نمی‌توان انکار کرد که داشتن یک بارداری سالم، احتمال زایمان امن و سالم را نیز افزایش می‌دهد. اگر در دوران بارداری خود به سر می‌برید، مراقبت‌های منظم دوران بارداری از اهمیت خاصی برخوردار است. اطمینان حاصل کنید که رژیم غذایی متعادلی داشته باشید، روزانه مدیتیشن کنید، به خوبی بخوابید و استرس خود را در طول سه ماهه خود کنترل کنید.
طبق آمار، حدود ۲۰ درصد از زنان باردار در ۲۰ هفته اول بارداری خود سقط جنین دارند. مراقبت بیش‌تر از سلامتی خود در سه ماهه اول و سوم بارداری بسیار مهم است. بنابراین از تماس مستقیم با محصولات شیمیایی به خصوص مواد شوینده در بارداری خودداری کنید، زیرا حاوی آمونیاک، هیپوکلریت سدیم، تری سدیم فسفات و مواد سمی دیگر هستند.
قرار گرفتن در معرض محصولات سمی می‌تواند منجر به خطرات مختلف سلامتی شود که برای شما و کودک شما خوب نیست. به جای آن بهتر است از جایگزین‌های سالم و مطمئنی استفاده کنید که می‌توانند به شما در حفظ یک خانه تمیز کمک کنند. در این مقاله لیستی از مواد شوینده و سموم خانگی که باید در دوران بارداری از آنها اجتناب کنید را همراه با جایگزین های بی خطر آنها قرار می‌دهیم و در مورد آن صحبت می‌کنیم.
مواد سمی خانگی در بارداری چیست؟
ما توسط مواد شیمیایی و مواد سمی (سموم) احاطه شده‌ایم. مواد شیمیایی شامل آفت کش‌های مورد استفاده در باغ، مواد ضد حریق روی مبلمان، سرب، جیوه و برخی از مواد شوینده و تمیز کننده هستند.
اکثر مواد شیمیایی که در زندگی روزمره با آنها مواجه می‌شوید، به کودک شما آسیبی نمی‌رسانند. زیرا معمولاً مقدار آن به قدری کم است که نیازی به نگرانی نیست. ولی اگر در دوران بارداری در معرض مقادیر زیادی از مواد شیمیایی قرار بگیرید، کودک آینده شما ممکن است در معرض خطر ابتلا به موارد زیر باشد:
- اختلالات مادرزادی
- مشکلات سلامتی در آینده
اگر برخی از مواد شیمیایی را تنفس کنید یا آن را فرو دهید و بخورید، می‌توانند وارد جریان خون شما شده و از طریق جفت به جنین منتقل شوند. نوزاد شما همچنین ممکن است پس از تولد از طریق شیر مادر یا زمانی که کمی بزرگ‌تر شود و اشیا را در دهان خود بگذارد، در معرض مواد شیمیایی قرار گیرد.
بنابراین این ایده خوبی است که از استفاده از برخی محصولات شوینده در دوران بارداری یا شیردهی خود، خودداری کنید. نکات زیر به شما کمک می‌کنند تا خطر قرار گرفتن در معرض مواد شوینده مضر را در دوران بارداری کاهش دهید:
مواد شیمیایی مضر در دوران بارداری یا شیردهی
آفت کش‌ها و علف کش‌ها
برخی از محصولات ضد آفت (کشنده حشرات) و ضد علف (از بین برنده علف‌های هرز) به خاطر تاثیر بر نوزادان تازه به دنیا آمده و نوزادان در حال رشد شناخته شده‌اند. معمولاً آفت کش‌هایی که در خانه و برای از بین بردن تخصصی آفات مورد استفاده قرار می‌گیرند، بی خطر هستند. اما ایده خوبی است که موارد زیر را رعایت کنید:
- تا حد امکان از آنها دوری کنید
- از یک متخصص دارای مجوز کنترل آفات بخواهید که از بین بردن حشرات را انجام دهد.
