داشتن یک خواب شیرین و کافی برای مادران در دوران شیردهی یک رویای دست نیافتنی است. شیر خوردن نوزادان در شب آرامش خواب را از مادران گرفته است. حال سؤال مهمی که مطرح میشود این است که نوزاد شما تا چند ماهی برای شیر شب بیدار میشود؟ قطع شیر شب نوزاد از چند ماهگی باید انجام شود؟ مزایا و مضرات شیر شب نوزاد چیست؟ و… اگر شما هم به دنبال پاسخی برای این سوالات هستید و میخواهید راهکارهای مناسب را جهت قطع کردن شیر شب پیش بگیرید، در ادامه با ما همراه باشید.
ایا نیاز است؟ چرا ؟
هر مادر و فرزندی خصوصیات و ویژگیهای منحصر به فرد خود را دارند و همین تفاوتها است که باعث میشود تا نحوه شیر خوردن نوزادان هم با یکدیگر متفاوت باشد. دلبند شما ممکن است در طول روز ۶ الی ۸ مرتبه نیاز به شیر مادر داشته باشد. این درحالی است که بعضی از نوزادان از شیر مادر در طول روز تغذیه نمیکنند و در مقابل شبها بیدار میشوند. شما نمیتوانید فرزند خود را گرسنه نگهدارید و باید در زمان نیاز او به شیر دهید. درست است که شیردهی به نوزاد در شب ممکن است شما را خسته کند و آزاردهنده باشد، اما نیاز نوزاد شما است و نباید آن را نادیده بگیرید.
آیا شیردهی به نوزاد در شب خطرناک است؟
درست است که شیرشب نوزاد جز نیازهای تغذیهای او است اما همیشه نگرانیهایی را برای مادران به همراه دارد. در حالت کلی مطابق با نظر کارشناسان و پزشکان، شیردهی در شب برای کودک خطرناک نیست. البته به شرطی که مادر نوزاد خوابآلوده نباشد. یک شیردهی ایمن زمانی اتفاق میافتد که کودک شما در خواب باشد اما شما در هوشیاری کامل و بیدار باشید.
در چنین شرایطی نگرانی از بابت حرکات اضافه کودک، غلت زدن و… نخواهید داشت و احتمال خفگی در زمان شیرخوردن به حداقل میرسد. همچنین شما میتوانید دیگر کارهای کودک همچون عوض کردن پوشک و… را هم انجام دهید. توصیه میکنیم به هیچ عنوان در کنار نوزاد نخوابید تا به او شیر دهید. بلکه او را بغل کنید و در هشیاری کامل این کار را انجام دهید.
بعد از شیر خوردن فرشته کوچکتان میتوانید او را در تخت خود بگذارید و خیالتان راحت باشد که فرزند شما سیر شده و تمامی کارهای او را انجام داده اید.
مضرات شیر شب نوزاد تنها زمانی دامن گیر شما خواهد شد که وعدههای عذایی نوزادتان کمتر از ۲ ساعت باشد. سعی کنید فاصله بین تغذیه کودک حدود ۲ ساعت باشد. جدای از آن نوزادانی که زودتر به دنیا آمده اند یا وزن کمی دارند و در سن کمتر از ۴ ماهگی هستند نیاز به توجه بیشتری دارند.
مزایا شیر دادن به نوزاد در شب چیست؟
بیدار کردن کودک در شب برای آنکه به او شیر دهید، ممکن است یکی از بخشهای سخت شیردهی باشد. اما ارزشش را خواهد داشت. چرا که شیر شب نوزاد فواید بسیار زیادی برای او خواهد داشت که از مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
با این کار شیر مادر ذخیره خواهد شد
اینکه مادران بتوانند شیر ذخیره بیشتری داشته باشند امری مهم و حیاتی برای کودکان به حساب میآید. باید بدانید که شیر دادن به نوزاد درشب یک پیام در خصوص افزایش تولید شیر به بدن شما ارسال میکند. در نتیجه بدن شما تلاش میکند تا میزان شیر بیشتری را تولید نماید و بتواند نیاز نوزادتان را تامین کند. به همین خاطر توصیه میشود تا حد امکان برای شیر شب نوزاد از شیشه شیرها استفاده نکنید.
تغذیه ای پر بار برای نوزاد خود خواهید داشت
در شب هنگام میزان خورمون پرولاکتین در شیر مادر بیشتر است. به همین خاطر شیری که کودک در شب نوش جان میکند برای او مفیدتر خواهد بود.
تایم شیردهی در روزتان کمتر خواهد شد
از دیگر مزایای شیردهی در شب که به نفع مادران است، این است که شما میتوانید در طول روز زمان بیشتری برای انجام دیگر امور خود داشته باشید. چرا که کودک در طول شب مقداری شیر ذخیره در بدن خود دارد و کمتر گرسنه میشود. میتواند مشغول بازی و سرگرمی شود تا شما هم به کارهای خود برسید.
