تعیین این که کودک ما چقدر باید تلویزیون ببیند، یکی از تصمیمات دشواری است که ما به عنوان والدین مدرن میگیریم. ما دائماً از خود میپرسیم که چقدر زمان برای تماشای تلویزیون توسط کودک زیاد است، یا این که آیا ما والدین بدی هستیم که نسبت به زمان تلویزیون دیدن کودک خود سختگیری میکنیم؟ در واقعیت، تلویزیون میتواند ابزار مفیدی برای کودکان باشد. برخی از برنامهها حتی آموزشی هستند؛ به خصوص زمانی که کودک با یک مراقب تلویزیون تماشا کند. برای مثال نمایشهایی با آهنگ و ملودیهای ریتم دار میتوانند به یادگیری و رشد مهارتهای زبان کودک کمک کنند.
با این حال، استفاده بیش از حد از صفحه نمایش با خطراتی همراه است. برای مثال تلویزیون دیدن زیاد میتواند به سرعت، زمان با کیفیتی که برای یادگیری از یک مراقب صرف میشود را به خود اختصاص دهد. در این مقاله در مورد متعادل کردن زمان تلویزیون دیدن کودک با سایر جنبههای مهم زندگی او صحبت خواهیم کرد.
کودک چقدر میتواند تلویزیون ببیند؟
زمان تلویزیون دیدن همه جا هست. اغلب والدین وقتی بیکار میشوند از تلویزیون استفاده میکنند.بنابراین گاهی اوقات استفاده از تلویزیون و گوشی اشکالی ندارد. اما بسیاری از والدین در مورد استفاده کودک از تلویزیون احساس گناه میکنند؛ زیرا فکر میکنند به فرزندشان زمان زیادی برای تماشای آن میدهند. دستورالعملهای آکادمی اطفال آمریکا (AAP) که در ادامه قرار داده میشود، بر اساس تحقیقات مختلفی است که در مورد تلویزیون دیدن و استفاده از موبایل انجام شده است. موارد زیر توسط AAP توصیه میشوند:
- کودک ۱۸ ماهه یا کوچکتر: بدون زمان تلویزیون دیدن و استفاده از موبایل، به جز در مواردی که با خانواده و دوستان چت ویدیویی کنند.
- کودک ۱۸ ماهه تا ساله: زمان استفاده از صفحه نمایش را برای کودک در این سنین محدود کنید و اجازه ندهید فرزندتان به تنهایی از تلویزیون یا مانیتور استفاده کند. اما خود شما برنامههای آموزشی با کیفیت بالا را انتخاب کنید و آنها را با کودک خود تماشا کنید تا مطمئن شوید که کودک مطالب آن را درک میکند.
- کودک ۲ تا ۵ سال: مدت زمان تلویزیون دیدن را به یک ساعت در روز محدود کنید و در صورت امکان با هم آن را تماشا کنید.
- کودک ۶ ساله یا بزرگتر: با گفتگو با اعضای خانواده، محدودیتهای منظمی را برای مدت زمان تلویزیون دیدن تعیین کنید. اطمینان حاصل کنید که زمان استفاده از صفحه نمایش روی خواب، ورزش یا رفتار کودک شما تأثیری نخواهد گذاشت.
آیا تلویزیون دیدن بر مهارتهای رشدی کودک تاثیر میگذارد؟
نگرانی اصلی در مورد بیش از حد زمان صرف کردن برای تلویزیون دیدن این است که میتواند بر حافظه، رشد مهارتهای زبان و مهارتهای ادبی کودک تأثیر منفی بگذارد.
- رشد مهارتهای زبان: رشد مهارتهای زبان کودک به معنی رشد مهارتهای پیش کلامی و کلامی او میباشد. مهارتهای پیش کلامی شامل حالات چهره، حرکاتی مانند دست تکان دادن یا اشاره کردن و برقراری تماس چشمی است. مهارتهای کلامی به کلمات گفته شده اشاره دارند که ما معمولاً به زبان نسبت میدهیم.
- مهارت های سواد آموزی: مهارتهای سواد آموزی به توانایی ما برای خواندن کلمات در صفحه و بازخوانی آنها گفته میشود. این مهارتها سطح بالاتری از شناخت هستند که آنچه را که کودک میبیند به آنچه که میگوید، مرتبط میکنند.
- زبان رسا: زبان رسا همان کلماتی هستند که ما به زبان میآوریم.
