همه چیز در مورد سندرم پس از قاعدگی

قاعدگی یک فرآیند طبیعی است که زنان با آن مواجه می‌شوند. حتی با وجود این که این حالت بسیار طبیعی است، اغلب می‌بینیم که پریود موضوعی تابو به شمار می‌رود. هیچ کس حاضر نیست در مورد آن و بهداشت قاعدگی صحبت کند. در حین بحث در مورد چرخه قاعدگی، اغلب با یک اصطلاح رایج روبرو می‌شویم: سندرم پیش از قاعدگی که همچنین به عنوان PMS شناخته می‌شود. سندرم پیش از قاعدگی به مجموعه‌ای از علائم گفته می‌شود که یک یا دو هفته قبل از پریود ما ظاهر می‌شوند و علائم آن شامل نوسانات خلقی، اضطراب و تغییرات اشتها و … هستند. این اصطلاح به طور گسترده‌ای شناخته شده و توسط همه تصدیق شده است. با این حال، آیا می‌دانستید که اصطلاح مشابه دیگری نیز برای دوره پس از قاعدگی وجود دارد؟ بله، سندرم پس از قاعدگی.

بیش از ۹۰٪ از زنان گزارش می‌دهند که پیش از شروع پریود خود به PMS مبتلا می‌شوند؛ در حالی که تنها حدود ۱۰٪ از زنان اعتقاد دارند که سندرم پس از قاعدگی را تجربه می‌کنند. یعنی به جای قبل از عادت ماهانه، بعد از پریود خود همان علائم را تجربه می‌کنند. وقتی نوبت به چرخه قاعدگی می‌رسد، هنوز تحقیقات زیادی برای انجام دادن وجود دارد. سندرم پس از قاعدگی تنها یک مثال است. در حالی که اکثر مردم با سندرم پیش از قاعدگی (PMS) آشنا هستند که علائم ناراحت کننده‌ای است که می‌تواند یک هفته قبل از پریود رخ دهد، مطمئناً فهمیدن این که همتای آن پس از قاعدگی نیز وجود دارد باعث تعجب بسیاری از افراد می‌شود.

چه هرگز در مورد سندرم پس از قاعدگی نشنیده باشید یا بخواهید کمی عمیق تر در مورد آن بدانید، در این مقاله همه چیزهایی که باید در مورد این بیماری کم‌تر شناخته شده قاعدگی بدانید آورده شده است.

سندرم پس از قاعدگی چیست؟

اگرچه این حالت از نظر پزشکی شناخته شده نیست، اما سندرم پس از قاعدگی کاملاً واقعی است.

سندرم پس از قاعدگی به علائمی گفته می‌شود که زنان پس از پایان سیکل عادت ماهانه خود با آن مواجه می‌شون و علائم آن شبیه به سندرم پیش از قاعدگی است که قبل از شروع قاعدگی رخ می‌دهد. با این حال، سندرم پس از قاعدگی با علائم روانی شدیدتر همراه است. به گفته متخصصان زنان و زایمان، این وضعیت به دلیل افزایش هورمون‌هایی مانند استروژن و تستوسترون رخ می‌دهد و بروز پیدا می‌کند. جالب است که سندرم پیش از قاعدگی برعکس است و زمانی اتفاق می‌افتد که سطح پروژسترون کاهش یابد. البته برای اثبات این نظریه هنوز به تحقیقات بیش‌تری نیاز است.

به طور کلی، سندرم پس از قاعدگی اصطلاحی است که برای توصیف علائمی که پس از پایان دوره قاعدگی در فرد ایجاد می‌شود به کار می‌رود. این علائم و نشانه‌ها ممکن است از علائم فیزیکی مانند سر درد تا علائم احساسی مانند اضطراب متغیر باشند.

پس این فقط نام دیگری برای PMS نیست؟

خیر. اگر چه سندرم پس از قاعدگی با مجموعه‌ای از علائم مشابه با سندرم پیش از قاعدگی همراه است، اما علائم و نشانه‌های آن همیشه پس از قاعدگی رخ می‌دهند. اما از طرف دیگر PMS همیشه قبل از پریود خود را نشان می‌دهد.

سندرم پس از قاعدگی همچنین با علائم روانی شدیدتری نسبت به PMS همراه است.

چرا قبلاً در مورد آن نشنیدم؟

بزرگ‌ترین دلیل برای عدم صحبت در مورد سندرم پس از قاعدگی این است که هنوز در طب رایج شناخته نشده است. در واقع، هیچ اصطلاح پزشکی حقیقی برای علائم سندرم پس از قاعدگی وجود ندارد. همینطور تحقیقات علمی زیادی در مورد آن وجود ندارد.

