پریشانی جنین یا ناراحتی جنین چیست؟

پریشانی جنین به علائمی ‌اطلاق ‌می‌شود که قبل و حین زایمان نشان ‌می‌دهند که حال عمومی جنین خوب نیست. دیسترس جنین یک عارضه غیر معمول زایمان است. معمولاً زمانی رخ می‌دهد که جنین اکسیژن کافی دریافت نکرده باشد. زمانی که جنین قبل یا در حین زایمان تغییراتی در ضربان قلب، حرکت یا علائم کمبود اکسیژن داشته باشد، پریشانی جنینی (یا وضعیت جنین غیر اطمینان بخش) را تجربه می‌کند. با پینو بیبی همراه باشید تا درباره این عارضه بیشتر بدانید.

پریشانی جنین چیست؟

پریشانی جنینی وضعیتی را توصیف ‌می‌کند که در آن جنین در اواخر بارداری یا زایمان علائمی‌ از ناراحتی نشان ‌می‌دهد. اکثر متخصصان زنان و زایمان اصطلاح پریشانی جنین را با وضعیت غیر اطمینان بخش جنین (NRFS) جایگزین کرده‌اند. دلایل زیادی وجود دارد که نشان ‌می‌دهد جنین علائم ناراحتی مانند زایمان، واکنش به داروها یا مشکلات مربوط به بند ناف یا جفت را نشان ‌می‌دهد. ناراحتی جنین ‌می‌تواند خطرناک باشد و برای مادر باردار (زائو) و جنین عوارض ایجاد کند. متخصص زنان و زایمان به عنوان بخشی از مراقبت‌های بارداری به دنبال علائم پریشانی ‌می‌گردد.

متخصص زنان و زایمان و یا ماما ضربان قلب جنین را در دوران بارداری و زایمان برای ارزیابی وضعیت سلامتی او کنترل می‌کند. تغییرات در ضربان قلب کودک متولد نشده (جنین) ممکن است نشان دهنده ناخوشی جنین باشد که به عنوان پریشانی جنین شناخته می‌شود. پریشانی جنین معمولاً زمانی اتفاق ‌می‌افتد که نوزاد اکسیژن کافی از طریق جفت دریافت نمی‌کند.

علائم ناراحتی جنین چیست؟

شایع‌ترین علائم ناراحتی جنین عبارت هستند از:

تغییرات در ضربان قلب جنین (ضربان کمتر یا بیشتر از حد طبیعی).
کاهش حرکات جنین به عبارتی جنین برای مدت طولانی کمتر حرکت ‌می‌کند.
مایع آمنیوتیک کم یا الیگو هیدروآمنیوس

چه چیزی باعث ناراحتی یا پزیشانی جنین ‌می‌شود؟

شایع‌ترین علت ناراحتی جنین عدم دریافت اکسیژن کافی توسط جنین است. جنین از مادر اکسیژن ‌می‌گیرد. مادر اکسیژن را به ریه‌های خود تنفس ‌می‌کند، سپس خون مادر این اکسیژن را به جفت منتقل می‌کند و از جفت به خون جنین منتقل ‌می‌شود. هر چیزی که این روند را مختل کند ممکن است منجر به ناراحتی جنین شود. شرایط دیگری که ممکن است به وضعیت غیر اطمینان بخش جنین منجر شود عبارت هستند از:

انقباضات خیلی مکرر (تاکی سیستول)
کم خونی جنینی
الیگوهیدرآمنیوس (مایع آمنیوتیک کم)
محدودیت رشد جنین (جنین خیلی کوچک)
مشکلات جفت
- جدا شدن جفت
- جفت سرراهی
- نارسایی جفت
مشکلات بند ناف
- افتادگی بند ناف (پرولاپس)
- فشرده‌سازی بند ناف
مادر (زائو) یک بیماری مزمن مانند دیابت، بیماری کلیوی یا بیماری قلبی دارد.
عوارض بارداری یا زایمان
- (زایمان زودرس یا سریع؛ تولد جنین قبل از بلوغ کامل
- بارداری‌های دیررس؛ بارداری بیش از حد طول ‌می‌کشد (پس از بلوغ یا۴۱ هفته یا بیشتر)

