری اشک است.

علائم انسداد مجرای اشکی

علائم انسداد مجرای اشکی عبارتند از:

• زیاد شدن ترشحات مخاط چشم
• قرمزی یا تورم در اطراف چشم یا بینی
• پوسته پوسته شدن پلک و مژه‌های پوسته‌دار
• تب و بالا رفتن درجه حرارت بدن
• ریختن اشک زیاد
• تاری دید
• اشک‌های خون‌آلود

درمان انسداد مجرای اشکی

ابتدا لازم است علت مسدود شدن مجرای اشک مشخص شود. روش‌های درمانی مختلفی برای درمان این بیماری وجود دارد. استفاده از قطره چشمی، استفاده از کیسه آب‌گرم، ماساژ چشم، سونداژ (استفاده سوند چشمی)، کارگذاری لوله در مجرا، تزریق مایع و اتساع مجرای اشکی با بالون، از شیوه‌های مختلف درمان این عارضه هستند.

بیماری سلولیت در کودکان

این بیماری نوعی بیماری عفونی است که منجر به تورم چشم می‌شود. در این شرایط چشم کودک کوچک شده و قرمز و ملتهب است. نام درست این بیماری سلولیت پری اوربیتال یا سلولیت پره سپتال است که به اختصار به آن سلولیت گفته می‌شود. بیماری سلولیت پری اوربیتال یک عفونت جدی است که باید فوراً‌ درمان شود. این بیماری معمولاً فقط یک چشم را درگیر می‌کند.

علل ایجاد بیماری سلولیت

این بیماری عفونی در کودکان زیر ۶ سال شایع‌تر است. علل بروز این عارضه شامل موارد زیر است:

• جراحت جزئی یا جراحی انجام شده بر روی چشم کودک
• بروز گل مژه، التهاب ملتحمه و شالازیون
• انتقال عفونت از بخش‌های دیگر بدن
• سینوزیت و عفونت دستگاه‌های تنفسی

علائم و نشانه‌های بیماری سلولیت

برخی علائم بیماری سلولیت پری اوربیتال عبارتند از:

• وجود قرمزی در اطراف چشم یا داخل چشم
• تب و بالا رفتن درجه حرارت بدن
• ورم پلک یا ورم سفیدی چشم یا همان صلبیه
• حساسیت به لمس و تحریک‌پذیری چشم

درمان بیماری سلولیت

اگر چه بیماری سلولیت بیماری جدی و خطرناکی است اما این عارضه با مصرف دارو از بین خواهد رفت و عموماً مشکلات بینایی و اختلالات از این‌ قبیل را ایجاد نمی‌کند. در مراجعه به چشم پزشک، معمولاً دکتر آنتی بیوتیک تجویز خواهد کرد. کامل کردن دوره مصرف داروها حتی در شرایطی که علائم ظاهری بیماری از بین رفته و برطرف شده بسیار حائز اهمیت است و به درمان سریع‌تر بیماری کمک زیادی خواهد کرد.

راه‌های پیشگیری

پیشگیری از عفونت چشم در کودکان به‌عنوان یک بخش اساسی از بهداشت شخصی، به‌شدت توصیه می‌شود. در ادامه به برخی از راه‌های پیشگیری از عفونت چشمی در کودکان اشاره می‌کنیم:

• شستشوی دور چشم: شستشوی منظم و کامل دور چشم با آب جوشیده و پاک‌کردن ترشحات چشمی از داخل به خارج، یکی از بهترین راه‌های پیشگیری از عفونت چشمی است.
• استفاده نکردن از لوازم شخصی مشترک و تمیز: استفاده نکردن از لوازم شخصی مشترک مانند حوله، لوازم‌آرایش، مداد چشم و… برای کاهش انتقال باکتری‌ها و ویروس‌های عفونی کاملا ضروری است و درصورت استفاده باید کاملاً تمیز شود.
• پرهیز از تماس با چشم: پرهیز از لمس چشم با دست‌های آلوده، پرهیز از اشتراک ابزار چشمی (مانند قطره چشمی) و عدم استفاده از لوازم شخصی دیگران که با چشم در تماس هستند، می‌تواند از عفونت چشم جلوگیری کند.
• استفاده از لنزهای تماسی نامناسب: استفاده از لنزهای تماسی به‌درستی و با رعایت اصول بهداشتی، می‌تواند از عفونت چشم جلوگیری کند. همچنین، لازم است کودکان قبل از استفاده از لنزهای تماسی، اصول بهداشتی را بشناسند و رعایت کنند.
• استفاده از عینک و ماسک: در مواقعی که عفونت چشمی در اطراف کودکان شایع است، مانند بیماری‌های سرماخوردگی و… استفاده از عینک و ماسک می‌تواند از عفونت چشمی جلوگیری کند. همچنین، استفاده از عینک‌آفتابی با UV محافظ برای حفاظت از چشمان در برابر نور خورشیدی می‌تواند برای کودکان مفید باشد.
• تقویت سیستم ایمنی: تقویت سیستم ایمنی کودکان با تغذیه سالم و متنوع، مصرف مکمل‌های ویتامینی، ورزش منظم و خواب کافی، می‌تواند به پیشگیری از عفونت چشم در کودکان کمک کند.