نام “سندرم پس از قاعدگی” به عنوان عبارتی برای افراد به وجود آمد تا تجربیات خود را آسان‌تر توصیف کنند و عمدتاً بر اساس شواهد تجربی و نقل شده از زنان است. این بدین معنا نیست که این سندرم وجود ندارد؛ بلکه فقط مطالعه علمی در مورد این موضوع انجام نشده است.

چه چیزی باعث بروز سندرم پس از قاعدگی می‌شود؟

سندرم پس از قاعدگی شامل علائم و نشانه‌های مختلف جسمی، احساسی و رفتاری است. این علائم تقریباً با PMS یکسان است اما فقط در یک زمان متفاوت از چرخه قاعدگی رخ می‌دهد. اما همانطور که گفته شد، سندرم پس از قاعدگی علائم روانی بیش‌تری نسبت به جسمی دارد.

سندرم پس از قاعدگی احتمالاً با وجود سطوح بالاتر استروژن و آندروژن در سیستم بدن رخ می‌دهد. از عوامل دیگر آن می‌توان به کمبودهای تغذیه ای، استرس، سبک زندگی، تغییر سطح هورمونی و … اشاره کرد. تغییرات هورمونی اغلب می‌تواند بدن ما را گیج کند تا فکر کند حتی پس از پایان دوره پریود، درگیر عادت ماهانه می‌شویم. بنابراین، علائم آن پس از عادت ماهانه نیز ادامه پیدا می‌کند.

عدم تعادل هورمونی می‌تواند دلیل علائم و نشانه‌های ناشی از سندرم پس از قاعدگی باشد. (همچنین اعتقاد بر این است که این تغییرات هورمونی در برخی افراد باعث PMS می‌شوند.) به گفته متخصصان داخلی و متخصصان سلامت زنان، تصور می‌شود که علت سندرم پس از قاعدگی به دلیل افزایش هورمون‌ها از جمله استروژن و تستوسترون باشد. آن‌ها می‌گویند که این حالت برخلاف PMS است که در آن سطوح پروژسترون کاهش می‌یابد. مجدد لازم به ذکر است که برای حمایت از این نظریه به تحقیقات علمی بیش‌تری نیاز است.

با این حال، متخصصان توضیح می‌دهند که این افزایش هورمونی با چرخه‌های تخمک‌ گذاری (جایی که تخمک‌گذاری اتفاق می‌افتد) رخ می‌دهد. افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، ایمپلنت ضد بارداری یا مقاومت به انسولین ممکن است این مشکل را تجربه کنند. همینطور انسولین یک عامل بزرگ است. این می تواند نحوه عملکرد سایر هورمون ها مانند استروژن، پروژسترون و تستوسترون را کنترل کند.

به گفته پزشکان، رژیم غذایی نیز ممکن است در سندرم پس از قاعدگی نقشی داشته باشد. یک رژیم غذایی با قند بالا با مقدار زیادی غذاهای فرآوری شده می‌تواند باعث افزایش سطح قند خون شود و بدن شما را تحت استرس اکسیداتیو یا استرس اکسیدکننده بیش‌تری قرار دهد. این موضوع به نوبه خود بر سایر هورمون‌ها نیز تأثیر می‌گذارد و می‌تواند باعث اختلالات چرخه قاعدگی و علائم مرتبط با سندرم پس از قاعدگی شود.

همه افرادی که پریود می‌شوند، مبتلا به سندرم پس از قاعدگی نیستند. در واقع، این بیماری بسیار کم‌تر از سندرم پیش از قاعدگی شایع است. در حالی که ۹۰٪ از زنان علائم قبل از قاعدگی را تجربه می‌کنند، تنها ۲۰ تا ۴۰٪ بعد از قاعدگی را پشت سر می‌گذارند. همچنین افرادی که از یکی از آن‌ها رنج می‌برند، لزوما دیگری را تجربه نخواهند کرد. یعنی اگر فردی علائم سندرم پیش از قاعدگی را داشته باشد، احتمالاً علائم پس از قاعدگی را تجربه نخواهد کرد.

آیا همه کسانی که قاعدگی دارند علائم را تجربه می‌کنند؟

فقط به این دلیل که قاعدگی دارید به این معنی نیست که حتماً علائم قبل یا بعد از پریود خود را تجربه خواهید کرد. اعتقاد بر این است که علائم سندرم پس از قاعدگی کم‌تر از علائم سندرم پیش از قاعدگی رایج است.