مواد شوینده در بارداری
اگرچه استفاده از بیش‌تر مواد شوینده در دوران بارداری ایمن است، اما گزارش‌هایی از برخی مواد شیمیایی خانگی وجود داشته است که باعث خس خس سینه در اوایل کودکی می‌شوند. برای محافظت بودن در برابر مواد شوینده‌ای از جمله اجاق گاز و کاشی، موارد زیر را رعایت کنید:
- در هنگام به کار بردن مواد شوینده در دوران بارداری، از وسایل محفاظتی مانند دستکش، ماسک صورت و عینک استفاده کنید.
- از تنفس در بخار مواد شوینده خودداری کنید.
مواد نقاشی و رنگ
استفاده از بیش‌تر مواد رنگی در دوران بارداری ایمن است. در صورت وجود موارد زیر، خطر آسیب رسیدن به کودک شما ممکن است بیش‌تر باشد:
- از رنگ‌های حلال استفاده کنید.
- رنگ‌های قدیمی را که ممکن است حاوی آثار سرب باشد، استفاده نکنید.
شما می توانید خطر ناشی از مواد رنگی را با رعایت موارد زیر کاهش دهید:
- حداقل تا هفته سیزدهم بارداری خود نقاشی نکنید.
- از رنگ‌های محلول در آب استفاده کنید.
- اطمینان حاصل کنید که اتاقی که نقاشی می‌کنید تهویه خوبی دارد و تمام پنجره‌ها و درها را باز کنید.
- پوشیدن لباس محافظ از جمله ماسک صورت، دستکش و گوگل را فراموش نکنید.
- در اتاقی که نقاشی می‌کنید، چیزی نخورید یا ننوشید.
- پس از اتمام نقاشی، دست‌های خود را بشویید
نقاشی و قرار گرفتن در معرض سرب
رنگ حاوی سرب از پیش از اواسط دهه ۱۹۷۰ در بسیاری از خانه‌های استرالیایی استفاده شده است. قرار گرفتن در معرض سرب می‌تواند بر سلامت افراد زیر تأثیر بگذارد:
- نوزادان متولد نشده
- فرزندان
- بزرگسالان
مصرف یک تکه رنگ به اندازه یک سکه می‌تواند سطح سرب خون را به مدت چند هفته افزایش دهد. مقداری از این سرب تا آخر عمر در بدن شما باقی خواهد ماند. سطح بالای قرار گرفتن در معرض سرب در دوران بارداری می‌تواند باعث بروز موارد زیر شود:
- تولد زودرس
- وزن کم هنگام تولد
- سقط جنین یا مرده زایی
امکان انتقال سرب از طریق شیر مادر به نوزاد وجود دارد. همچنین مهم است که کودکان خردسال را از رنگ های قدیمی دور نگه دارید. کودکان خردسال به دلیل زمانی که روی زمین می‌گذرانند، در معرض خطر رنگ حاوی سرب هستند. در صورت امکان، از استفاده از رنگ قدیمی خودداری کنید در حالی که:
- باردار هستند
- در حال شیردهی هستند
- فرزندان خردسال دارید.
مهم است که تا حد امکان کم‌تر در معرض سرب قرار بگیرید و استفاده از آن را تا حد امکان پایین نگه دارید. زیرا سرب در هر حال مضر است و سطح امنی برای استفاده از آن وجود ندارد.
حشره کش
پشه‌ها به عنوان عامل انتقال ویروس به افراد شناخته شده می‌شوند. این ویروس‌ها شامل موارد زیر می‌باشند:
- ویروس رودخانه راس (RRVD)
- ویروس ابولا
- آنسفالیت دره موری
- آنسفالیت ژاپنی
بهترین راه برای پیشگیری از این بیماری‌ها محافظت از خود در برابر نیش پشه است. استفاده از حشره کش در دوران بارداری و شیردهی در موارد زیر بی خطر است:
- دارای تایید بهداشت کشور باشد.
- طبق دستورالعمل مصرف مورد استفاده قرار گیرد.