در کل، پیشگیری از عفونت چشم در کودکان از اهمیت بالایی برخوردار است و اجرای راه‌های پیشگیری به‌شدت توصیه می‌شود. در صورت بروز علائم عفونت چشمی در کودکان، باید به‌سرعت به پزشک مراجعه کرده و درمان را به‌موقع انجام داد.

درمان عفونت چشم در کودکان

درمان عفونت چشم در کودکان بستگی به نوع و شدت عفونت دارد. در صورت بروز علائم عفونت چشم در کودکان، بهتر است به یک پزشک چشم‌پزشکی مراجعه کنید تا به شکل صحیحی علت عفونت را تشخیص دهد و راهنمایی درمانی لازم را ارائه کند. در ادامه برخی از روش‌های درمانی عفونت چشمی در کودکان را بررسی خواهیم کرد:

• قطره چشمی: برای درمان بعضی از انواع عفونت چشم در کودکان، ممکن است پزشک چشم قطره چشمی تجویز کند. این قطره‌ها می‌توانند شامل آنتی‌بیوتیک، ضدویروس یا ضدقارچ باشند و باید بر اساس دستور پزشک و با رعایت دقیق دستورالعمل استفاده شوند.
• پماد چشمی: در بعضی از موارد، پزشک چشم ممکن است پماد چشمی را به‌عنوان درمان عفونت چشمی در کودکان تجویز کند. پماد چشمی می‌تواند شامل آنتی‌بیوتیک، ضدویروس یا ضدقارچ باشد و باید بر اساس دستور پزشک و با رعایت دقیق دستورالعمل استفاده شود.
• ماسک چشمی: در بعضی از موارد، پزشک چشم ممکن است به کودکان ماسک چشمی تجویز کند تا از تماس با چشم و ایجاد تحریک بیشتر پیشگیری شود.
• آنتی‌بیوتیک‌ها: پزشک چشم ممکن است برای درمان به کودکان آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی تجویز کند تا عفونت چشمی را کنترل کند.

علاوه بر روش‌های بالینی، رعایت رژیم غذایی مناسب و استفاده از داروهای طبیعی و گیاهی نیز می‌تواند به درمان عفونت چشم در کودکان کمک کند. برای مثال، استفاده از چای سبز و عصاره گیاه آلوئه‌ورا به‌عنوان ضدالتهاب و ضدعفونی‌کننده‌های طبیعی، می‌تواند به درمان عفونت چشم در کودکان کمک کند.

به‌طورکلی، درمان عفونت چشم در کودکان بستگی به نوع عفونت و شدت آن دارد و باید توسط پزشک تعیین شود. همچنین، در صورت بروز هرگونه علائمی مانند درد شدید، تغییر شدید در دید، تورم شدید چشم و یا قرمزی شدید، باید به طور فوری به پزشک مراجعه شود.

درمان خانگی عفونت چشم

هشدار: پیش از انجام هرگونه درمان خانگی، بهتر است با پزشک معالج خود مشورت کنید. بعضی از روش‌های درمان خانگی ممکن است تداخل با درمان‌های دارویی داشته باشند و باعث بدتر شدن علایم شوند. به همین دلیل توصیه اکید می‌شود که حتماً با متخصص چشم مشورت‌های لازم انجام شود تا از بروز مشکلات جلوگیری گردد.

معمولاً در صورت ابتلا به عفونت چشمی، درمان دارویی توسط پزشک تجویز می‌شود. اما برخی روش‌های درمان خانگی می‌توانند به کنترل علایم عفونت چشمی کمک کنند. مهم‌ترین نکته در انتخاب هرگونه درمان خانگی، اطمینان از سالم‌بودن تمام لوازم و مواد استفاده شده است.