اگر زایمان تاخیر داشته باشد، عوارض بارداری داشته باشید یا در هنگام زایمان عوارض دیگری وجود داشته باشد، شایع‌تر است. گاهی اوقات این اتفاق ‌می‌افتد زیرا انقباضات زایمان خیلی قوی یا خیلی نزدیک به هم هستند. جنین با احتمال بیشتری ناراحتی جنینی را تجربه می‌کند اگر:

زائو (مادر باردار) دارای اضافه وزن یا چاقی باشد.
اختلالات فشار خون مادر
- پره اکلامپسی فشار خون بالا در بارداری (فشار خون بالا زمانی که قبل از بارداری زائو آن را نداشته است)
- فشار خون پایین غیرطبیعی
شما یک بیماری مزمن مانند دیابت یا کلستاز (شرایطی که در بارداری بر کبد تأثیر ‌می‌گذارد) دارید.
حاملگی چند قلو به ویزه باداری با دوقلوهای همسان

پریشانی جنین چگونه تشخیص داده ‌می‌شود؟

متخصص زنان و زایمان با خواندن ضربان قلب جنین، ناراحتی جنین را تشخیص ‌می‌دهد. ضربان قلب پایین یا الگوهای غیرمعمول در ضربان قلب ‌می‌تواند نشان دهنده ناراحتی جنین باشد. بررسی ضربان قلب جنین راه خوبی برای فهمیدن این که آیا روند بارداری و زایمان به خوبی پیش می‌رود و یا خیر است.

در دوران بارداری، متخصص زنان و زایمان ممکن است آزمایش‌های دیگری را برای نظارت بر ضربان قلب جنین توصیه کند:

تست بدون استرس یک مانیتور الکترونیکی جنین ضربان قلب جنین را در حالت نشسته یا دراز کشیده اندازه گیری ‌می‌کند. یک کمربند با یک سنسور الکترونیکی در اطراف شکم خانم باردار قرار ‌می‌گیرد. در این مدت ضربان قلب جنین اندازه‌گیری و ثبت ‌می‌شود. این آزمایش هم‌ چنین ‌می‌تواند انقباضات رحمی زائو را اندازه‌گیری کند. نتایج بر اساس میزان فعال بودن جنین می‌باشد ( یا واکنشی هستند یا واکنشی نیستند).
مشخصات بیوفیزیکی سونوگرافی که حرکت جنین، تون عضلانی، حرکت تنفسی و حجم مایع آمنیوتیک را اندازه‌گیری ‌می‌کند. گاهی اوقات با یک تست بدون استرس ترکیب ‌می‌شود.

در طول زایمان، متخصص زنان و زایمان ضربان قلب جنین را به طور مداوم یا متناوب کنترل ‌می‌کند. نظارت مداوم به این معنی است که دستگاهی را دور شکم زن باردار بسته می‌شود که ضربان قلب جنین را همیشه می‌خواند (این رایج‌ترین روش است). نظارت متناوب به این معنی است که متخصص ضربان قلب جنین را در زمان‌های تعیین شده (مانند هر ۳۰ دقیقه) بررسی ‌می‌کند.

دو روش رایج برای نظارت بر ضربان قلب جنین برای ناراحتی جنین عبارت هستند از:

مانیتورینگ مداوم با استفاده از کاردیوتوکوگرافی (CTG): ضربان قلب آهسته، یا الگوهای غیرعادی در ضربان قلب، ممکن است نشانه پریشانی جنین باشد. در این شرایط ضربان قلب جنین غیر طبیعی در نظر گرفته ‌می‌شود و نیاز به نظارت مداوم CTG وجود دارد. برای مانیتور الکترونیکی ضربان قلب جنین، در حین پیش از زایمان و زایمان، دستگاهی را با یک حسگر متصل به دور شکم مادر می‌بندند. صداهای قلب جنین را به رایانه‌ای ‌می‌فرستد که تیم مراقبت‌های بارداری و زایمان ‌می‌توانند این صداها را انالیز و بررسی کند.
سمع متناوب: این به معنای گوش دادن در فواصل منظم با استفاده از دستگاهی به نام داپلر دستی است. متخصص زنان و زایمان یک دستگاه دستی را روی شکم زائو قرار ‌می‌دهد که ضربان قلب جنین را با استفاده از امواج صوتی تشخیص ‌می‌دهد. متخصص زنان و زایمان در طول بارداری از داپلر استفاده ‌می‌کند، به احتمال زیاد در معاینات معمول دوران بارداری این نوع سونوگرافی داپلر انجام می‌شود. دستگاه سونوگرافی داپلر دستی ممکن است برای بررسی ضربان قلب هر ۱۵ دقیقه در اوایل زایمان و پس از هر انقباض در اواخر زایمان استفاده شود.