همچنین راه های دیگری را برای جلوگیری از نیش پشه را مانند روش‌های زیر در نظر بگیرید:
- حشره کش الکترونیکی
- پوشیدن شلوار بلند و پیراهن آستین بلند
جیوه
جیوه می‌تواند به مغز نوزادان متولد نشده آسیب برساند و این موضوع می‌تواند منجر به تاخیر در رشد او شود. بنابراین مهم است که در انتخاب ماهی برای خوردن در دوران بارداری یا شیردهی مراقب باشید تا جیوه وارد بدن شما نشود. برای محدود کردن مصرف جیوه، توصیه می‌شود فقط گوشت ماهی‌های زیر را بخورید:
- کوسه هر دو هفته یک بار خورده شود، در این زمان ماهی دیگری نخورید.
- نول ماهی (نوار، اره ماهی و مارلین) هر دو هفته یک بار خورده شود، در این زمان ماهی دیگری نخورید.
- نارنجی رافی (ماهی سوف دریای عمیق) یک بار در هفته خورده شود، هیچ ماهی دیگری در آن هفته نخورید.
- گربه ماهی یک بار در هفته خورده شود و هیچ ماهی دیگری در آن هفته نخورید.
- همه انواع ماهی‌های دیگر به میزان ۲ تا ۳ وعده در هفته خورده شود.
چوب‌های آغشته شده به آرسنیک
از آرسنیک می‌توان برای موارد زیر استفاده کرد:
- حفظ الوار
- محافظت از موریانه‌های چوبی
قرارگیری در معرض دوزهای زیاد آرسنیک می‌تواند باعث بروز موارد زیر شود:
- وزن کم هنگام تولد
- اختلالات مادرزادی
- سقط جنین و مرده زایی
شما می‌توانید با رعایت موارد زیر از خود و کودک خود محافظت کنید:
- غذا را بر روی الوارهای آغشته شده به آرسنیک قرار ندهید.
- دست‌های خود را پس از دست زدن به چوب بشویید.
لاک ناخن
مواد شیمیایی مورد استفاده در درمان ناخن ویژگی‌های زیر را دارند:
- در دوزهای پایین مصرف می‌شوند.
- به راحتی جذب پوست شما نمی‌شود.
اگر نگران هرگونه عوارض احتمالی لاک ناخن در دوران بارداری هستید، ممکن است برای انجام هر گونه درمان ناخن تا ۱۲ هفته صبر کنید. شما بهتر ست از مصرف لاک‌هایی که حاوی مواد زیر هستند، خودداری نمایید:
- دی بوتیل فتالات
- تولوئن
- فرمالدئید
مواد ضد حریق
مواد ضد اشتعال به محصولات خانگی مانند مبلمان، فرش و لباس اضافه می‌شوند تا اشتعال پذیری آنها را کاهش دهند. آنها طیف متنوعی از مواد شیمیایی هستند. مواد ضد حریق می‌توانند بر رشد مغز کودک تأثیر بگذارند. برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض این این مواد سمی، لازم است دست‌های خود را مرتب بشویید، از جاروبرقی مجهز به فیلتر هپا (HEPA) استفاده کنید و به طور مرتب کف زمین را تمیز کنید. همچنین از دست زدن به فوم داخل مبلمان خودداری نمایید.
مواد شیمیایی خشک شویی
خشک شویی کردن لباس‌ها در دوران بارداری بی خطر است.
البته افرادی که درست قبل از زایمان یا در دوران بارداری در خشکشویی کار می‌کنند، ممکن است احتمال سقط جنین بیش‌تری داشته باشند. با کارفرمای خود در مورد کار ایمن در دوران بارداری صحبت کنید.
بیسفنول آ (BPA)
ماده شیمیایی بیسفنول آ (BPA) در پلاستیک‌ها مانند بطری‌های آب و اسباب بازی‌ها یافت می‌شود. این ماده همچنین در بسته بندی برخی از محصولات غذایی و نوشیدنی نیز استفاده می‌شود. گفته شده است که قرار گرفتن در معرض BPA در دوران بارداری می‌تواند باعث بروز مشکلات مغزی و رفتاری در برخی از کودکان شود. با این حال، استانداردهای مواد غذایی استرالیا نیوزیلند می گوید که هیچ خطری از BPA در بسته بندی مواد غذایی وجود ندارد.
