اگر شما مانند اکثر والدین باشید، احتمالاً از این که کودک شما به سن شش تا نه ماهگی رسیده است هیجان زده هستید. اکنون نه تنها نوزاد شما در طول شب بیش‌تر می‌خوابد و به شما فرصت استراحت می‌دهد، بلکه احتمالاً برنامه خواب قابل پیش بینی تری نیز دارد. نوزادان در این سن شروع به یادگیری نحوه نشستن به تنهایی نیز می‌کنند و نسبت به بزرگسالان حاضر در زندگی خود واکنش نشان می‌دهند. به علاوه، تغییرات هیجان انگیزی نیز در رژیم غذایی نوزاد در این سن رخ می‌دهد. بنا به گفته آکادمی اطفال آمریکا (AAP)، نوزادان می‌توانند از حدود ۶ ماهگی شروع به خوردن غذاهای جامد کنند. علاوه بر این که سن شش ماهگی برای شروع غذای جامد نوزاد یک دستورالعمل کلی به شمار می‌رود، برخی از علائم و نشانه‌ها رشدی نیز مانند توانایی نشستن مناسب بدون تکیه گاه که باید قبل از شروع تغذیه جامد نوزاد شش تا نه ماهه اتفاق بیفتند.
البته، هنگام معرفی غذای جامد به کودک خود برای اولین بار، بهتر است از مقدار کم شروع کنید و به واکنش کودک خود حساس باشید. همچنین مهم است که اجازه بدهید خود کودک غذا بخورد. یعنی به کودک خود اجازه دهید تا قاشق را بردارد و خودش غذا بخورد. البته اگر او هنوز مهارت‌های هماهنگی مورد نیاز را ندارد، ممکن است مجبور شوید در نهایت به او کمک کنید. اما به طور کلی اجازه دادن به کودک شش تا نه ماهه برای غذا خوردن به تنهایی برای حفظ استقلال او در غذا خوردن از اهمیت بسیاری برخوردار است. در ادامه چند دستورالعمل برای تغذیه کودک در این مرحله از رشد او را قرار می‌دهیم.
نوزادان در شش تا نه ماهگی به چه چیزهایی نیاز دارند؟
در سن شش ماهگی، کودک شما احتمالاً این توانایی را پیدا کرده است که سر خود را بالا نگه دارد، بدون کمک بنشیند، رفلکس رانش زبان در او ناپدید شده، می‌تواند وسایل را بردارد و به دهان بگذارد و می‌تواند شروع به خوردن غذاهای جامد کند. البته به خاطر داشته باشید که شیر مادر یا شیر خشک هنوز منبع اصلی تغذیه اوست. بنابراین حتی اگر متوجه شدید که کودک شما علاقه کم‌تری به خوردن شیر مادر یا شیر خشک دارد، نباید در شش تا نه ماهگی از دفعات تغذیه کودک کم کنید.
نوزادان در این سن باید حدود ۱۷۰ تا ۲۲۷ گرم شیر خشک یا شیر دوشیده شده مادر را ۵ تا ۷ بار در روز مصرف کنند یا هر ۳ تا ۴ ساعت در طول روز شیر بخورند. در مجموع نوزاد همچنان باید روزانه حدود ۶۸۰ تا ۱ کیلوگرم شیر مادر یا شیر خشک مصرف کند.
همچنین ممکن است متوجه شوید که وقتی نوزاد شما تحرک بیشتری پیدا می‌کند، به نظر می‌رسد که او تمایل بیشتری به غذا خوردن دارد. این کاملاً طبیعی است و ممکن است به این معنی باشد که کودک شما برای شروع غذاهای جامد مشتاق خواهد بود. اما به یاد داشته باشید که هر کودکی متفاوت است. به مرور که کودک شما در خوردن غذای جامد مهارت بیشتری پیدا می‌کند، ممکن است رابطه او با شیردهی یا تغذیه با شیشه شیر تغییر کند. اما مهم است که به یاد داشته باشید که هنوز هم باید به او شیر مادر یا شیر خشک در صورت تقاضای نوزاد داده شود. در حالی که غذاهای جامد برای فراهم کردن تجربیات حسی حیاتی در ماه‌های اولیه تولد مهم هستند، اما منبع اصلی غذایی کودک شما هنوز هم شیر مادر یا شیر خشک است.