اساس زبان رسا از تعامل با مراقبین و دیدن چهره آنها در کودک به وجود میآید و رشد میکند. به عنوان مثال هنگامی که با کودک خود رو در رو بازی میکنید و کودک به چیزی اشاره میکند یا صدایی از خود در میآورد، احتمالاً اشاره و حرکات او را تقلید یا صداهای او را کپی میکنید. این کار به کودک کمک میکند تا هم مهارتهای پیش کلامی و هم مهارتهای کلامی را در خود رشد و تکامل دهد. با این حال، گذراندن زمان بیش از حد تلویزیون دیدن می تواند به این معنی باشد که فرزند شما تعداد کمتری از این تعاملات رو در رو با شما خواهد داشت. لازم به ذکر است که مشاهده چهره افراد در تلویزیون یا در فیلمها به این نوع رشد کمک نمیکند، زیرا شخصیتهای داخل تلویزیون به اعمال و رفتارهای کودک شما پاسخ نمیدهند.
تحقیقات نشان میدهند که کودکانی که بیش از حد برای تلویزیون دیدن و موبایل زمان صرف میکنند در مقایسه با هم سالان خود توانایی کمتری در خواندن کتاب دارند. مطالعات همچنین نشان میدهند که کودکانی که بر خلاف توصیههای بالا در مورد محدودیت دیدن تلویزیون برای سنین پایین عمل میکنند در آزمون مهارتهای شناختی نسبت به کودکانی که این توصیهها را دنبال میکنند، عملکرد بدتری دارند. بهعلاوه، محققان دریافتهاند که افزایش زمان تلویزیون دیدن منجر به کوتاهتر شدن بازه توجه کودک، رفتار بدتر و در مواردی اضطراب و افسردگی بیشتر میشود. یک پژوهش علمی متفاوت گزارش کرده است که کودکان خردسالی که به صورت روزانه و مدت زمان بیشتری از دستگاههای تلفن همراه استفاده میکنند، بیشتر با تاخیر گفتار مواجه میشوند.
با وجود همه این موارد، باید بگوییم که زمان گذاشتن بیش از حد برای تماشای تلویزیون دیدن کودک میتواند بر رشد کودک شما تأثیر بگذارد.
چرا باید زمان تلویزیون را محدود کنیم؟
وقتی در مورد زمان تلویزیون دیدن از پزشک راهنمایی خواسته میشود، پزشک سن کودک و شرایط اجتماعی والدین را در نظر میگیرد. پرسشهایی از قبیل این که آیا کودک شما زیر ۱ سال است؟ آیا والدین از حمایت اجتماعی مانند مهدکودک، کمک اعضای خانواده یا پرستار کودک برخوردار هستند؟ اما چیزی که این تحقیق نشان نمیدهد، اهمیت گذراندن زمان با کیفیت با فرزندتان در زمانی است که مشغول تماشای تلویزیون نیست و از موبایل استفاده نمیکند. این چیزی است که ما اغلب نادیده میگیریم. بسته به پاسخ سوالات بالا، به بیماران یادآوری میشود که تماشای تلویزیون را تا حد امکان با توجه به شرایط خود محدود کنند. بنابراین همیشه به شما توصیه میشود که رشد کودک و راحتی تماشای تلویزیون برای کودک خود را متعادل کنند.
در مورد کودکان خردسال، پزشکان به طور کلی توصیه میکنند که زمان زیادی را برای تماشای تلویزیون اختصاص ندهید تا زمانی که کودک به طور مداوم از کلمات استفاده کند و کلمات جدیدی را به دایره لغات خود اضافه کند. این نشان میدهد که پایههای زبان کودک طبیعی و به شکلی است که از او انتظار میرود.
همانطور که کودک بزرگتر میشود، به والدین توصیه میشود که سعی کنند از زمان تماشای تلویزیون به عنوان بخشی از فهرست کامل فعالیت ها استفاده کنند. پزشکان به والدین توصیه میکنند که به جای استفاده از مانیتور تلویزیون و موبایل، فعالیتهای مناسب دیگری را که کودک میتواند انجام دهد، برای او فراهم کنند. برای مثال اگر کارهایی برای انجام دادن دارید، احتمالاً فرزند شما بتواند به طور مستقل بازی کند، در یک تاب بنشیند یا یک کودک بزرگتر مواظب او باشد.
اگر هیچ فعالیت دیگری در دسترس نیست، میتوانید به تماشای تلویزیون بپردازید و برای آن زمان بگذارید. والدین باید به خاطر داشته باشند که حتماً سایر فعالیتها و تعاملات معنادار را نیز با فرزندان خود در نظر بگیرند. این فعالیتها میتواند شامل هر چیزی اجتماعی باشد: بازی با یکدیگر، پیاده روی یا صرف یک شام خانوادگی همه گزینههای پیش روی شما هستند. حتی تماشای برنامههای تلویزیون به صورت مشترک میتواند از نظر اجتماعی به کودک شما کمک کند. هر فعالیتی که شامل صحبت کردن شما و کودک شما باشد، مفید است.