همانطور که در بالا هم گفته شد، مطالعات اخیر نشان می‌دهند که تا ۹۰ درصد از افرادی که پریود می‌شوند، علائم و نشانه‌های سندرم پیش از قاعدگی را گزارش می‌کنند و ۲۰ تا ۴۰ درصد آن‌ها PMS را تجربه می‌کنند. به گفته متخصصان سلامت، تخمین زده می‌شود که ۱۰ درصد از افرادی که به مطب پزشکان زنان مراجعه می‌کنند، از مشکلات سندرم پس از قاعدگی رنج می‌برند.

علائم سندرم پس از قاعدگی چیست؟

علائم سندرم پس از قاعدگی را می‌توان به دو بخش فیزیکی و روانی تقسیم کرد. علائم روانی آن بیش‌تر از علائم فیزیکی گزارش می‌شود. این علائم ممکن است شامل نوسانات خلقی و اضطراب باشند و ممکن است خود را به عنوان تحریک پذیری، عصبانیت یا تمایل به گریه کردن نشان دهند.

در موارد شدید نیز ممکن است احساس افسردگی، مشکل در خواب و تمرکز، یا مشکلات هماهنگی و تعادل را گزارش کنند.

درد یکی از علائم فیزیکی سندرم پس از قاعدگی است. درد می‌تواند به صورت درد در ناحیه معده، مفاصل، کمر و گردن یا به صورت سر درد و درد در حین رابطه جنسی ظاهر شود. افراد همچنین ممکن است احساس ناراحتی در واژن از جمله خشکی، خارش یا سوزش را تجربه کنند. همچنین گرفتگی نیز ممکن است رخ دهد؛ اگر چه گرفتگی پس از یک دوره عادت ماهانه می‌تواند نشانه یک بیماری زمینه‌ای مانند آندومتریوز نیز باشد. برخی از علائم سندرم پس از قاعدگی شامل موارد زیر می‌باشند:

• احساس تحریک پذیری
• افسردگی
• خستگی و کلافگی
• عدم هماهنگی
• مشکلات خواب
• اضطراب
• درد هنگام رابطه جنسی
• ناراحتی واژن
• درد شکم
• درد در قسمت‌های دیگر بدن مانند مفاصل، گردن و غیره.
• نفخ
• سر درد

علائم پس از قاعدگی معمولاً به مدت ۲ روز طول می‌کشند. با این حال، برای برخی، این علائم می‌توانند تا ۲ هفته پس از پایان دوره پریود فرد نیز ادامه داشته باشند.

علائم سندرم پس از قاعدگی چقدر طول می‌کشد؟

به طور معمول، علائم سندرم پس از قاعدگی ممکن است به مدت چند روز ادامه پیدا کند. در برخی موارد، افراد ممکن است متوجه شوند که علائم آن‌ها تا ۲ هفته پس از پایان دوره پریود همچنان باقی می‌مانند.

برای تسکین علائم سندرم پس از قاعدگی چه کار کنیم؟

درمان سندرم پس از قاعدگی به روش‌های مشابه تسکین درد و ناراحتی PMS می‌تواند موثر باشد.

سعی کنید میزان استرس روزانه خود را مدیریت کنید و مطمئن شوید که خواب کافی و ورزش منظم دارید. حتی می‌توانید با استفاده از روغن‌های آرام بخش و استفاده از تکنیک‌های آرامش‌بخش مانند یوگا یا ماساژ، برنامه خود مراقبتی بهتری را آغاز کنید.

وقتی صحبت از رژیم غذایی می شود، پزشکان توصیه می‌کنند که مراقب مصرف نمک و کافئین خود باشید و مقدار زیادی میوه، سبزیجات، ماهی و غلات کامل بخورید. مصرف مکمل ها نیز ممکن است به تسکین علائم شما کمک کنند. به گفته متخصصان زنان، سطح آهن به طور طبیعی پس از اتمام چرخه قاعدگی کاهش می‌یابد و حتی کاهش اندک آن ممکن است باعث بدن درد، خستگی، تحریک پذیری و مه مغزی شود. بنابراین توصیه می‌شود که سطح آهن بدن خود را همراه با پزشک خود بررسی کنید و آن را با غذاهای غنی از آهن، مانند گوشت قرمز، صدف و حبوبات یا مکمل آهن روزانه تقویت کنید. همچنین مصرف مکمل‌های B کمپلکس و ویتامین E برای کمک به رفع خستگی و نفخ سندرم پس از قاعدگی توصیه می‌شود.