نکات مهم شیر خوردن نوزادان در شب که مادران باید بدانند
شیر دادن به نوزاد در تاریکی کار سختی است چرا که شما تسلط و دید کافی به محیط نخواهید داشت. به همین خاطر بهتر است یک چراغ خواب در بالای تخت خود قرار دهید که به راحتی بتوانید آن را روشن کنید. این چراغ خواب می تواند نور مورد نیاز شما جهت شیردهی را تامین کند و همچنین کودکتان را اذیت نکند. از دیگر نکاتی که در خصوص شیر دادن به نوزاد در شب باید بدانید، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- برای راحتی خودتان و نوزاد زیبایتان در زمان خواب چندین بالش در کنار خود داشته باشید تا بتوانید در مواقع شیردهی پشت خود بگذارید.
- تا زمانی که به هشیاری کامل نرسیدهاید و چشمهایتان کامل باز نشده است به کودک شیر ندهید.
- ساعت در کنار تخت خود نگذارید. دیدن ساعت و اینکه چقدر خوابیدهاید یا چقدر برای خواب زمان خواهید داشت و… ممکن است بر روی ذهن شما تاثیر منفی بگذارد.
- سعی کنید تا حد امکان از لباسهای راحتی استفاده کنید تا شیردهی برای شما آسانتر باشد.
- همیشه دستمال یا حوله تمیز در کنار تخت داشته باشید تا در صورت ریختن شیر روی سینه یا صورت کودک بتوانید به آسانی آن را تمیز کنید.
- بهتر است کودک را در کنار خود بخوابانید تا شیردهی آسانی در طول شبانه روز داشته باشید. البته این بدین معنی نیست که نوزاد را در کنار خود و روی یک تخت بگذارید. یک گهواره یا تخت کوچک برای او در نظر بگیرید و کنار تخت خود بگذارید.
بیدارشدن کودک
معمولا نوزادان زمانی که احساس گرسنگی کنند، از خواب بیدار میشوند. اما این حتمی نیست. چرا که در برخی مواقع ممکن است به دلایل مختلفی همچون درد از خواب بیدار شوند. شما باید بتوانید تفاوت بین آن دو را تشخصی دهید تا آرامش را برای خودتان و فرزندتان به ارمغان آورید. بی قراری، حرکات دهان، مک زدن انگشتان و در نهایت گریه از نشانههای گشنه بودن کودک شما است. اما اگر کودک شما تازه شیر خورده و بعد از آن گریه میکند و از خواب بیدار میشود بهتر است در قدم اول سری به پوشک او بزنید. ممکن است خرابکاری کرده باشد.
اگر بعد از شیر دادن به کودک و اطمینان از سیر شدن او، باز هم گریه کند و بیقرار باشد، این گریه برای گشنگی و شیر خوردن نیست و باید بتوانید دلیل آن را پیدا و برطرف کنید تا کودک شما بتواند به آرامش برسد.
البته به این نکته هم دقت کنید که قرار نیست همیشه کودک شما برای شیر بیدار شود. ممکن است خواب او عمیق تر باشد و رویاهای شیرین نوزادی ببیند. در چنین مواقعی شما باید او را از خواب بیدار نمایید.
تعداد و مدت زمان شیر شب نوزاد چگونه است؟
این یک قانون کلی است که نباید از آن غافل شوید. نوزاد شما در طول روز نباید بیشتر از ۲ ساعت گشنه بماند. البته در شب این بازه زمانی به ۴ ساعت افزایش پیدا می کند. اما نباید بیشتر زا ۴ ساعت در شب هم گرسنه بماند. مدت زمان ذکر شده برای کودکانی که زود متولد شدهاند یا نارس هستند کمتر خواهد بود.
ممکن است نوزاد شما بعد از دو هفته از به دنیا آمدن وزن کم کند که امری طبیعی است و نگرانی از بابت شیردهی نداشته باشید. بعد از گذشت دو هفته مجدد افزایش وزن خواهد داشت که تا زمان افزایش وزن باید تعداد فعات شیردهی را بیشتر کنید.
زمانی که نوزاد شما به وزن ایدهآل رسید، آنجا است که میتوانید او را از خواب ناز بیدار نکنید، تا خودش بیدار شود و طلب شیر کند. توجه داشته باشید که نیاز نوزاد به شیر در شب تنها برای چند ماه اول است و قرار نیست که شما تا همیشه و قطع کردن شیردهی در شبها به او شیر بدهید. باید در زمان مناسب جهت قطع شیر شب نوزاد اقدام کنید.
سیر تغییرات شیردهی شبانه در کودکان
شیردهی نوزادان در هفته اول بعد از تولد، باید در صورت مشاهده علائم گشنگی آنها انجام شود. با بزرگ شدن نوزاد شما، نیاز به کالری بیشتری خواهد داشت. به همین خاطر شما باید انرژی او را تامین کنید. از روز دوم به دنیا اومدن نوزاد بین ۸ الی ۱۲ بار در طول ۲۴ ساعت باید به او شیر دهید. شیردهی مرتب به کودک باعث میشود تا ابتلا به زردی هم نشود.