در موارد زیر چند روش درمان خانگی برای عفونت چشم در کودکان ذکر شده است:

• استفاده از چای سبز: چای سبز حاوی ترکیبات ضدالتهابی است که می‌تواند به کاهش التهاب و قرمزی چشم کودک کمک کند. برای استفاده، یک بطری چای سبز را برای چند دقیقه در یخچال قرار داده و سپس یک قطره از آن را روی پنبه تمیز بریزید و آن را چند دقیقه‌ای روی چشم کودک قرار دهید. این روش را چندین بار در روز تکرار کنید.
• استفاده از گلاب: گلاب به دلیل خاصیت آنتی‌باکتریال و آنتی ویروسی، می‌تواند به کنترل عفونت چشم کمک کند. برای استفاده، یک قطره گلاب را روی پنبه تمیز بریزید و چنددقیقه‌ای روی چشم کودک قرار دهید. این روش را چندین بار در روز تکرار کنید تا نتیجه مطلوبی بگیرید.
• استفاده از عصاره آلوئه‌ورا: آلوئه‌ورا یک گیاه دارای خواص ضدالتهابی و آنتی‌باکتریال است. برای استفاده، یک قطره از عصاره آلوئه‌ورا را روی پنبه تمیز بریزید و بهتر است چنددقیقه‌ای روی چشم کودک قرار دهید. این روش را چندین بار در روز تکرار کنید.
• استفاده از گوشت برگ برای سرماخوردگی چشم: گوشت برگ دارای خواص ضدالتهابی است و می‌تواند به کاهش قرمزی و سوزش چشم کمک کند. برای استفاده، یک گوشت برگ را در دستان گرم کنید تا اثرات دارویی آن افزایش یابد، سپس برگ را روی چشم کودک قرار دهید. این روش را چندین بار در روز تکرار کنید.
• استفاده از کمپرس گرم: این روش می‌تواند به کاهش سوزش و درد چشم کودک کمک کند. برای استفاده، یک حوله را در آب گرم خیس کرده و آن را چند دقیقه‌ای روی چشم کودک قرار دهید. توصیه می‌شود این روش را دو تا سه بار در روز تکرار کنید.

مهم‌ترین نکته در استفاده از هرگونه درمان خانگی، اطمینان از سالم‌بودن تمام لوازم و مواد استفاده شده است. همچنین، پیش از انجام هرگونه درمان خانگی، بهتر است با پزشک معالج خود مشورت کنید. بعضی از روش‌های درمان خانگی ممکن است تداخل با درمان‌های دارویی داشته باشند و باعث بدتر شدن علائم شوند.

روش‌های طبی و سنتی برای درمان عفونت چشم در کودکان

عفونت چشم در کودکان معمولاً با درمان دارویی قابل‌کنترل است، اما در برخی موارد روش‌های طبیعی و سنتی هم می‌توانند در درمان کمک‌کننده باشند. در ادامه به برخی از روش‌های طبی و سنتی درمان اشاره می‌کنیم:

استفاده از کمپرس گرم

 استفاده از کمپرس گرم می‌تواند به کاهش التهاب و قرمزی چشم کودک کمک کند. برای استفاده از کمپرس گرم، یک حوله را در آب گرم بخیسانید، آن را خشک کنید و روی چشم کودک بگذارید. درصورتی‌که کودک به آب گرم حساسیت دارد، از کمپرس سرد استفاده کنید.

چای سیاه

 یک چای کیسه ای را داخل آب جوش قرار داده و اجازه دهید سرد شود و روی چشم بگذارید. این روش را سه تا چهار بار در روز تا زمانی که عفونت از بین برود تکرار کنید.

نکته: همیشه هنگام استفاده از چای کیسه ای بر روی چشم ها دقت کنید، زیرا اطراف چشم خیلی حساس است. قبل از درمان دست و صورت خود را بشویید و از استفاده از چای های کیسه ای داغ خودداری کنید. همچنین، قبل از درمان آرایش خود را پاک کنید.