همچنین منیزیم موجود در غذاهایی مانند شکلات تلخ، آجیل، دانه‌ها و آووکادو نیز می‌تواند به بهبود علائم و نشانه‌های خلقی سندرم پس از قاعدگی کمک کند. مصرف کم منیزیم با افسردگی در افراد کم‌تر از ۶۵ سال مرتبط است. بر اساس یک مطالعه در سال ۲۰۱۷، مکمل‌های منیزیم در درمان افسردگی خفیف تا متوسط موثر واقع شده‌اند. به طور کلی، برای تسکین علائم می‌توانید کارهای زیر را انجام دهید:

ورزش منظم

ورزش یک روش عالی و مناسب برای حفظ سلامت بدن در برابر هر خطری که سلامتی را تهدید می‌کند به شمار می‌رود. ورزش یا پیاده روی و دویدن ساده، سلامت کلی ما را تقویت می‌کند. این تمرینات به رفع گرفتگی و ترشح اندورفین و هورمون “احساس خوب” کمک می‌کنند.

ناگفته نماند که فعالیت‌های ورزشی یک الگوی خواب سالم را تقویت می‌کنند که در طول سندرم پس از قاعدگی بسیار مهم است. هر چه بدن بیشتر تحت تمرینات شدید قرار گیرد، بدن نیز خواب بهتری خواهد داشت. توصیه می‌کنیم که به طور روزانه ۸ ساعت خواب کامل داشته باشید.

یوگا

از طریق تکنیک‌های آرامش بخش مانند یوگا یا ماساژ، برنامه مراقبت از خود را در پیش بگیرید. می‌توانید از روغن‌های ضروری استفاده کنید و استراحت کنید، یا می‌توانید چند تمرین سریع و آرام‌بخش انجام دهید که آرامش را برای شما و بدنتان به ارمغان می‌آورد.

یوگا به عنوان یک روش عالی برای تسکین سر درد و درد عضلانی عمل می‌کند. حتی تنفس عمیق نیز با درد شکم، کلافگی و اضطراب از جمله موارد دیگر مبارزه می‌کند.

مصرف کافئین

حفظ یک رژیم غذایی سالم در هنگام بروز علائم سندرم پس از قاعدگی توصیه می‌شود. از غذاهای غنی از آهن مانند گوشت و حبوبات به طور فراوان استفاده کنید. زیرا در دوران قاعدگی، سطح آهن بدن کاهش می‌یابد و دور ماندن از کافئین بسیار ضروری است؛ زیرا ممکن است سطح آهن را بیش‌تر کاهش دهد و به شما استرس وارد کند که این می‌تواند باعث ایجاد درد عضلانی و درد مفاصل شود.

بنابراین، در رژیم غذایی خود مراقب نمک و کافئین باشید. داشتن یک رژیم غذایی غنی از میوه‌ها و سبزیجات بسیار مهم است، زیرا قاعدگی اغلب بر بدن شما تأثیر می‌گذارد و در چنین مواقعی، تغذیه سالم یک ضرورت است. همچنین هیدراته ماندن و نوشیدن آب یکی دیگر از عوامل مهم در طول زمان پریود و بعد از آن است. این به بدن در آن زمان از ماه و بعد از آن کمک می‌کند تا به خوبی کار کند.

درمان شناختی رفتاری (CBT)

درمان شناختی رفتاری به طور عمده برای درمان مشکلات سلامتی مختلف مانند اضطراب، افسردگی، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و اختلالات خوردن شناخته و به کار گرفته می‌شود. از آنجایی که سندرم پس از قاعدگی علائم روانی بیش‌تری دارد، درمان شناختی رفتاری (CBT) برای مقابله با آن ایده آل به شمار می‌رود.

درمان شناختی رفتاری (CBT) یک شکل هدف گرا از درمان است که به فرد کمک می‌کند تا الگوهای تفکر منفی را شناسایی کرده و روی آن‌ها کار کند تا در نتیجه آن سلامت عاطفی خود را بهبود ببخشد. بنابراین، این درمان برای مقابله با علائم سندرم پس از قاعدگی بسیار مفید خواهد بود.

اسیدهای چرب امگا ۳

رژیم غذایی غنی از امگا ۳ یک اسید چرب است که به دلیل خواص ضد التهابی آن شناخته شده است. تولید پروستاگلاندین‌ها، یک ماده شیمیایی که بر التهاب تأثیر می‌گذارد و منجر به گرفتگی عضلات می شود، تحت تأثیر امگا ۳ قرار می‌گیرد.

امگا ۳ به بهبود جریان خون رحم و چرخه قاعدگی کمک می‌کند و در عین حال دردهای پریود و پس از پریود را کاهش می‌دهد. قرار دادن این در رژیم غذایی بسیار سالم است، به خصوص برای افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک PCOS. تعادل هورمونی را حفظ می کند و بنابراین برای تسکین علائم سندرم پس از قاعدگی بسیار مفید است.