پریشانی جنین چگونه مدیریت ‌می‌شود؟

چند راه برای مدیریت ناراحتی جنین وجود دارد. پزشک یا ماما وضعیت زائو را ارزیابی کرده و بهترین گزینه مدیریتی در شرایط زن باردار را با او در میان خواهد گذاشت.

اگر یک ناهنجاری قابل توجه در ضربان قلب تشخیص داده شود، معمولاً ‌می‌توان آن را با موارد زیر اصلاح کرد:

دادن اکسیژن به زائو از طریق ماسک به زن باردار اکسیژن ‌می‌دهند.
دادن مایعات از طریق IV: افزایش مقدار مایعاتی که به صورت داخل وریدی به زن در حال وضع حمل داده ‌می‌شود.
آمنیو انفوزیون (روشی که مایع را در کیسه آمنیوتیک قرار ‌می‌دهد تا فشردگی بند ناف را کاهش دهد).
تغییر وضعیت زائو (چرخاندن زائو از یک طرف به طرف دیگر)؛ تغییر موقعیت این ممکن است بازگشت خون به قلب و اکسیژن رسانی به جنین را افزایش دهد.
دادن دارو برای کاهش یا توقف انقباضات: ضربان قلب غیر طبیعی در جنین ممکن است اولین نشانه ناراحتی جنین باشد. انقباضات خیلی قوی و یا خیلی نزدیک به هم ممکن است باعث ناراحتی جنین شوند. اگر از اکسی توسین برای تحریک انقباضات استفاده شود، فوراً قطع ‌می‌شود. ممکن است به زن تغییر موقعیت داده شود و مسکن داده شود. اگر هیچ دارویی برای تحریک انقباضات استفاده نشده باشد، ممکن است به زن دارویی داده شود که ‌می‌تواند روند زایمان را کند کرده (مانند تربوتالین، که به صورت تزریقی داده ‌می‌شود) تا انقباضات را متوقف یا کند شود.
گاهی اوقات، نوزادی که دچار ناراحتی جنینی است، باید سریع به دنیا بیاید. پزشک شما ممکن است زایمان کمکی (یا ابزاری) را توصیه کند یا ممکن است نیاز به سزارین اورژانسی داشته باشید.

اگر این اقدامات برای تصحیح ضربان قلب جنین یا کنترل انقباضات موثر نباشد و اگر رحم زائو به طور کامل گشاد شده باشد (دیلاتاسیون یا افاسمان) و جنین به اندازه کافی در رحم پایین آمده باشد، نوزاد در سریع‌ترین زمان ممکن توسط دستگاه وکیوم (ساکش)، فورسپس و یا اودون به دنیا بیایید. در غیر این صورت، ممکن است نیاز به انجام سزارین اضطراری داشته باشند.

اغلب اوقات، زمان کافی برای گفتگو با پزشک یا ماما وجود دارد. با این حال، در برخی شرایط اضطراری، پزشک یا ماما باید سریعاً اقدام کند. اگر به مداخلات پزشکی اعتراض دارید، مانند دریافت اهدای خون، بهتر است مطمئن شوید که پزشک یا ماما هنگام رسیدن به بیمارستان یا مرکز زایمان از این موضوع آگاه است.

عوارض دراز مدت ناراحتی جنین چیست؟

شاید مهم‌ترین سوال این باشد «آیا پریشانی جنین اثرات ماندگاری بر کودک دارد؟» در پاسخ باید بگوییم بله؛ پریشانی جنین ‌می‌تواند اثرات ماندگاری بر کودک داشته باشد. نوزادانی که ناراحتی جنینی را تجربه ‌می‌کنند، در معرض خطر بیشتری برای عوارض بعد از تولد هستند. اگر به سرعت تشخیص داده نشود و درمان نشود، کمبود طولانی مدت اکسیژن در دوران بارداری و تولد ‌می‌تواند عوارض جدی برای جنین به همراه داشته باشد. عوارض ممکن است شامل آسیب مغزی، فلج مغزی و حتی مرده‌زایی است. اگر کودک در مضیقه اکسیژن باشد، متخصص زایمان تمام تلاش خود را برای زایمان ایمن و قبل از بروز عوارض شدید انجام ‌می‌دهد.