چای بابونه

دو فنجان آب را داخل ماهیتابه بریزید و تا حدودی بجوشانید؛ دو چای بابونه کیسه ای، دو قاشق غذا خوری شکوفه گل همیشه بهار خشک، دو قاشق غذا خوری تخم رازیانه خرد شده به ماهیتابه اضافه کنید. اجازه دهید برای ۱۰ دقیقه خیس بخورد بعد از خنک شدن آب اضافی چای کیسه ای را بگیرید و آن ها را در دو پارچه توری قرار دهید و به هر دو طرف آن عسل بریزید. برای درست کردن زماد، گاز یا پارچه توری را بپیچانید و روی چشم هایتان قرار دهید، به دلیل این که عفونت می تواند پخش شود، حتما باید این کار برای هر دو چشم انجام دهید. بعد از گذاشتن زماد بر روی چشم، ۱۰ دقیقه صبر کنید. این روش را دو بار در روز

دم کرده نعناع

دم کرده نعناع همچنین یکی دیگر از روش های درمانی طبیعی برای عفونت چشم است. نعناع خاصیت ضد التهابی و ضد عفونی کننده دارد که می تواند به درمان عفونت چشم کمک کند.

برای استفاده از نعناع، دو قاشق غذا خوری از برگ های خشک نعناع را در یک فنجان آب جوشانده و برای چند دقیقه خنک شده بگذارید. سپس یک پارچه توری را در دمای ملایم آن آب خیس کرده و بر روی چشم های خود قرار دهید. بهتر است حداقل ۱۰ دقیقه این روش را دو بار در روز تکرار کنید.

عصاره آلوئه ورا

عصاره آلوئه ورا خاصیت ضد التهابی و ضدعفونی کننده دارد که می تواند به درمان عفونت چشم کمک کند. برای استفاده از آلوئه ورا، می توانید یک برگ آلوئه ورا را به دو نیم کنید و ژل موجود در داخل آن را با استفاده از یک قطره داخل چشم خود قرار دهید. اگر دسترسی به برگ آلوئه ورا ندارید، می توانید از عصاره آماده آلوئه ورا در داروخانه ها استفاده کنید.

با وجود این‌که این روش‌ها می‌توانند در کاهش علائم عفونت چشمی کودکان مفید باشند، اما همیشه بهتر است با پزشک متخصص مشورت نمایید و توصیه‌های آن‌ها را برای درمان عفونت چشمی کودکان در نظر بگیرید. همچنین توجه به بهداشت شخصی و ارائه مراقبت‌های پرستاری مناسب برای کودک می‌تواند در جلوگیری از عفونت چشمی کودکان مفید باشد.

پیامدهای عدم درمان

عدم درمان عفونت چشم در کودکان می‌تواند پیامدهای جدی برای چشم کودکان ایجاد کند. در بعضی موارد، عدم درمان ممکن است منجر به تبدیل عفونت از موضعی به عمومی شود و باعث ابتلا به عفونت‌های خطرناک مانند سپتی‌سمی شود. همچنین، عدم درمان ممکن است منجر به آسیب دائمی به چشم و تخریب دائمی نورون‌های بینایی شود.

علاوه بر این، درصورتی‌که عفونت چشم در کودکان به‌صورت مزمن تکرار شود، می‌تواند منجر به عوارضی برای بینایی شود و باعث تضعیف بینایی در آینده شود. به همین دلیل، درصورتی‌که به علائم عفونت چشم در کودک خود پی بردید، باید به‌سرعت به پزشک متخصص چشم مراجعه کنید تا درمان مناسب را برای کودکتان تجویز شود.

مثال زیر می‌تواند مفهوم پیامدهای عدم درمان عفونت چشم در کودکان را بهتر درک کنید:

یکی از عفونت‌های چشمی رایج در کودکان عفونت کلامیدیا (Chlamydia) است که معمولاً از مادر به کودک انتقال پیدا می‌کند. اگر این عفونت در کودک درمان نشود، می‌تواند به شکلی شدید و مزمن در چشم‌های کودک تأثیرگذار باشد. برخی از پیامدهای عدم درمان عفونت کلامیدیا در کودکان عبارت‌اند از:

عدم درمان عفونت می‌تواند باعث بروز تب‌خال چشمی در کودکان شود که ممکن است باعث کاهش دید در آینده شود. عفونت کلامیدیا می‌تواند باعث ایجاد التهاب مزمن در چشم کودک شود که در نهایت باعث ایجاد مشکلات دائمی در دید کودک می‌شود. عدم درمان عفونت کلامیدیا در کودکان جوان می‌تواند باعث کاهش توانایی تحصیلی آن‌ها شود و باعث مشکلات آموزشی و اجتماعی در آینده شود.