با این حال، مطالعات نشان داده است که قرار گرفتن در معرض BPA در دوران بارداری و نوزادی احتمال ابتلا به آسم در دوران کودکی را افزایش می‌دهد.
نفتالین
گلوله‌های نفتالین و خوش بو کننده دستشویی حاوی ماده شیمیایی نفتالین هستند. قرار گرفتن در معرض مقدار زیادی نفتالین در دوران بارداری می‌تواند به سلول های خونی شما آسیب برساند. این منجر به وضعیتی به نام کم خونی همولیتیک می‌شود. کودکان خردسال به خوردن گلوله‌های نفتالین معروف هستند. در اطراف کودکان زیر ۳ سال از گلوله‌های نفتالین استفاده نکنید. همچنین مطمئن شوید که نفتالین و خوش بو کننده دستشویی را با در جایی امن نگهداری می‌کنید.
چگونه از قرار گرفتن در معرض مواد شوینده در بارداری جلوگیری کنیم؟
اقدامات زیر را برای کاهش قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی انجام دهید:
- همه مواد شیمیایی را به طور ایمن یعنی دور از دسترس کودکان و با درپوش ایمنی نگه دارید.
- همیشه دستورالعمل‌های روی هر بسته را بخوانید و دنبال کنید.
- جایگزین‌های مناسب را پیدا کنید. محصولاتی را امتحان کنید که حاوی سطوح پایینی از مواد شیمیایی هستند، مانند جوش شیرین و سرکه برای تمیز کردن.
- دست‌های خود را مرتب بشویید.
- در دوران بارداری یا شیردهی از بازسازی و تغییر دکوراسیون خانه خودداری کنید.
- اگر کاری دارید که در مجاورت مواد شیمیایی است، از شخص دیگری بخواهید آن را انجام دهد.
- تهویه خانه لازم است مناسب باشد.
کار با مواد شوینده و شیمیایی در دوران بارداری
اگر کار شما در دوران بارداری مستلزم قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی است، با افراد زیر صحبت کنید:
- مدیر
- بخش منابع انسانی
- اتحادیه صنف کاری
این افراد لازم است یک ارزیابی انجام دهند که خطر حاملگی شما را در نظر می‌گیرد. طبق قانون، کارفرمایان باید هنگام بارداری، کار را برای شما و کودکتان ایمن کنند.
از چه افرادی کمک بگیریم؟
اگر در دوران بارداری در معرض مواد شوینده یا محصولات سمی قرار گرفتید، وحشت نکنید. به طور کلی، تنها قرار گرفتن طولانی مدت در معرض مقادیر زیادی از مواد شیمیایی است که می تواند در دوران بارداری مضر باشد. یک بار قرار گرفتن در اطراف ماد شوینده بعید است که آسیبی را در دوران بارداری ایجاد کند. در ادامه توصیه می‌کنیم موارد زیر را در مورد مواد شوینده رعایت کنید:
از پاک کننده های مبتنی بر گلیکول اتر اجتناب کنید
گلیکول اترها از اکسید اتیلن سنتز می‌شوند که در صورت استفاده منظم می‌تواند یک ماده شیمیایی بسیار مضر باشد. از گلیکول اتر معمولاً برای تهیه مواد شوینده، لکه برها، صابون‌ها و سایر مواد شوینده خانگی استفاده می‌شود. استنشاق گلیکول اتر می‌تواند منجر به سقط جنین یا اختلالات مادرزادی شود.
هنگام خرید پاک کننده اجاق، صابون ظرفشویی و مواد شوینده خریداری شده از فروشگاه، مهم است که برچسب آن را بخوانید و از خرید چنین محصولاتی در دوران بارداری خودداری کنید.
مواد شوینده مبتنی بر آمونیاک در بارداری به همراه نداشته باشید
آمونیاک یکی از رایج ترین مواد تشکیل دهنده در مواد شوینده خانگی از جمله پاک کننده‌های شیشه، چربی زدا، ضدعفونی کننده‌ها، خوشبو کننده‌های اتاق و غیره است.