تماشای تلویزیون همراه با کودک
تماشای مشترک تلویزیون زمانی است که همراه با کودک خود مینشینید و یک برنامه تلویزیونی، فیلم یا ویدئو را همراه با هم تماشا میکنید. این کار مفید است؛ زیرا به شما امکان این را میدهد که در هنگام تماشای تلویزیون با فرزند خود معاشرت کنید. این فعل و انفعالات (مانند اشاره به بخشهایی از فیلم و تجربه لحظات آن با هم) میتواند به رشد زبان کمک کند.
همیشه مطمئن شوید که زمان اضافی تماشای تلویزیون برای کودک را با تعاملات با کیفیت متعادل میکنیم و مرزهایی را تعیین کنید که به آنها پایبند باشید. برای ما این مرزها شامل عدم استفاده از تلویزیون در زمان صرف غذا، عدم وجود موبایل در خارج از خانه و محدودیت زمانی برای مدت زمان استفاده از تلویزیون و موبایل است. مهمترین انتظاری که شما باید داشته باشید این است که وقتی زمان تلویزیون دیدن تمام شد، دستگاهها صرف نظر از هر اتفاقی کنار گذاشته شوند.
البته، شما میتوانید قوانین را در مواقعی که به آن نیاز داشته باشید، تغییر دهید. به عنوان مثال، وقتی کودک شما مریض است، میتوانید به او اجازه دهید که برنامههای مورد علاقه خود را بیشتر از حد معمول تماشا کند و استراحت کند. یا میتوانید گاهی زمان بیشتری را جلوی تلویزیون بگذرانید تا با یکدیگر فیلم معروفی مثل «شیر شاه» را تماشا کنید. گاهی اوقات، اگر در حال پختن شام هستید و کودک شما گرسنه و بی قرار است، میتوانید برای آرام کردن او تا زمان شام برنامه مورد علاقه او را در تلویزیون پخش کنید. به طور کلی، اگر به دلایلی مجبور هستید که زمان تماشای تلویزیون را برای کودک خود از مقدار توصیه شده توسط آکادمی اطفال آمریکا را بیشتر کنید، بهتر است تلویزیون را به صورت مشترک با کودک خود تماشا کنید و با او تعامل داشته باشید.
چگونه زمان تماشای تلویزیون را برای کودک خود محدود کنیم؟
ممکن است کودک شما آنقدر بزرگ شده باشد که وقتی تلویزیون را خاموش میکنید یا موبایلی که با آن بازی میکند را برمی دارید، شروع به گریه کند. وقتی این اتفاق میافتد، با آرامش برای او توضیح دهید که زمان استفاده از موبایل و تماشای تلویزیون برای کودک «تمام شده است»، به او این فرصت را بدهید که خودش دستگاه را خاموش کند و دو انتخاب برای یک فعالیت جدید به او پیشنهاد کنید. میتوانید چیزی مانند این سوال را از کودک خود بپرسید: “آیا میخواهی با توپها یا بلوکهای خود بازی کنی؟”
این کار به کودک استقلال مورد نیاز را میدهد که تصمیم بگیرد تلویزیون را خاموش کند. کودکان خردسال اغلب وقتی تلویزیون خاموش میشود، ناراحت میشوند؛ زیرا از تماشای برنامههای آن لذت میبرند و خاموش کردن دستگاه و توقف تماشای برنامهها انتخاب آنها نبوده است. دادن قدرت و اختیار به کودک برای خاموش کردن دستگاه توسط کودک و انتخاب فعالیت بعدی، بخشی از این کنترل را در اختیار کودک قرار میدهد و همچنان محدودیتهای زمان تماشای تلویزیون که مد نظر شماست را اعمال میکند.
این بهترین رویکرد برای خانواده است؛ زیرا انعطاف پذیر است. این کار به ما این امکان را میدهد که در صورت مشغله کاری تلویزیون را برای فرزند خود روشن کنیم و هنگامی که او برنامههای مورد علاقه خود را تماشا میکند، کمی برای خودمان داشته باشیم و هم زمان در تماشای تلویزیون برای کودک نیز زیاده روی نکنیم و محدودیتهای مناسب برای استفاده از تلویزیون و موبایل را با فعالیتهای دیگر کودک متعادل کنیم.