بنابراین، عدم درمان عفونت چشم در کودکان می‌تواند پیامدهای جدی و غیر قابل بازگشتی داشته باشد، بنابراین در صورت مشاهده علائم عفونت چشم در کودک، بهتر است به‌سرعت به پزشک مراجعه کنید و درمان مناسب را انجام دهید.

تشخیص عفونت چشمی ویروسی

علائم عفونت چشمی ویروسی در کودکان شامل خارش، سوزش، سفیدشدن چشم، قرمزی، درد، اشک‌ریزی و حساسیت نسبت به نور هستند. بعضی از ویروس‌ها ممکن است بدون علائم هم انتقال پیدا کنند. در برخی موارد، ممکن است عفونت ویروسی به همراه عفونت باکتریایی همراه باشد که علائم اضافی مانند ترشحات ریزشی، قرمزی شدید و یا درد بیشتری را به همراه دارد.

 برای تشخیص عفونت چشمی ویروسی در کودکان، پزشک ممکن است با استفاده از دستگاه اسکنر جلوی چشم، نمونه چشمی را بررسی کند. این دستگاه برای بررسی نزدیکی عفونت به نواحی حساس چشم کودکان بسیار حساس است. همچنین، آزمایش گرفتن نمونه از ترشحات چشم نیز می‌تواند به تشخیص ویروس عامل عفونت کمک کند. در صورت تشخیص عفونت ویروسی، درمان معمولاً با استفاده از قطره‌های چشمی ضدویروسی صورت خواهد گرفت.

علاوه بر این، در بعضی موارد ممکن است پزشک به‌عنوان تکمیل درمان، قرص‌های ضدویروسی نیز به کودکان تجویز کند. درصورتی‌که عفونت چشمی ویروسی همراه با عفونت باکتریایی باشد، پزشک ممکن است از آنتی‌بیوتیک‌های موثر تری برای بهبود و کاهش درد تجویز کند.

علاوه بر درمان، پیشگیری از انتشار ویروس نیز بسیار مهم است. به همین دلیل، کودکان باید بادقت دستان خود را شست و شو کنند و از تماس دیگران با چشم های آن‌ها باید محافظت شود، زیرا این ویروس به‌سادگی از طریق تماس با چشم‌ها یا اشیا آلوده به ویروس، منتقل می‌شود. همچنین، از استفاده اشتراکی لوازمی مانند دستمال و حوله نیز باید خودداری شود.

تشخیص عفونت چشمی باکتریایی

علائم عفونت چشمی باکتریایی در کودکان شامل قرمزی، درد، تورم، ترشحات چشمی ریز و گاهی هم قطرات سفید رنگ از چشم می‌باشد. برخلاف عفونت ویروسی، که بیشتر در اثر تماس با شخص آلوده و یا برخورد با شی‌ای که با ویروس آلوده شده است انتقال پیدا می‌کند، عفونت باکتریایی در اثر تماس با باکتری‌های آلوده از طریق دست، ابزار آرایشی و بهداشتی و یا آب انتقال پیدا می‌کند.

برای تشخیص عفونت چشم در کودکان از نوع باکتریایی، پزشک ممکن است با استفاده از دستگاه اسکنر جلوی چشم، نمونه چشمی را بررسی کند. همچنین، برخی از پزشکان ممکن است برای بررسی نوع باکتری موجود در نمونه چشمی، از آزمایش گرفتن نمونه از ترشحات چشمی استفاده کنند.

درمان عفونت چشمی باکتریایی با استفاده از قطره‌های چشمی ضدباکتریایی مانند سفتراکسون و سفتازید انجام می‌شود. در برخی موارد، ممکن است پزشک برای کاهش درد و التهاب، قطره‌های چشمی ضدالتهاب مانند کورتیکواستروئیدها نیز تجویز کند. به‌هرحال، مصرف هرگونه دارویی باید به توصیه و نظارت پزشک صورت گیرد.

آماری از کودکانی که به عفونت چشم در کودکان دچار می‌شوند

به‌طورکلی، عفونت چشم در کودکان بسیار رایج است. آمارهای مختلفی در این مورد وجود دارد که به‌وضوح نشان می‌دهند که چشمان کودکان به دلیل سیستم ایمنی ضعیف و عدم رعایت بهداشتی در معرض عفونت هستند.