این گاز بی رنگ با بوی تندی است که در صورت استنشاق یا جذب از طریق پوست می‌تواند مضر باشد. قرار گرفتن در معرض سطوح بالای آمونیاک می‌تواند برای یک زن باردار مضر باشد. زیرا ممکن است ریه‌ها را تحریک کند و باعث مشکلات تنفسی، سرفه و خس خس سینه در او شود.
پاک کننده‌های مبتنی بر آمونیاک می‌توانند پوست شما را تحریک کرده و خطر مسمومیت جنین را افزایش دهند. بهتر است از مواد شوینده‌ای استفاده کنید که حاوی آمونیاک و سایر مواد شیمیایی مضر نیستند.
از محصولات پاک کننده حاوی فتالات استفاده نکنید
فتالات گروهی از مواد شیمیایی مضر است که اغلب در محصولات پاک کننده برای افزایش عطر و اثربخشی آنها مورد استفاده قرار می‌گیرد. آنها را می‌توان در انواع محصولات تمیز کننده سنتی مانند مواد زیر پیدا کرد:
- مایع ظرفشویی
- پاک کننده‌های همه منظوره
- پاک کننده کاسه توالت
- مواد شوینده لباسشویی
- خوشبو کننده هوا
- کف شوی
محصولات حاوی فتالات ممکن است خطر ناهنجاری‌های مادرزادی تولید مثل را در بچه‌های پسر افزایش دهند. پیدا کردن نام آن روی برچسب محصول کار آسانی نیست. بنابراین اگر شوینده‌ای را که از فروشگاه خریداری کرده‌اید با کلمه «عطر» ببینید، احتمال وجود فتالات در آن زیاد است.
بر اساس یک مطالعه، زنان بارداری که به طور مرتب و مستقیم از صابون ظرفشویی یا مواد شوینده لباسشویی استفاده می‌کنند و با آن تماس دارند، سطوح بالاتری از فتالات در ادرار خود داشتند. اگر می‌خواهید خانه‌ای تمیز داشته باشید، به خصوص در دوران بارداری می‌توانید روی وسایل تمیز کردن سرمایه‌گذاری کنید تا کار خود را آسان‌تر کنید.
از مواد شوینده مبتنی بر پارابن در بارداری خودداری کنید
پارابن‌ها ممکن است مواد شیمیایی مضر نباشند، اما می‌توانند به نگرانی‌های مرتبط با سلامتی مانند سرفه و سرماخوردگی منجر شوند. همچنین می‌توانند به باروری مردان آسیب برساند. این مواد شیمیایی برای افزایش ماندگاری محصولات و جلوگیری از رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
قرار گرفتن مستقیم در معرض مواد شوینده حاوی پارابن در دوران بارداری ممکن است باعث افزایش وزن کودک و چاقی در بزرگسالی شود.
از استفاده از مواد شوینده آئروسل در بارداری خودداری کنید
استفاده از اسپری های پاک کننده یا شوینده‌های حاوی آئروسل در دوران بارداری ممکن است خطر ابتلا به آسم را افزایش دهد. بنابراین، خوب است برچسب مواد را بخوانید و از خرید محصولات دارای آئروسل خودداری کنید.
از خوشبو کننده هوای خریداری شده در فروشگاه استفاده نکنید
این خوشبو کننده‌ها نیز می‌توانند خطر ابتلا به آسم و سایر مشکلات تنفسی را افزایش دهند؛ زیرا چنین محصولاتی حاوی فتالات و سایر پاک کننده‌های مضر هستند. استشمام بوی تند در دوران بارداری می‌تواند نوزاد شما را در معرض خطر قرار دهد.
از مواد شوینده مبتنی بر فرمالدهید در بارداری استفاده نکنید
شوینده‌های مبتنی بر فرمالدهید مواد شیمیایی خطرناکی هستند که اغلب به عنوان ضدعفونی کننده استفاده می‌شوند. این ماده به طور بالقوه می‌تواند همه انواع میکروب ها و باکتری ها را در کوتاه ترین زمان از بین ببرد. اما متأسفانه، بخارات سمی آن می تواند سیستم تنفسی شما را تحریک کند و احتمال سقط جنین را افزایش دهد.