چقدر به نوزاد شش تا نه ماهه غذا بدهیم؟
هنگامی که شروع به دادن غذای جامد به نوزاد شش تا نه ماهه می‌کنید، بهتر است آهسته شروع کنید و از درخواست‌های کودک خود پیروی کنید. یک کاسه بزرگ پوره می‌تواند برای نوزادی که تازه شروع به خوردن غذای جامد کرده است، ناراحت کننده باشد. به عنوان مثال، بهتر است فقط با یک یا دو قاشق غذاخوری پوره یا غلات مخلوط با شیر مادر یا شیر خشک که از قبل در دو تا سه قاشق قرار داده شده است، شروع کنید و سپس مقدار را کم کم بیش‌تر کنید.
بسیاری از اولین دفعات مواجهه شدن نوزاد شش تا نه ماهه با غذا مربوط به لمس غذا، بوییدن آن و شاید حتی گذاشتن مقداری از غذا به دهان او خواهد بود. احساس کردن بافت، بو و تجربه غذا خوردن بسیار برای کودک مهم است. بنا به گفته متخصصان اطفال، در این سن تغییرات زیادی در مورد میزان غذای جامد برای کودک شما وجود دارد. شما همچنین نیازی به نگرانی در مورد دادن آب برای جلوگیری از کمبود آب نوزاد ندارید؛ زیرا شیر خشک یا شیر مادری که نوزاد می‌نوشد، او را هیدراته نگه می‌دارد. با این حال، دادن ۲۸ تا ۵۷ گرم آب در یک فنجان کوچک و روباز همراه با وعده‌های غذایی راهی عالی برای تمرین کودک برای هماهنگی دست به دهان است. نوزاد شش تا نه ماهه همچنین می‌تواند مهارت نوشیدن مایع از یک فنجان روباز را تمرین کند که پس از ۱ سالگی به آن نیاز دارد تا بتوانند کارهای بیشتری را انجام دهد.
یک کودک ۶ تا ۹ ماهه چقدر غذا می خورد؟
- ۶۸۰ تا ۱ کیلوگرم شیر خشک یا شیر مادر؛ اکنون که کودک شما یک در شیر خوردن مهارت پیدا کرده است، احتمالاً ۴ تا ۶ بار در روز به او شیر می‌دهید.
- ۴ تا ۹ قاشق غذاخوری غلات، میوه و سبزیجات در روز؛ این مقدار را در دو تا سه وعده غذایی پخش کنید.
- ۱ تا ۶ قاشق غذاخوری گوشت یا پروتئین دیگر (مانند گوشت پوره یا توفو یا تخم مرغ هم زده) در روز
به یاد داشته باشید که این مقادیر دستورالعمل‌های کلی هستند. مراقب باشید که نوزاد خود را مجبور به خوردن غذا نکنید؛ بلکه از نشانه‌های گرسنگی او پیروی کنید.
اهداف تغذیه نوزاد در شش تا نه ماهگی
وقتی زمان شروع اولین غذاهای جامد نوزاد شش تا نه ماهه می‌رسد، مطمئن شوید که به کودک خود اجازه می‌دهید تا خودش تغذیه کند. با این که این کار در ابتدا نامرتب‌تر است، اما کودک شما می‌تواند با بدن خود ارتباط ایجاد کند و احساس احترام به این ارتباط می‌تواند تا بزرگسالی برای او باقی بماند. دادن غذای جامد به نوزاد بیش‌تر یک نقطه عطف رشد است که به کودک شما اجازه می‌دهد تا از مهارت‌های دهانی خود برای برداشتن غذا از قاشق استفاده کند و یاد بگیرد که غذاهای غلیظ تر را قورت دهد. حتماً با پزشک کودک خود صحبت کنید تا مطمئن شوید که کودک شما برای این مرحله آماده است.