چه محدودیتهایی را برای تلویزیون دیدن کودک قرار دهیم؟
به یاد داشته باشید که زمانی که تصمیم میگیریم که چقدر زمان به تماشای تلویزیون اختصاص دهیم و از موبایل استفاده کنیم، بی ضرر است که به نیازهای خود به عنوان والدین فکر کنیم. آیا به ۳۰ دقیقه استراحت نیاز دارید؟ اگر جواب شما به این سوال مثبت است، در مورد این که به کودک خود اجازه دهید که تلویزیون تماشا کند احساس عذاب وجدان نداشته باشید. سعی کنید این زمان را با سایر فعالیتهایی که میتوانید با کودک خود انجام دهید، متعادل کنید. توصیه کلی پزشکان هنگام ایجاد قوانین و محدودیتهای زمان تماشای تلویزیون به شرح زیر است:
- تا زمانی که مهارتهای پیش کلامی و برخی مهارتهای کلامی را مشاهده نکنید، از استفاده از صفحه نمایش خودداری کنید: اگر فرزند شما بتواند «مامان» و «بابا» را بگوید، عالی است! اما توصیه میکنیم قبل از تعیین زمان تماشای تلویزیون، منتظر بمانید تا حداقل سه تا پنج کلمه دیگر را به طور مداوم استفاده کند. این به این دلیل است که شما باید مطمئن شوید که کودک شما قبل از چایگزین کردن زمان بازی رو در رو با زمان تماشای تلویزیون، زبان را با کمک یک مراقب به روشی سازنده پردازش میکند.
- از تماشای تلویزیون برای کودک در هنگام وعدههای غذایی خودداری کنید: زمان غذا مخصوص غذا خوردن است. تلویزیون دیدن فقط باعث میشود که حواس کودک از آن پرت شود. پیشنهاد میکنیم که به زمان تماشای تلویزیون مانند زمان بازی کردن فکر کنید و در طول روز، زمان مشخصی را برای آن در نظر بگیرید.
- سعی کنید در صورت امکان همراه با کودک خود تلویزیون تماشا کنید، به خصوص با کودکان زیر ۵ سال: این کار باعث می شود که زمان تلویزیون دیدن به یک فعالیت اجتماعی تبدیل شود. سپس کودک شما میتواند زمان تنهایی خود را به انجام سایر فعالیتهای مناسب رشد، مانند بازی با اسباببازیهای مناسب سنش بگذراند.
- از استفاده از تلویزیون در اتاق خواب کودک خودداری کنید: اتاق خواب برای خواب و آرامش کودکان است. (البته برای بزرگسالان نیز به همین شکل است)
- سعی کنید تا ۳ یا ۴ سالگی کودک خود از دادن آی پد یا تبلت به او خودداری کنید: احتمال بیشتری وجود دارد که از دستگاه های شخصی در بیرون از خانه استفاده شود که به سرعت باعث افزایش زمان تماشای مانیتور برای کودک میشود. استفاده از تبلت نیز برای کودکان خردسال بسیار راحت است؛ بنابراین ممکن است خطر استفاده بیش از حد از تبلت توسط کودک را به دنبال داشته باشد. به یاد داشته باشید که هرچه زودتر موبایل و تبلت را به کودک خود معرفی کنید، کودک شما از آن استفاده میکند و وقتی تبلت را از دست کودک بگیرید، بی قراری خواهد کرد.
- اگر از تماشای تلویزیون به عنوان راهی برای استراحت استفاده میکنید، سعی کنید زمان با کیفیتی را نیز با فرزند خود بگذرانید: از زمان تماشای تلویزیون برای کودک برای استراحت و رفع خستگی استفاده کنید. سپس می توانید سرحال و آماده برای تعامل مثبت با فرزندتان برگردید. اگر کودک شما کمی بیشتر تلویزیون ببیند، نسبت به پدر و مادری که استرس دارند و ناامید و خسته هستند بهتر است.
سخن آخر
هدف از تعیین میزان تماشای تلویزیون برای کودک، درک رشد کودک و ایجاد قوانینی است که برای خانواده شما کارآمد باشد. این ممکن است گاهی به معنای پیروی نکردن از راهنماییهای آکادمی اطفال و سایر نهادهای بین المللی باشد، اما این شما هستید که باید تصمیم بگیرید که چه چیزی برای شرایط شما بهترین است.
همانطور که قوانین مربوط به زمان تلویزیون دیدن برای کودک را تعیین میکنید، رشد فرزند خود را در خاطر داشته باشید و تماشای تلویزیون برای کودک را با فعالیتهای خانوادگی تأثیرگذار، مانند تماشای تلویزیون همراه با یکدیگر، رفتن به پارک یا طبیعت یا زمانی برای صرف غذا در خانواده متعادل کنید. مانیتورها قرار است در زندگی کودک شما و بعدها در بزرگسالی او باقی بمانند؛ بنابراین مهم است که بدانیم چگونه از آنها به طور موثر استفاده کنیم.