ناراحتی جنین ممکن است نیاز به زایمان کمکی یا سزارین داشته باشد. اگرچه این مداخلات بی‌خطر هستند، اما با مجموعه‌ای از خطرات و عوارض مرتبط هستند.

داشتن ناراحتی جنینی در یک بارداری به این معنی نیست که زائو لزوماً در بارداری بعدی خود ناراحتی جنینی را تجربه خواهی کرد. هر بارداری متفاوت است. اگر مادری در مورد بارداری‌های آینده نگران است، ‌می‌تواند با پزشک یا ماما خود صحبت کنی تا آنها بتوانند آن چه را که قبل و در حین زایمان اتفاق افتاده است توضیح دهند.

اگر زایمان طبق برنامه پیش نرود، ممکن است زائو احساسات سختی را در مورد تجربه زایمان خود تجربه کنید. اگر از اتفاقی که افتاده احساس ناراحتی، ناامیدی یا ضربه روحی می‌کند، مهم است که با کسی صحبت کند. افراد و سازمان‌های زیادی وجود دارند که ‌می‌توانند به او کمک کنند.

چگونه ‌می‌توانم از ناراحتی جنین در بارداری جلوگیری کنم؟

معمولاً هیچ کاری نمی‌توانید برای جلوگیری از ناراحتی جنین انجام دهید. با این حال، شرکت در تمام قرارهای قبل از تولد و حفظ یک بارداری سالم ‌می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به شرایطی که منجر به ناراحتی جنین ‌می‌شود کمک کند. علاوه بر این، بحث در مورد علائم بارداری و زایمان با متخصص زنان و زایمان ‌می‌تواند به آنها کمک کند تا ناراحتی جنین را شناسایی کنند. به عنوان مثال، به حرکت جنین توجه کنید و به پزشک خود در مورد خونریزی واژینال، فوران مایع واژن یا انقباضات مداوم و مکرر اطلاع دهید.

چه زمانی باید برای پریشانی جنین به پزشک یا ماما مراجعه کرد؟

حرکات جنین نشانه‌ای از این است که جنین سلامت است و در وضعیت خوب است. تغییر در حرکات جنین (کودک) ممکن است نشانه‌ای از ناراحتی جنین باشد.

اگر مادر باردار حرکت کودک خود را احساس نکرد و یا الگوی حرکات جنینش تغییر کرده است، فوراً با پزشک یا ماما تماس بگیری، زیرا ممکن است نشانه‌ای از ناراحتی یا پریشانی جنین باشد.

یکی دیگر از علائم ناراحتی احتمالی جنین مکونیوم در مایع آمنیوتیک است. اگر کیسه آب پاره شده و این مایع (مایع آمنیوتیک) به رنگ سبز یا قهوه‌ای بود، فوراً به پزشک یا ماما باید اطلاع داد. این ‌می‌تواند نشان دهنده وجود مکونیوم (مدفوع نوزادان، که ممکن است در صورت مضطرب شدن جنین در حالی که هنوز در رحم مادر است از بدن خارج شود) باشد.

سخن آخر

پزشک یا ماما ضربان قلب جنین را در دوران بارداری و زایمان برای ارزیابی وضعیت سلامتی او کنترل ‌می‌کند. متخصصان زنان و زایمان ‌می‌دانند که چگونه کودکی را که در دوران بارداری و زایمان دچار ناراحتی ‌می‌شود، تشخیص دهند. تغییرات در ضربان قلب جنین ممکن است نشان دهنده ناخوشی جنین باشد که به عنوان پریشانی جنین شناخته ‌می‌شود. گوش دادن به ضربان قلب جنین و توجه به علائمی ‌مانند کاهش حرکت جنین راهی برای تشخیص وضعیت غیر اطمینان بخش جنین (پریشانی جنین) است. اگر جنین علائم ناراحتی جنینی را نشان ‌می‌دهد، ماما یا پزشک به سرعت برای درمان هر علت زمینه‌ای تلاش ‌می‌کند. ممکن است برای به دنیا آوردن جنین از روش‌ها و ابزار کمکی زایمان (دستگاهی) و یا سزارین استفاده کند. ناراحتی جنین ‌می‌تواند خطر عوارض زایمان را افزایش دهد، به خصوص اگر به سرعت درمان نشود.

در صورت مفید بودن این مقاله برای شما لطفا امتیاز دهید.