در شش ماهه اول، کودکانی که جز شیر مادر تغذیه دیگری ندارند، باید در طول شبانه روز ۸ بار شیردهی داشته باشند. شیر خوردن نوزادان با یکدیگر فرق میکند. برخی سریعتر میخورند و برخی این عمل را آرامتر انجام میدهند. به همین خاطر ممکن است این تعداد دفعات شیردهی در کودکان ممکن است متفاوت باشد.
ارتباط با رشد کودک
کل نیاز نوزادان از تغذیه با شیر است. به همین خاطر مادر باید تغذیه سالمی داشته باشد تا بتواند شیر مقوی برای کودک خود تامین کنند. هضم شیر به خاطر بافت سبکی که دارد، برای کودکان بسیار آسان است. نوزاد شما اگر شیردهی مناسبی داشته باشد، سریعتر رشد میکند. همچنین زردی کودک هم که به دلیل افزایش گلبولهای قرمز است درمان خواهد شد. چرا که نوزاد با مصرف شیر مقوی و عمل دفع میتواند باکتریهای مختلفی را از بدن خود دفع کرده و سلامت خود را حفظ کند.
لازم است بدانید که شیردهی مادران باعث ایجاد حس عاطفی بین نوزاد و مادر میشود که امین روحی آنها را فراهم میکند. نکته کلیدی دیگری که باید در خصوص شیر دادن به نوزادان با شیشه شیر باید بدانید این است که زمانی که کودک سر خود را از شیشه شیر جدا می کند و میچرخاند تمایلی به خوردن شیر ندارد و نباید شیردهی را ادامه دهید.
توجه به همین جزئیات، آروغ گرفتن مناسب، شیردهی در پوزیشن صحیح و… باعث میشود تا کودک تمامی مواد مغذی شیر را دریافت نماید.
اختلال خواب در مادران
بیخوابی در زمان شیر شب نوزاد یکی از دغدغههای اصلی مادران است. این کمبود خواب اگر برطرف نشود میتواند بر روی سلامت روحی و جسمی مادر تاثیر بگذارد و در نهایت تهدیدی برای سلامت نوزاد باشد. به همین خاطر نباید آن را نادیده بگیرید. شما باید به اندازه کودک استراحت کنید و خواب کافی داشته باشید. هرچند که مثل قبل قرار نیست بخوابید اما نباید خیلی بیخواب هم بمانید. البته بیخوابی شما ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد که شناخت این دلایل باعث میشود سریعتر آن را برطرف کرده و به ارامش برسید. از دلایل اختلال خواب مادران در شیردهی شب نوزاد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تغییرات هورمونی
- نگهداری از نوزاد
- افسردگی بعد از زایمان
برای رفع این مشکل و داشتن خوابی کافی میتوانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:
- کمک دیگران را قبول کنید.
- با پزشک اطفال خود مشورت نمایید.
- زمانی که نوزاد شما میخوابد، سعی کنید شما هم بخوابید.
- کارهای غیر ضروری خود را به دیگر مواقع موکول کنید و از خواب خودتان برای انجام آنها نزنید.
- کارها را با شریک زندگیتان تقسیم کنید تا مجبور نباشید تمامی کارها را خودتان انجام دهید.
- از قرصهای بیخوابی، مصرف کافئین زیاد و… خودداری کنید.
زمان و راهکارهای قطع شیر شب نوزاد
قطع شیر شب نوزاد را از چه زمانی آغاز کنیم؟ سوالی که احتمالا در ذهن شما هم وجود دارد. این قطع کردن شیر باید زمانی اتفاق بیفتد که دیگر کودک شما نیاز به کالری در شب نداشته باشد. سن ۶ ماهگی کودک بهترین زمان برای از شیر گرفتن او در شب است. محدوده سنی کودکان برای از شیر گرفتن با یکدیگر فرق می کند. شما به عنوان مادر میتوانید بهترین سن و زمان را برای از شیر گرفتن کودک خود در شب را تشخیص دهید. از راهکارهایی که برای قطع شیر شب نوزاد میتوانید از آنها استفاده کنید، عبارتند از:
- در طول روز به اندازه کافی به نوزاد خود شیر دهید.
- روند قطع شیر شب نوزاد را آهسته ادامه بدید.
- برای آسایش خودتان میتوانید از پمپ شیر از سینه استفاده کنید تا در طول شب اذیت نشوید.
- برنامه منظم و دقیقی داشته باشید.
- در صورت نیاز کودک به او شیر دهید.
کلام پایانی
شیردادن به نوزادان در شب یکی از چالشهای مادران است که میتوانید بعد از ۶ ماهگی آن را کنار بگذارید و آرامش خوابتان را بازیابید. روشهای مختلفی برای شیر دادن به نوزاد و همچنین قطع کردن شیردهی وجود دارد که با شناخت آنها میتوانید به راحتی این دوران را پشت سر بگذارید.