اگر پزشک کودک شما برای شروع غذای جامد چراغ سبز نشان دهد، انتخاب نوع اولین غذاها اغلب به شما واگذار می شود؛ البته تا زمانی که از نظر رشدی برای کودک مناسب باشند. برخی از والدین ترجیح می‌دهند غذای کودک را از قبل تهیه کرده و برخی دیگر غذای کودک خود را درست کنند. برخی دیگر ترجیح می‌دهند برای کودک خود یک نسخه بدون نمک و خوب پخته شده از هر چیزی که خودشان می‌خورند بدهند. صرف نظر از تصمیم شما، مطمئن شوید که غذاهای بسیار نرم یا پوره شده را برای جلوگیری از خفگی نوزاد خود انتخاب می‌کنید. همچنین هرگز نباید کودک شیرخوار را هنگام غذا خوردن بدون مراقبت رها کنید.
در گذشته، متخصصان اطفال به والدین توصیه می‌کردند که هر ۳ تا ۵ روز یک بار یک غذای “تک ماده‌ای” را به نوزاد خود بدهند و مراقب واکنش او باشند. با این حال، این دیگر رایج‌ترین توصیه نیست؛ زیرا غذاهایی که کودک می‌تواند امتحان کند را بسیار محدود می‌کند. نوزاد در طول شش تا ۱۲ ماهگی ممکن است تمایل بیشتری به امتحان انواع غذاها داشته باشد. شما به راحتی می‌توانید لبنیات، سویا، تخم مرغ، کره بادام زمینی و سایر مواد غذایی با حساسیت بالا را به کودک خود بدهید؛ زیرا هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد نخوردن این مواد غذایی از آلرژی غذایی جلوگیری می‌کند. البته بهتر است ابتدا با یک متخصص مراقبت های بهداشتی در این رابطه مشورت کنید
شما همچنین می‌توانید میوه یا سبزیجات را به هر ترتیبی به کودک خود بدهید، زیرا هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد در صورتی که ابتدا میوه به نوزاد داده شود، دیگر سبزیجات را دوست نخواهد داشت و این شامل غذاهایی که دارای پروتئین، آهن و روی هستند مانند گوشت گاو، بره، جگر، عدس و لوبیا نیز می‌شود. به طور کلی هر غذایی که والدین می‌توانند در دهان خود بگذارند و برای خوردن آن بدون استفاده از دندان از زبان خود استفاده کنند، برای تغذیه نوزاد شش تا نه ماهه شما بی خطر است.
یک روش رایج برای بررسی این که آیا بافت یک غذا برای نوزاد بی خطر است یا خیر این است که غذا را به آرامی بین انگشت شست و انگشت اشاره فشار دهید. اگر بتوانید به راحتی غذا را خرد کنید، یعنی غذا بافت مناسبی برای کودک دارد.
| نوزاد شش تا نه ماهه در هر نوبت تغذیه نیاز دارد | |||||
| سن | شیر خشک | شیر دوشیده شده | شیردهی توسط مادر | غلات/میوه/سبزیجات | پروتئین‌ها |
| شش ماهه | ۶۸۰ گرم تا ۱ کیلوگرم | ۶۸۰ گرم تا ۱ کیلوگرم | ۶ نوبت شیردهی | ۲ تا ۴ قاشق | ۱ تا ۲ قاشق |
| هفت ماهه | ۶۸۰ گرم تا ۱ کیلوگرم | ۶۸۰ گرم تا ۱ کیلوگرم | ۶ نوبت شیردهی | ۳ تا ۵ قاشق | ۱ تا ۳ قاشق |
| هشت ماهه | ۶۸۰ گرم تا ۱ کیلوگرم | ۶۸۰ گرم تا ۱ کیلوگرم | ۶ نوبت شیردهی | ۴ تا ۷ قاشق | ۱ تا ۴ قاشق |
| نه ماهه | ۶۸۰ گرم تا ۱ کیلوگرم | ۶۸۰ گرم تا ۱ کیلوگرم | ۶ نوبت شیردهی | ۴ تا ۹ قاشق | ۱ تا ۶ قاشق |
برنامه تغذیه نوزاد در شش تا نه ماهگی
اگرچه هر نوزادی متفاوت است، اما داشتن یک برنامه غذایی نمونه به عنوان راهنمایی برای این که یک نوزاد شش تا نه ماهه عادی چقدر و چند وقت یک بار باید تغذیه شود، می‌تواند مفید باشد. به یاد داشته باشید که سلیقه کودک در طعم و اشتهای او ممکن است دچار تغییراتی شود که از این برنامه منحرف شود.