یکی از مطالعاتی که در این زمینه انجام شده است، مربوط به عفونت چشمی در کودکان در سنین ۱ تا ۷ سال در ایران است. در این مطالعه، نتایج نشان داد که حدود ۲۸٪ از کودکان دارای علائم عفونت چشمی هستند. همچنین، از بین این کودکان، ۷۱٪ عفونت چشمی ویروسی و ۲۹٪ باکتریایی داشتند.

در مطالعات دیگر نیز نشان‌داده‌شده است که عفونت چشم در کودکان دوره‌ای و شدت‌های مختلفی دارد و به طور میانگین حدود ۲۰ درصد از کودکان دچار آن می‌شوند. عفونت چشمی در کودکان با شیوع بیشتری در سنین ۲ تا ۵ سال دیده می‌شود.

بنابراین، به‌طورکلی می‌توان گفت که عفونت چشم در کودکان بسیار رایج است و در هر سن و شرایطی ممکن است اتفاق بیفتد. برای جلوگیری از این بیماری، رعایت بهداشت چشم و استفاده از لوازم شخصی توصیه می‌شود.

چه آموزش‌هایی به کودک باعث جلوگیری عفونت چشم در آنها می‌شود

به دلیل اینکه بیشتر عفونت‌های چشمی از طریق دست‌های کثیف یا ابزارهای آلوده منتقل می‌شود، بهتر است به کودکان آموزش داده شود که به دستان خود و مواد مورداستفاده خود دقت کنند. برخی از آموزش‌هایی که به کودکان می‌توان داد شامل موارد زیر است:

• شستن دست‌ها: به کودکان آموزش دهید که همیشه دست‌هایشان را با آب و صابون شسته و قبل از لمس چشم‌هایشان دست‌هایشان را بشویند.
• عدم استفاده از اشتراکی: به کودکان آموزش دهید که از لوازم شخصی دیگران مانند حوله صورت، قلم چشم و مواد آرایشی بزرگسالان  استفاده نکنند.
• حفظ فاصله از کودکان مبتلا به عفونت: درصورتی‌که یک کودک دچار عفونت چشمی است، بهتر است از لمس و اشتراک چیزهایی که به طور مستقیم با چشمان آن فرد در ارتباط هستند، خودداری کنند.
• استفاده از عینک‌آفتابی: در مواجهه با نور خورشید شدید، استفاده از عینک‌آفتابی مناسب به کودکان کمک می‌کند که از نور خورشید خالی شوند و به بروز عفونت چشمی جلوگیری کنند.
• عدم لمس چشم‌ها: به کودکان آموزش دهید که نباید چشمان خود را با دستان خود لمس کنند، زیرا این کار می‌تواند باعث انتقال میکروب‌ها به چشمان شود. همچنین، بهتر است کودکان با هنگام عوض‌کردن لنزهای تماسی یا استفاده از عینک، دستان خود را بشویند و به دستان خود و دیگران اجازه ندهند که به چشمان خود لمس کنند.

 علاوه بر این، به کودکان آموزش داده شود که درصورتی‌که علایمی از عفونت چشمی دارند، مانند قرمزی، سوزش و خارش، به پزشک خود مراجعه کنند. آموزش‌دادن به کودکان در مورد جلوگیری از عفونت چشمی باعث می‌شود که آنها بتوانند بهتر درک کنند که چگونه باید به دستان و چشمان خود مراقبت کنند و به همین دلیل می‌تواند به حفظ سلامتی چشمان آنها کمک کند.

نتیجه‌گیری

عفونت چشم در کودکان یک مشکل شایع است که می‌تواند به عواقب جدی منجر شود. بیشترین علت آن، انتقال عفونت از طریق دست‌های کثیف یا ابزارهای آلوده است. برای جلوگیری از عفونت چشمی در کودکان، به آنها آموزش داده شود که به دستان خود و مواد مورداستفاده خود دقت کنند و هرگز از لوازم شخصی دیگران استفاده نکنند. همچنین، استفاده از عینک‌آفتابی مناسب و عدم لمس چشم‌ها نیز به کودکان کمک می‌کند تا از عفونت چشمی جلوگیری کنند. اگر کودک دچار علائم عفونت چشمی شد، باید به یک پزشک متخصص چشم مراجعه کنید تا برای او درمان مناسب تعیین شود.