ماست

ماست یک محصول غنی از کلسیم است و به تنظیم ماهیچه‌ها کمک می‌کند که در زمان گرفتگی‌های پریود مهم است. همچنین، از آنجایی که سندرم پس از قاعدگی با چندین نشانه روانی همراه است، مکمل‌های حاوی کلسیم اغلب برای مبارزه با اختلالات خلقی مفید هستند.

ماست ماهیچه‌ها را شل می‌کند و به تسکین درد کمک می‌کند.

درمان با طب سوزنی

طب سوزنی روشی کاملاً محبوب برای مبارزه با علائم پس از قاعدگی است. طب سوزنی حتی برای این که به تسکین علائم فیزیکی و احساسی حمایت می‌کند، معروف است و شناخته می‌شود. طب سوزنی به فرد امکان این را می‌دهد تا درد و التهاب را کاهش دهد و در عین حال گردش خون را تقویت کند.

طبق یک مطالعه در سال ۲۰۱۸، گروهی از افراد به مدت ۹۰ روز طب سوزنی را دریافت کردند و علائم بهبودی در درد، سر درد، نوسانات خلقی و دردهای قاعدگی (که همچنین به عنوان دیسمنوره شناخته می‌شود) در مقایسه با افرادی که آن را دریافت نکردند را از خود نشان دادند. مطالعه دیگری ثابت کرده است که طب سوزنی بسیار موثرتر از داروهای ضد التهابی است.

طب سوزنی با اثری که بر روی سیستم عصبی دارد، درد را تسکین می‌دهد. زنانی که دیسمنوره را تجربه می‌کنند، به احتمال زیاد گرفتگی‌های پریود، حالت تهوع، سر درد، درد لگن و کمر درد نیز دارند.

درمان پزشکی توسط پزشک

چندین روش درمانی دیگر برای شناسایی دلایل سندرم پس از قاعدگی وجود دارد. سندرم پس از قاعدگی چه به دلیل سندرم تخمدان پلی کیستیک یا برخی بیماری‌های زمینه ای دیگر ایجاد شده باشد، مراجعه به پزشک مناسب خواهد بود. پزشک درمان مناسب را بر اساس تشخیص خود به شما پیشنهاد می‌کند.

در چه مرحله ای به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر تا به حال نگران ناهنجاری و مشکلات قاعدگی بوده‌اید، توصیه می‌کنیم که قرار ویزیت با پزشک خود را برنامه ریزی کنید. برای اینکه به او کمک کنید تا تجربه شخصی شما را درک کند، یک دفترچه یادداشت از علائم خود داشته باشید تا بتوانید بررسی کنید که آیا الگویی از علائم مشابه ایجاد شده است یا خیر.

آیا در پایان هر سیکل قاعدگی متوجه علائم مشابهی می شوید؟ یا نامنظم هستند؟

همچنین ارزش دارد که جنبه‌هایی از برنامه روزانه خود را یادداشت کنید، از جمله آنچه می‌خورید و می‌نوشید و این که چقدر ورزش می‌کنید. به این ترتیب، پزشک شما می‌تواند بیماری‌ها و اختلالات زمینه‌ای را رد کند و بهترین درمان ممکن را به شما ارائه دهد.

آیا درمان بالینی برای سندرم پس از قاعدگی در دسترس است؟

در حال حاضر، هیچ درمان پزشکی قطعی برای سندرم پس از قاعدگی وجود ندارد. اما چند روش درمانی برای کمک به تسکین علائم خاص وجود دارند. به عنوان مثال، درمان شناختی رفتاری یا داروهای ضد افسردگی ممکن است برای افسردگی تجویز شوند. داروهای ضد بارداری هورمونی که از تخمک گذاری جلوگیری می‌کنند نیز می توانند به کنترل خلق و خوی کمک کنند و درد را تا حدودی کاهش دهند.

پزشک بررسی خواهد کرد که آیا یک بیماری زمینه ای، مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک یا PCOS، می‌تواند باعث ایجاد علائم سندرم پس از قاعدگی شود یا خیر. سپس می‌تواند داروها و روش درمان‌های دیگری را بر اساس این تشخیص برای شما تجویز کنند.

سخن آخر

سندرم پس از قاعدگی ممکن است هنوز یک معمای پزشکی باشد، اما هرگز نباید از صحبت کردن در مورد مسائل قاعدگی با پزشک بترسید. با کمک یکدیگر می‌توانید روش‌هایی را برای مدیریت علائم خود پیدا کنید و با هر تغییری که در چرخه قاعدگی شما ایجاد می‌شود کنار بیایید.