علاوه بر این، می‌توانید میوه‌ها و سبزیجات را در یک وعده غذایی ترکیب کنید یا غذاهایی درست کنید که برای سلیقه غذایی کودک شما مناسب باشد. اگر در شروع غذای جامد برای نوزاد خود کمک می‌خواهید، با یک متخصص تغذیه که در تغذیه نوزادان و کودکان خردسال تخصص دارد، همکاری کنید.
برنامه غذایی نوزاد شش تا نه ماهه که با شیر مادر تغذیه می‌شود
- ۷ صبح: از هر دو سینه شیر بدهید
- ۷:۳۰ صبح: ۲ تا ۴ قاشق غذاخوری غلات مخلوط با شیر مادر یا شیر خشک
- ۹:۳۰ صبح: چرت صبحگاهی (کودک ممکن است قبل از چرت شیر بخورد)
- ۱۱:۳۰ صبح: از هر دو سینه شیر بدهید
- ساعت ۱۲ ظهر: سبزیجات یا میوه بدهید
- ساعت ۲ بعد از ظهر: چرت بعد از ظهر (کودک ممکن است قبل از چرت شیر بخورد)
- ساعت ۴ بعد از ظهر: از هر دو سینه شیر بدهید
- ۵:۳۰ بعد از ظهر: یک غذای حاوی پروتئین ارائه دهید
- ساعت ۷ بعد از ظهر: از هر دو سینه شیر بدهید
برنامه غذایی نوزاد شش تا نه ماهه که با شیر خشک تغذیه می‌شود
- ۷ صبح: شیشه شیر با ۱۷۰ تا ۲۲۷ گرم شیر خشک
- ۷:۳۰ صبح: ۲ تا ۴ قاشق غذاخوری غلات مخلوط با شیر خشک
- ۹:۳۰ صبح : چرت صبحگاهی (کودک ممکن است ۵۷ تا ۱۱۳ گرم شیر خشک قبل از چرت زدن بخورد)
- ۱۱:۳۰ صبح: شیشه شیر با ۱۷۰ تا ۲۲۷ گرم شیر خشک
- ساعت ۱۲ ظهر: سبزیجات یا میوه بدهید
- ساعت ۲ بعد از ظهر: چرت بعد از ظهر (کودک ممکن است ۵۷ تا ۱۱۳ گرم شیر خشک قبل از چرت زدن بخورد)
- ساعت ۴ بعد از ظهر: شیشه شیر با ۱۷۰ تا ۲۲۷ گرم شیر خشک
- ۵:۳۰ بعد از ظهر: یک غذای حاوی پروتئین ارائه دهید
- ساعت ۷ بعد از ظهر: شیشه شیر با ۱۷۰ تا ۲۲۷ گرم شیر خشک
برنامه غذایی نوزاد شش تا نه ماهه که با ترکیب شیر مادر و شیر خشک تغذیه می‌شود
- ۷ صبح: از هر دو سینه شیر بدهید
- ۷:۳۰ صبح: ۲ تا ۴ قاشق غذاخوری غلات مخلوط با شیر مادر یا شیر خشک
- ۹:۳۰ صبح: چرت صبحگاهی (کودک ممکن است ۵۷ تا ۱۱۳ گرم شیر خشک یا شیر دوشیده مصرف کند)
- ۱۱:۳۰ صبح: شیشه شیر با ۱۷۰ تا ۲۲۷ گرم شیر خشک یا شیر دوشیده شده
- ساعت ۱۲ بعد از ظهر: سبزیجات یا میوه بدهید
- ساعت ۲ بعد از ظهر: چرت بعد از ظهر (کودک ممکن است ۵۷ تا ۱۱۳ اونس شیر خشک یا شیر دوشیده مصرف کند)
- ساعت ۴ بعد از ظهر: شیشه شیر با ۱۷۰ تا ۲۲۷ گرم شیر خشک یا شیر مادر
- ۵:۳۰ بعد از ظهر: یک غذای حاوی پروتئین ارائه دهید
- ساعت ۷ بعد از ظهر: از هر دو سینه شیر بدهید